اداره منابع طبيعي شاهرود قرار گرفتن درختان قطع شده در منطقه حفاظت‌شده را رد كرد
براي قطع درخت بايد از محيط زيست مجـوز مي‌گرفتند
به دنبال قطع درختان ارس در ارتفاعات «چهارباغ» واقع در حوزه استحفاظي منابع طبيعي استان سمنان، مديران محيط زيست استان گلستان اعلام كردند كه به دليل قرار گرفتن اين درختان در منطقه حفاظت‌شده محيط زيست استان گلستان، اجراي هر گونه عمليات قطع يا جابه‌جايي درخت به هر نيت و هدفي بايد با هماهنگي و مجوز اداره كل محيط زيست گلستان صورت بگيرد. اين در حالي است كه مسوولان اداره منابع طبيعي شاهرود مي‌گويند اطلاعي از ثبت اين ناحيه به عنوان منطقه حفاظت‌شده ندارند. اما رييس اداره حفاظت محيط زيست گرگان اسناد و مداركي را ارايه مي‌كند كه بر اساس آن منطقه فوق از سال 1352 و با مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست كشور، به عنوان بخشي از «منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما» ثبت شده است.
حسين شوكتي‌نيا، رييس اداره منابع طبيعي شاهرود در اين باره به «اعتماد» گفت :« ما مداركي كه ثابت كند اينجا منطقه حفاظت‌شده محيط زيست است، نداريم و تابلو دليل اثبات اين امر نيست. اگر از محيط‌زيست مدرك دارند آن را ارايه بدهند. ضمن اينكه بايد منطقه را به آنها واگذار كرده باشيم و مديريت و بهره‌وري آن، تفويض اختيار شود. مرز ما با گلستان، تا علي آباد است. با اين حال ما به توصيه آنها عمل كرده و عمليات قطع درختان را متوقف كرديم.»
رييس اداره محيط زيست گرگان اما مي‌گويد: «منطقه‌اي كه در آن درختان ارس را قطع كرده‌اند بخشي از «منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما» و از مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محيط زيست و حوزه استحفاظي محيط زيست گلستان است.»
قنبرعلي تمسكني با تاكيد بر اينكه انجام هر گونه عمليات در منطقه فوق، بايد با هماهنگي و اطلاع محيط زيست گلستان و گرگان باشد گفت: « ظاهرا عزيزان منابع طبيعي سمنان اطلاع نداشتند كه آن منطقه در حريم «منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما» قرار گرفته، درحالي كه از سال 1352 حفاظت‌شده اعلام شده و چه بسا مديران قبلي كه امروز بازنشسته شده‌اند اين را مي‌دانسته‌اند. اسناد و مدارك آنها هم موجود است و قوانين و صورت جلسه‌هاي موجود، ادعاي ما را ثابت مي‌كنند.»
رييس اداره محيط زيست مركز استان گلستان گفت: «تابلوهايي كه سال‌هاست آنجا گذاشته‌ايم اثبات‌كننده اين ماجرا است و همچنين قرق‌بان‌ها و جنگلبان‌هاي «سازمان جنگل‌ها و منابع طبيعي» كه سال‌ها در آن منطقه كار كرده‌اند همه مي‌دانند كه آنجا بخشي از منطقه حفاظت‌شده جهان‌نماي ما است. ولي ظاهرا برخي از مديران در استان سمنان اطلاعات لازم را نداشتند.»
تمسكني در ادامه خبر داد: « اخيرا جلسه‌اي با حضور نمايندگان منابع طبيعي سمنان و محيط زيست گرگان برگزار شد كه ما مدارك و مستندات خود را ارايه كرديم و در نهايت آنها در جريان اين موضوع قرار گرفتند.»
تابلو دليل حقوقي است يا نيست
او در واكنش به گفته منابع طبيعي سمنان كه «وجود تابلوي منطقه حفاظت‌شده دليل حقوقي براي اين امر نيست» گفت: «اين مساله درست نيست و منطقه‌اي كه تابلوي «حفاظت‌شده» دارد، تحت مديريت محيط زيست است و البته متولي جنگل‌ها و مراتع اين منطقه سازمان جنگل‌هاست. مگر مي‌شود بدون داشتن مجوزهاي قانوني در عرصه تحت مديريت سازماني ديگر، تابلوي حفاظت‌شده قرار داد؟ اگر اين‌گونه باشد هم خود دليلي بر نداشتن نظارت درست از سوي سازمان متولي است كه هر كس بخواهد در زمين آنها تابلو مي‌كارد. اگر اينجا حفاظت‌شده نيست چرا تاكنون از ما نخواسته‌اند كه تابلوهاي‌مان را برداريم و برويم؟!»
تمسكني همچنين گفت: «در مكاتباتي كه قبلا داشته‌ايم نيز اين موضوع آمده است و حتي بنده شخصا به عنوان رييس منطقه با اداره شاهرود طي سال‌هاي اخير مكاتبه داشته‌ام كه اين امر را اثبات مي‌كند. الان هم در نشستي كه با نمايندگان منابع طبيعي سمنان داشتيم مشخص شد كه منطقه مورد نظر، حفاظت‌شده است و تمام قوانيني هم كه در كشور هست براي مناطق چهارگانه ارايه داديم. همچنين تمام مدارك و مستندات اين بحث را تهيه كرده و براي استان سمنان نيز فرستاديم تا به سمع و نظر منابع طبيعي شاهرود برسانند.»
رييس اداره محيط زيست گرگان يادآور شد: «بر اين اساس براي قطع گونه‌هاي ممنوع‌القطع به هر دليلي در اين منطقه، بايد علاوه بر مجوزهاي لازم كه از شوراي عالي جنگل و مرتع كسب مي‌كنند با محيط زيست نيز هماهنگ شود. اما در اجراي عمليات قطع اخير كه منابع طبيعي مي‌گويد به علت مبارزه با انگل «ارس واش» بوده است، هيچ گونه هماهنگي با محيط زيست صورت نگرفته است.»
تمسكني تاكيد كرد :« به همين دليل محيط زيست گرگان هنگامي كه از قطع درختان اطلاع پيدا كرد به سرعت از ادامه عمليات جلوگيري كرد و اجازه قطع درختان بيشتر را نداد تا موضوع انگل «ارس واش» مورد مطالعه قرار بگيرد و در صورت امكان، راهكاري به جز قطع درخت براي آن پيدا شود.»
منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما كه در استان گلستان و ارتفاعات جنوب گرگان در سلسله جبال البرز واقع شده، در سال 1352 براساس مصوبه شماره 51 شوراي عالي حفاظت محيط زيست و ثبت روزنامه رسمي شماره 4102745 مورخ 14/11/53 كه از تاريخ 9/12/53 اجراشده با وسعتي معادل 30650 هكتار به عنوان منطقه حفاظت‌شده اعلام شد. اين منطقه از شمال به شصت كلا و روستاي زيارت و از شرق به چهارباغ، از طرف غرب به درازنو و از جنوب به رودخانه چهارباغ و رادكان محدود است.
در اين منطقه حدود 70 چشمه مهم وجود دارد كه مهم‌ترين و پرآب‌ترين آنها عبارتند از اسبوم گاه، مارسنگ، زيارت، قل‌قله، قلعه سرك و ارا در شرق، الديگاه و موزي‌كش در شمال، تالو، مراد چشمه، زرشكوه، خوش دشتي، حاجي‌آباد و... در جنوب، شاه‌پسند (به تعداد زياد) در مركز و تاجين‌دشت و مغزي در غرب كه قطع درختان منجر به كم آب شدن شماري از اين چشمه‌ها مي‌شود.
جامعه گياهي (فلور) منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما با توجه به ارتفاع و نوع خاك بسيار متنوع است و با وجود زيستگاه‌هاي منحصر به فردي كه در منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما وجود دارد، مي‌توان پستانداران بزرگ‌جثه‌اي مانند مرال، شوكا، خرس، پلنگ، گرگ، قوچ و ميش، بز كوهي (پازن)، گراز و پستانداران ديگر نظير خرگوش، پايكا، انواع خفاش‌ها و حشره خورها، روباه، راسو، رودك، گربه وحشي، گربه جنگلي، سياه گوش و... را در اين منطقه مشاهده كرد.
همچنين منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما به علت كوهستاني بودن و پوشش بوته‌اي و علفزار در كنار درخت زار تنك، گونه‌هاي بسيار با ارزشي از پرندگان مختلف را در خود جاي داده است كه مي‌توان به انواع پرندگان شكاري مانند سارگپه جنگلي، كوركور، طرلان، قرقي، سارگپه پابلند، عقاب طلايي، هما، دال، شاهين، انواع جغد، مرغ حق و... اشاره كرد. همچنين از ديگر پرندگان ارزشمند اين منطقه مي‌توان كبك دري، قرقاول، كبوتر جنگلي، بلدرچين، كوكو، قمري، انواع داركوب‌ها، انواع چكاوك‌ها و بادخورك‌ها، هدهد و زنبورخورها و دم جنبانك‌ها، سنگ چشم‌ها و سسك‌ها، چرخ ريسك‌ها و سهره‌ها و كلاغ‌ها و... را نام برد كه از اهميت اين منطقه حكايت دارد.