روزنامه اعتماد تحليل رسانه‌هاي جهان از پروژه خرابكارانه دیجیتالی اسراييل را بررسي می کند
شب های خونين لبنان
احسان پناه‌‌بر
به نظر مي‌رسد حمله خونين اسراييل به حزب‌الله فصل تازه رويارويي‌ها در منطقه را رقم خواهد زد. به گزارش منابع لبناني، حمله بي‌سابقه سايبري اسراييل با هك دستگاه‌هاي پيجر رزمندگان حزب‌الله، منجر به شهادت دست‌كم 11 عضو اين جنبش و برخي شهروندان عادي لبنان، به ويژه يك كودك 10 ساله و مجروح شدن حدود پنج هزار نفر شد كه حال بسياري از اين مجروحان وخيم گزارش شده است. در ميان نام مجروحان اين حمله، مجتبي اماني، سفير ايران در لبنان و نعيم قاسم، قائم‌مقام دبيركل حزب‌الله نيز ديده مي‌شوند. در پي اين عمليات سايبري مرگبار در لبنان و سوريه از سوي اسراييل، عباس عراقچي، وزير خارجه ايران در تماسي با همتاي لبناني خود، عبدالله بوحبيب، اقدام رژيم اسراييل را محكوم كرد و از اعلام آمادگي تهران براي كمك‌رساني به مجروحان گفت. به گزارش الميادين، حزب‌الله وعده انتقام از اسراييل داده است. اين جنبش با صدور بيانيهاي اعلام كرد: «رژيم صهيونيستي مسوول اين حادثه است و دشمن خيانتكار و جنايتكار بابت اين تجاوز گناه‌آلود، قطعا قصاص خواهد شد.» با وجود اينكه دفتر بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل از مقامات اسراييلي خواسته هيچ بيانيهاي در مورد اين عمليات تروريستي در لبنان صادر نكنند، برخي مقامات اسراييلي به آن واكنش نشان داده‌اند. به گزارش الجزيره، رييس كنست (پارلمان اسراييل) در گفت و گو با كانال 12 مدعي شد در ماه‌هاي اخير اسراييل براي يافتن راه‌حلي غيرنظامي در شمال تلاش بسياري كرده و ديگر براي ديپلماسي و راه‌حل غيرنظامي صبر نخواهد كرد. به گزارش الميادين، بيانيه سران اسراييلي، نشان از نوعي پذيرش ضمني مسووليت انفجار هزاران دستگاه ارتباطي در لبنان تلقي مي‌شود. منابع در لبنان مي‌گويند كه احتمال افزايش تعداد شهدا وجود دارد، چراكه دست‌كم 400 لبناني، عمدتا غيرنظامي، در شرايط وخيمي به‌سر مي‌برند. در تحولي جديد، ادوارد اسنودن، پيمانكار سابق اطلاعاتي امريكا و افشاگر اطلاعاتي كنوني، به‌شدت از اسراييل انتقاد كرده و اقدامات اين رژيم را «بي‌پروا» و مصداق تروريسم» توصيف كرده است. دو مقام امريكايي نيز به آكسيوس گفتند كه اسراييل از قبل به دولت بايدن در مورد عمليات اطلاعاتي خود براي منفجر كردن هزاران دستگاه پيجر اعضاي حزب‌الله اطلاع نداده است. اين حمله سايبري در رسانه‌هاي جهان بازتاب گسترده‌اي داشته است. در همين راستا ناظران امنيتي و سياسي، به بررسي كميت و كيفيت اين حمله و عواقب احتمالي آن پرداخته‌اند.
خبرگزاري سي‌ان‌ان:
پيجرها چگونه منفجر شدند؟
اگرچه اسراييل، همانند عمليات‌هاي تروريستي پيشين، در مورد اين عمليات ويرانگر اخير سكوت كرده است، سي‌ان‌ان دريافته قطعا تل‌آويو پشت اين حمله بوده است. به گزارش سي‌ان‌ان، اين حمله سايبري، عمليات مشتركي بين سرويس اطلاعاتي اسراييل، موساد و ارتش اسراييل بود. يك منبع امنيتي لبناني در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان فاش كرد پيجرهاي منفجر شده جديد بودند و در ماه‌هاي اخير، به منظور امنيت بيشتر ارتباطات، از سوي حزب‌الله خريداري شده بودند. اين منبع اطلاعات بيشتري در مورد تاريخ دقيق خريد پيجرها يا مدل آنها ارايه نكرده است. اما سي‌ان‌ان روز سه‌شنبه به نقل از منابعي دريافت ماموران موساد، مواد منفجره را در داخل دسته‌اي از پيجرهاي سفارشي از شركت سازنده تايواني Gold Apollo و به مقصد حزب‌الله پنهان كرده و كليدي براي منفجر كردن آنها از راه دور در آنها تعبيه كرده بودند. به گزارش سي‌ان‌ان، اكثر پيجرها مدل AP924 اين شركت بودند، اما سه مدل Gold Apollo ديگر نيز در اين محموله گنجانده شده بودند. در همين رابطه، ديويد كندي، تحليلگر اطلاعاتي سابق آژانس امنيت ملي ايالات‌متحده، به سي‌ان‌ان گفت كه انفجارهاي مشاهده شده در ويديوها بسيار بزرگ به نظر مي‌رسد. اين تحليلگر اطلاعاتي مدعي شد اين امر مي‌تواند در نتيجه هك از راه دور و مستقيم باشد كه باعث بارگيري بيش از حد پيجر و متعاقبا داغ شدن و انفجار باتري ليتيومي آن شود. او افزود كه شناسايي و خنثي‌سازي نيروهاي ويژه حزب‌الله هدف اصلي اين عمليات بود. كندي افزود: اين يكي از گسترده‌ترين و هماهنگ‌ترين حملاتي است كه شخصا تا به حال ديده‌ام. اين كارشناس امنيتي همچنين ادعا كرد كه اين عمليات به اجزاي مختلف اطلاعاتي و تجهيزاتي نياز داشت و هوش انساني روش اصلي مورد استفاده براي رسيدن به اين هدف، همراه با رهگيري زنجيره تامين به منظور ايجاد تغييراتي در پيجرها بوده است. همچنين، آموس يادلين، رييس سابق اطلاعات نظامي اسراييل و كارشناسان راهبردي نيز در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان مدعي شد، حمله اسراييل قابليت‌هاي فناوري و فعل و انفعال‌هاي مخرب اطلاعاتي اين بازيگر را به نمايش گذاشت؛ اين امر مي‌تواند هشداري به حزب‌الله در زمينه نفوذ در سيستم‌هاي اطلاعاتي‌اش باشد. او در يادداشتي در شبكه ايكس نيز اين گمانه‌زني را مطرح كرد كه اسراييل، علاوه بر قصد ضربه نظامي به حزب‌الله، احتمالا تلاش داشته پيامي تهديدآميز به اين گروه و ساير نيروهاي مقاومت در منطقه ارسال كند. از نظر يادلين، اكنون همه‌چيز به واكنش رهبران حزب‌الله وابسته است كه وعده انتقام داده‌اند. اگر هدف اسراييل بازدارندگي باشد، شايد تا مدت‌ها واكنشي ازسوي حزب‌الله رخ ندهد. اما اگر واكنشي وسيع و سريع ازسوي حزب‌الله رقم بخورد، به نظر اسراييل در هدف خود شكست خورده و بايد شاهد گسترش درگيري‌ها ميان حزب‌الله و اسراييل بود.
واشنگتن‌پست: چرا تل‌آويو قمار كرد؟
واشنگتن‌پست با انتشار گزارشي مدعي شد اسراييل با تركيب جنگ سايبري و عمليات خرابكارانه حملات خونين سه‌شنبه را اجرايي كرد. حالا نوبت حزب‌الله است تا پاسخ دهد. مقامات اسراييلي سه‌شنبه شب خود را براي حملات تلافي‌جويانه‌اي آماده كردند كه اگر مهار نشود، مي‌تواند جنگ همه‌جانبه منطقه‌اي را رقم بزند؛ فعلا مقامات دولت بايدن به سرعت هرگونه مشاركت در حمله به اعضاي حزب‌الله لبنان را انكار كردند و گفتند كه هيچ اطلاع از چنين عملياتي نداشتند. از منظر جو بايدن و معاونش كامالا هريس، زمان‌بندي براي چنين حمله‌اي نمي‌توانست بدتر از اين باشد: اين حمله دو ماه قبل از برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري در امريكا دامنه جنگ را گسترده‌تر خواهد كرد. علاوه بر اين، حمله غافلگيرانه اسراييل ممكن است احتمال توافق آتش‌بس در غزه و آزادي گروگان‌هاي اسراييلي را از معنا تهي كند. به ادعاي واشنگتن‌پست، مقامات امريكايي روز سه‌شنبه از طريق يك كانال محرمانه با ايران در تماس بودند تا اعلام كنند كه ايالات‌متحده هيچ نقشي در اين حمله نداشته است. در حال حاضر دولت بايدن تصور مي‌كند كه حزب‌الله به اين زودي واكنش نظامي نشان نخواهد داد. تحليلگران براين باورند كه حمله اسراييل احتمالا تحت تاثير عوامل سياسي و عملياتي اجرايي شده. طرح آتش‌بس به رهبري ايالات‌متحده متوقف شده و اميد به توافق ديپلماتيك با حزب‌الله براي آرام كردن مرزها كاهش يافته است. همان‌طور كه روزنامه المانيتور سه‌شنبه شب گزارش داد، اسراييل با توسعه توانايي‌اش براي تبديل دستگاه‌هاي ارتباطي رقيب به بمب و خلع سلاح پيجرها مورد استفاده شايد دست به اقدامي پيشگيرانه زده است. تمايل اسراييل براي حمله به حزب‌الله نشان‌دهنده ديدگاه گسترده‌اي در ميان اسراييلي‌ها است مبني بر اينكه اين بازيگر نمي‌تواند از عهده جنگ فرسايشي طولاني‌مدت با اعضاي اين گروه برآيد. اگرچه اسراييل تلاش داشته تا حماس را در غزه كنار بزند، اما حزب‌الله حملات موشكي خود عليه شمال (سرزمين‌هاي اشغالي) را افزايش داده است. فشار سياسي براي مقابله با «شمال»، (آن‌گونه كه مقام‌هاي اسراييلي مي‌گويند)، تقريبا به اندازه ميل به آزادي گروگان‌ها افزايش يافته است. حمله به پيجر، عمليات خرابكارانه اخير اسراييل همان واقعيتي بود كه حسن نصرالله، دبيركل حزب‌الله لبنان در سخنراني ماه فوريه درباره آن به اعضاي اين گروه هشدار داد و گفت كه استفاده از تلفن‌هاي همراه را كه «مثل اكسيژن براي ما شده» مي‌تواند به عنوان دستگاه جاسوسي براي اسراييل عمل كند. نصرالله تاكيد داشت: «اسراييل ديگر نيازي به شريك جرم ندارد. دستگاه‌هاي نظارتي آن در جيب شماست.» به ادعاي واشنگتن‌پست، نصرالله مي‌دانست كه دستگاه‌هاي تلفن‌همراه سيگنال‌هايي را به دكل‌هاي تلفن‌همراه تجاري ارسال مي‌كنند كه به راحتي قابل رهگيري هستند. حزب‌الله براي محافظت از شبكه نظامي خود پيجرهاي ويژه‌اي را دراختيار اعضايش قرار داد كه از سيستمي استفاده مي‌كردند كه نفوذ به آن سخت‌تر بود. با اين همه اسراييل طي عملياتي خرابكارانه توانست پيجرها را هك و منفجر كند. يكي از منابع ناشناس در گفت‌وگو با جروزالم پست مدعي شد كه حزب‌الله اواخر روز سه‌شنبه پيامي قاطع براي نيروهاي خود ارسال كرد: «هركسي كه پيجر جديد دريافت كرد، آن را دور بيندازيد.» اين درحالي است كه دستگاه‌ها در حدود ساعت 3:30 بعدازظهر منفجر شدند. گروهي از تحليلگران امريكايي در گفت‌وگو با واشنگتن‌پست مدعي شدند: در ابتدا در باب استفاده از بدافزار اسراييلي كه موجب انفجار باتري‌هاي ليتيومي در پيجرها شده بود، ترديد وجود داشت. اما ويديوهايي كه چندين انفجار را ضبط كرده‌اند، اين نظريه را تاييد مي‌كنند. باتري‌هاي ليتيومي قبل از اينكه منفجر شوند بسيار داغ مي‌شوند؛ آن‌قدر داغ كه هيچ‌كس نمي‌تواند آنها را براي مدت طولاني در جيب خود نگه دارد. به نظر مي‌رسد انفجار معمولا با دود و سپس آتش همراه بوده است.
وال‌استريت ژورنال: پيام خونين اسراييل
به حزب‌الله چه پيامدهايي دارد؟
وال استريت ژورنال در باب حمله اخير اسراييل مدعي شد، تل‌آويو تلاش داشت با اين حمله پيامي به حزب‌الله مخابره كند: اينكه اسراييل در جنگ احتمالي پيش رو قصد دارد به طور همزمان در بُعد نظامي و اطلاعاتي با حزب‌الله وارد جنگ شود. از نظر ميلر، اين عمليات همچنين احتمالا براي ايجاد نوعي جنگ رواني عليه رزمندگان و مقامات بلندپايه حزب‌الله اجرايي شده تا در جذب نيرو از سوي اين جنبش خلل وارد كرده و همچنين اعتماد اطلاعاتي در ميان اعضاي حزب‌الله را تا حدي مختل كنند. به ادعاي اين نشريه، موفقيت‌آميز بودن اهداف اسراييل منوط به واكنش حزب‌الله در آينده خواهد بود. به باور كارشناسان امنيتي، در عمليات‌هاي پيشين، حزب‌الله به سرعت خود را بازسازي كرده و با تغيير در تاكتيك‌هاي خود، توانسته به مقاومت ادامه دهد. اما عمليات در اين سطح ممكن است موجب شود تا حزب‌الله به زمان بيشتري براي افزايش توان آمادگي نياز داشته باشد. كيم غطاس، روزنامه‌نگار لبناني و نويسنده مجله آتلانتيك، در پاسخ به چرايي اجراي عمليات خرابكارانه ازسوي اسراييل گفت كه اين عمليات مي‌تواند تلاشي براي تضعيف ادعايي حزب‌الله باشد، اما روشن است كه چنين اقداماتي ازسوي اسراييل به هيچ رو نمي‌تواند بازدارندگي لازم را برايش ايجاد كند. غطاس افزود: باتوجه به برنامه اسراييل براي تقويت نيروهاي جبهه شمال، اين احتمال مي‌رود اين حمله سايبري مقدمه‌اي براي لشكركشي گسترده اسراييل عليه لبنان باشد، چراكه به‌زعم اسراييل، در حال حاضر حزب‌الله ممكن است با آشفتگي و ضربه پس از سانحه مواجه شده باشد.
همزمان، يك بازرس تسليحاتي سازمان ملل، به شرط ناشناس ماندن نامش، به وال استريت ژونال گفت اساسا هيچ چيز جديدي در مورد حمله روز سه‌شنبه وجود ندارد و مشابه اين عمليات نزديك به 30 سال پيش نيز رخ داده است. اين كارشناس نظامي و امنيتي مدعي شد آنچه جديد است، وسعت عمليات خرابكارانه است كه با نفوذ سايبري محقق شده است. او گفت اين عمليات با هماهنگي بخش‌هاي جاسوسي و امنيتي مختلف اسراييل انجام شده و نشان مي‌دهد آنها توانسته‌اند در شبكه سايبري و اطلاعاتي حزب‌الله نفوذ كنند. اين كارشناس امنيتي همچنين گفت يك احتمال ديگر هم مطرح است: ممكن است اسراييل بدون دسترسي فيزيكي به دستگاه‌ها و تنها با يك حمله سايبري تمامي پيجرهاي مورد استفاده در لبنان و سوريه را منفجر كرده باشد به دليل اينكه پيجر يك فناوري قديمي و منسوخ است و احتمالا عمده افرادي كه به آن دسترسي داشته‌اند، نيروهاي حزب‌الله بوده‌اند، اما شهروندان عادي نيز ممكن است بنا به دلايلي از پيجر استفاده كرده باشند.
آسوشتيدپرس: اسراييل، خاورميانه را در شرايط خطرناكي قرار داده است
لينت نوسباكر، مورخ نظامي و مدرس ارشد سابق مطالعات جنگ در آكادمي نظامي سلطنتي بريتانيا، سندهرست، در باب حمله اخير مدعي است: اين عمليات سايبري تاثير سازماني مهمي در حزب‌الله خواهد داشت، چراكه به طور كلي سازمان اطلاعاتي و رزمي اين جنبش را براي مدتي متاثر مي‌كند. نوسباكر همچنين مدعي است حمله به بخش سايبري و اطلاع‌رساني حزب‌الله ممكن است سيستم ارتباط مخفي اين جريان را به كلي مختل كند و اين امر ممكن است در ايجاد ارتباط موثر در زمان جنگ اختلال‌هايي ايجاد نمايد. نوسباكر، ناظر تسليحاتي سابق سازمان ملل، ابراز نگراني كرد حمله سايبري اسراييل به حزب‌الله مي‌تواند به معناي افزايش عدم اطمينان در بين عموم مردم در مورد ايمني دستگاه‌هاي ديجيتال آنها باشد. همچنين، چنين حمله گسترده‌اي مي‌تواند پيش درآمد جنگي گسترده در مرز لبنان و شايد ساير منطقه باشد. كارشناسان نيز به آسوشتيدپرس گفتند كه انفجارهاي پيجر حاكي از يك عمليات برنامه‌ريزي شده طولاني‌مدت است كه احتمالا با نفوذ به زنجيره تامين و تجهيز دستگاه‌ها با مواد منفجره قبل از تحويل آنها به لبنان انجام شده است. شان مورهاوس، افسر سابق ارتش بريتانيا و كارشناس خنثي كردن مهمات منفجره در گفت‌وگو با آسوشتيدپرس گفت كه ويديوهاي انفجارها حاكي از آن است كه يك ماده منفجره كوچك، به اندازه يك مداد پاك‌كن، در اين دستگاه‌ها قرار گرفته است. او گفت كه آنها بايد پيش از تحويل به حزب‌الله در آن دستگاه‌ها كار گذاشته شده باشند. اين كارشناس مهمات گفت كه باتوجه به سابقه موساد در رقم زدن چنين حملاتي، به احتمال قريب به يقين عناصر اين سازمان جاسوسي اسراييل دست به اين كار زده‌اند. او با رد احتمال منفجر شدن باتري ليتيومي دستگاه‌ها و ايجاد چنين انفجار مرگباري، گفت علاوه بر باتري ليتيومي دستگاه‌ها، به احتمال زياد مواد منفجره‌اي، دست‌كم در برخي از اين دستگاه‌ها جاسازي شده بود. به علاوه، اليجا مگنير، تحليلگر ارشد ريسك سياسي مستقر در بروكسل نيز به آسوشتيدپرس گفت كه با برخي از اعضاي حزب‌الله صحبت كرده و پيجرهايي را كه منفجر نشده بودند، بررسي كرده است. به گفته او، چيزي كه باعث انفجارها شد، به نظر مي‌رسد ارسال يك پيام خطا باشد كه به تمام دستگاه‌ها ارسال شده است. اين پيام خطا باعث لرزش دستگاه‌ها شده و كاربر را واداشته تا روي دكمه‌ها كليك و لرزش را متوقف كند. او گفت كه مجموعه اين روند مقدار كمي از مواد منفجره را كه در داخل آن پنهان شده بود منفجر كرده است، چراكه تنها در اين شيوه باعث مي‌شود مهاجم سايبري از حضور كاربر هدف هنگام انفجار اطمينان حاصل كند.