بورس رونق گرفت

بازارهاي سه‌گانه بورس، ‌ارز و طلا با نزديك شدن به خروج احتمالي رييس‌جمهور امريكا از برجام روز آرامي را پشت سر گذاشت. درروز گذشته رشد قيمت انواع ارز متوقف شد، بازار طلا تغيير قيمت به خود نديد و شاخص بورس رشد يافت تا بازار، روز نسبتا آرام و اميدواركننده‌اي را پيش ببرد. بررسي‌هاي «اعتماد» نشان مي‌دهد، تلاطم بازار ارزي به نوعي سكون و تعلل در بازار سكه و طلا تبديل شده است. درحالي كه قيمت دلار در كنار قيمت 4 هزار و 200توماني كه تعيين شده بود در بازارهاي غيررسمي دارد شتابان به جلو مي‌رود بازار طلا اما سكوت كرده است. تا جايي كه برخي طلافروشي‌ها كركره مغازه‌هاي‌شان را اصلا بالا نمي‌برند. نبض بازار ارز در حالي دارد تند مي‌زند كه بازار طلا نوعي بيهوشي را تجربه مي‌كند. برجام بر معاملات بازارهاي موازي سايه افكنده و تنش‌هاي بازار ارز را به خلأ در معاملات بازارهاي طلا و سكه رسانده است. بايد ديد ترامپ چه رويكردي نسبت به برجام خواهد داشت و كدام سناريوها براي كشور اجرايي خواهد شد.

بازار ارز

روزگذشته تا حدودي به سبب تزريق دلار و يورو از طرف بانك مركزي، ازتلاطم‌هاي قيمت ارز كاسته شد؛ به گونه‌اي كه آخرين معاملات ارزي تا عصر ديروز با قيمت 6 هزارو 300تومان انجام شد. از طرفي آخرين قيمتي كه براي خريد وفروش يورو در بازارها تعيين شده بود 7هزارو 500تومان بود. البته بايد ديد سير تحولات در آينده به چه سمت و سويي خواهد رفت. بايد ديد كشش اين بازار براي پذيرش قيمت‌هاي غيرواقعي و تصنعي كه نه به سبب عرضه و تقاضاي بازار وصرفا به خاطر تزريق ارز از سمت مقام سياستگذار صورت مي‌گيرد تا چه اندازه پيش خواهد رفت. بايد در نظر داشت كه عطش تقاضاكنندگان ارزي به اين زودي فروكش نخواهد كرد. درواقع در شرايطي كه بخشي از اين تقاضا از طرف تقاضاكنندگان اصلي مطرح مي‌شود نمي‌توان به كاهش دراين تقاضاها چشم داشت و اين يعني نااميد بودن نسبت به وضعيت آينده بازار. در نظر بگيريد همين عامل به نااميدي چه به سر اين بازارها خواهد آورد.

بازار سكه و طلا

بازار سكه و طلا همچنان در نوعي سكون به سر مي‌برد. اين در حالي است كه طي هفته گذشته مبادلات در بازار ارز كم‌رونق شده بود ولي خريد فروش سكه همچنان برقراربود. اما ريسك مبادلات در اين بازار تا جايي پيش رفته است كه طلاسازان به سبب عدم اطميناني كه به قيمت‌هاي بازار دارند نمي‌توانند حتي به توليد محصولات خود اقدام كنند. و با اين تفاسير ركود هم در بازارهاي فروش طلا و هم بازار سكه برقرار است.

بازار بورس

به رقم سكوني كه در آستانه اعمال سياست‌هاي ارزي و تك نرخي شدن دلار اعمال كرده بود در چند روز گذشته سير صعودي را پيش گرفته است. بعد از افتي كه در شاخص بورس به سبب معرفي ارز تك نرخي 4 هزارو 200در بازار ايجاد شد، به خاطر افزايشي كه در درآمد شركت‌هاي بورسي صادركننده پديد آمده بود، شاخص بورس رشد خوبي داشت و البته سكوني كه در معاملات روز اول ايجاد شده بود نيز كاملا قابل درك و پيش‌بيني بود. در كنار رفتارهايي كه ريشه آنها بيشتر به التهابات بازار ارزي و سخنراني‌هاي ترامپ‌ و نداشتن تصوير درستي از آينده برجام حاصل شده بود ظهر ديروز شاخص كل بورس اوراق بهادار كشور رشد خوبي داشت، به گونه‌اي كه شاخص كل در اين بازار تا عصر ديروز با 47/0 درصد رشد نسبت به ديروز به 93605.9 رسيد. حجم مبادلات در اين بازار 844 ميليون سهم و ارزش مبادلات 1.875.435 ميليون ريال بود. تعداد معاملات 48.430 و ارزش مبادلات 3.699.728 بود. البته روز يكشنبه نيز اين افزايش درشاخص بورس ملموس بود و شاخص كل سير نزولي داشت. به راستي چه سرنوشتي در انتظار برجام خواهد بود؟ آيا امريكا از برجام خارج خواهد شد يا وضع موجود را ادامه مي‌دهد؟ شرايط بهبود مي‌يابد يا ضمن حفظ شرايط موجود محدوديت‌ها بيشتر مي‌شود؟ ابهام اين سوال‌ها را چند روز پيش محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت مرتفع كرد. در صحبت‌هايي كه نوبخت در مهرماه 96 داشت، بيان كرد كه در بودجه سه سناريو از جمله استمرار وضع موجود، شرايط مطلوب و شرايط نامطلوب را در نظر داريم. اين‌بار اما محمدباقر نوبخت از سناريوهايي كه براي مقابله با عواقب برجام در نظر گرفته شده است خبر مي‌دهد. معضلات ارزي ناديده گرفته شده و به نوعي آمادگي خود را براي مواجهه با هركدام از اين سناريوها مطرح كرده است. يادمان باشد كه امريكا تا همين لحظه نيز پاي تعهدات خود در برجام نمانده است! اين موضوع از دو ديدگاه قابل بررسي است، از يك سو به سبب تاثيرگذاري تحريم‌هاي مستقيم و غيرمستقيمي كه دولت ترامپ بر اقتصاد كشور اعمال كرده است معلوم نيست كه لغو برجام آنچنان كه بايد دست ترامپ را براي اعمال محدوديت‌هاي خود باز كند و نمي‌توان خروج از برجام را براي او بهترين گزينه دانست. اين درحالي است كه اقتصاد كشور به سبب ضعفي كه در نتيجه اعمال تحريم‌هاي امريكا بر بازارهاي بين‌المللي وارد شده است نوعي رفتاردوسويه دارد. از يك باب قدرت گرفتن مبادلات بين‌المللي براي آن مي‌تواند اتفاق خوشايندي باشد و از ديگر باب نگراني كه به سبب كنار گذاشتن برجام پيش از اين بر مردم وارد بود اين‌روزها ديگر آنقدرها عميق نيست. وضعيت كنوني كشور با تمام آمار ناخوشايندي كه دارد نتيجه عمل كردن به برجام نبوده است كه اكنون مردم بيش از گذشته نگران آينده برجام باشند. با توجه به ضعف‌هاي زيربنايي كه اقتصاد كشور را متضرر مي‌كند و سوءمديريتي كه بر كشور و بخش‌هاي اقتصادي حاكم است آيا صرف بهبود در روابط بين‌الملل براي ايران مدينه فاضله خواهد ساخت؟