سياستمداران در مسير اخلاق محمدي باشند

  دكتر سيد سلمان صفوي  /
 يا رب به اهل بيت ندانم چه سان گذشت
آن روز شد عيان كه رسول از جهان گذشت
(وصال شيرازي)
رسول رحمت، حضرت خاتم‌الانبياء محمدمصطفي (ص) آخرين دستورات رهايي‌بخش الهي و بالاترين مراتب معرفت و معنويت را براي همه اعصار براي بشريت به ارمغان آورده‌اند. دين او راه رحمت، بشارت، اخلاق، معنويت و عدالت است. دين بهروزي خلق در سايه رحمت خالق است. نبي مكرم اسلام (ص) جامع تعاليم، مراتب و مقامات انبيا و اولياي الهي‌ است و نام و راه آن حضرت تا ابــد پايدار، فروزان و حيات‌بخش انسان‌ها و جوامع بشري است. جسم او از ميان ما رفته است اما معجزه اخلاق و كتاب او در سايه منش رحماني او جاودانه شده است. او قله رفيع انسانيت، آزادي و مهر است.
از دِرم‌هـا نــام شــاهــان بــركـنـنـد/ نـام احمــد تا ابد بـر مي‌زننـد
نــام احمــد نـام جمـله انبيـاست/ چون كه صـد آمد، نود هم پيش ماست
(مولوي، مثنوي معنوي، دفتر اول، ابيات 1105ـ 1106)
خداوند در كلام‌الله مجيد در سوره صف مي‌فرمايد: اسلام محمدي نوري است درخشان از جانب خداي سبحان، كه كفار اهل كتاب مي‌خواهند آن را خاموش كنند، ولي خدا نور آن را كامل مي‌كند و اسلام محمدي خود را بر تمام اديان غلبه مي‌دهد؛ هر چند مشركين نخواهند. محمدمصطفي(ص) همان پيامبري است كه عيسي بن مريم(ع) بني اسراييل را به آمدن او بشارت داد. پس بر مومنين است كه از او اطاعت كنند و در راه خدا، با اموال و جان خود جهاد نموده، رسول خدا را در دينش ياري كنند، تا خداي تعالي آنها را به سعادت برساند و ياري كند و در دنيا و آخرت فتح و پيروزي نصيب آنها كند. در سوره صف؛ به تسبيح و تقديس خداوند، توبيخ كساني كه گفتارشان با كردارشان مطابقت ندارد، پيوستگي نهضت انبيا و در طول بودن دين موسي و عيسي و محمد(ص)، پيروزي نهايي و قطعي اسلام محمدي و جهانگير شدن نور آن، عبث بودن تلاش مخالفان براي جلوگيري از آن، تشويق انسان‌ها به ايمان به خدا، جهاد با مال و جان و انفاق در راه خدا كه موجب آمرزش گناهان و سعادت دنيا و آخرت مي‌شود، اشاره شده است. مهم‌ترين پيام وحي در سوره صف اين است كه: دين موسي و عيسي(ع) در طول دين محمد(ص) قرار دارد، نـه در عرض آن و اسلام محمدي كامل‌ترين و آخرين دين الهي است كه همه پيروان راه حق، اعم از موسوي و عيسوي بايد از آن تبعيت كنند تا به رستگاري كامل برسند. حضرت مولانا جلال الدين مولوي عارف بزرگ جهان اسلام معتقد است؛ از آن رو كه هيچ پيامبري به اندازه حضرت محمد (ص) كاشف اسرار حق نشد و باب معرفت را به روي بشريت نگشود؛ جامعيت و خاتميت انبياي الهي از جانب خداي حكيم به نام او ضرب شده است.
ختــم‌هايي كه انبيا بگــذاشتند / آن به دين احمدي بــرداشتند
قفـل‌هاي ناگشاده مانده بود / از كف اِنّـا فتحنا      بــرگشود
بهر اين خاتم شدست او كه به جـود / مثــل او نـه بـود و نـه خواهنــد بود
چون كه در صنعت برد استاد دست / نه تو گويي ختم صنعت بر تو است
در گشـاد ختـم‌ها تـو خاتمي / در جهان روح‌بخشــان حاتمـي
هست اشـارات محمد، المراد / كل گشــاد انــدر گشاد انـدر گشـاد
(مولوي، مثنوي، دفتر6، ابيات 165-166، 171-174)
نبي‌اكرم خواجه كائنات «نور اول» است. جهان در حكم كالبد و ايشان «روح جهان» است. حضرت رسول واسطه و مقصود وجود جميع موجودات است. ايشان خمي پيوسته و وابسته به درياي حق است. مقام و نيروي روحاني حضرت احمد از جبرييل امين نيز فراتر و والاتر است چنان كه در شب معراج، از مرتبه سدرة المنتهي نيز گذر كردند. اشاره به آياتي از سوره نجم كه فرموده است: {و لقدْ رآهُ نزْلةً أُخْري‏٭ عِنْد سِدْرةِ الْمُنْتهي} (نجم: 13 و 14). و همچنين احاديثي كه واقعه شگفت معراج پيامبر اكرم را بيان كرده است. «فقال جبرييل تقدم يا رسول‌الله ليس لي أن أجوز هذا المكان و لو دنوت‏ أنملة لاحترقت» (بحارالأنوار ج‏18، ص382) برخي از شاعران بزرگوار چون مولوي و سعدي با توجه به اين روايات آن را به نظم آورده‌اند. مولوي اين‌گونه سروده است:
چون گذشت احمــد ز ســدره و مرصــدش
وز مقـام جبرئـيـل و از حدش
گفت او را هين بپر اندر پــي‌ام
گفت رو رو مــن حريف تو نـي‌ام
بــاز گفت او را بيـا‌ اي پرده سـوز    مـن به اوج خـود نـرفتستـم هنوز
گفت بيــرون زيـن حــد ‌اي خوش فــرِّ مـن
گـر زنــم پـري بســوزد پــرِّ مــن
 (مثنوي، دفتر چهارم، نمودن جبريل خود را به مصطفي به صورت خويش و...، ابيات 46 به بعد).
شيخ سعدي نيز در ابياتي اين واقعه را اين‌گونه به تصوير كشيده است:
شبي بــرنشست از فلــك برگـذشت
به تمكيـن و جـاه از ملــك بــرگــذشت
چنــان گرم در تيه قــربت بـراند
كـه در ســدره جبــريل از او بـاز مـانــد
الي آخر... .
 (بوستان سعدي، مثنوي در نعت سيدالمرسلين، ابيات 15 به بعد.)
حضرت محمد مصطفي (ص) «كشتيبان جهانيان» و شمع فروزان شب ظلم و جهالت است. بدون حمايت معنوي او، شير نيز اسير روبهان مي‌گردد.
هيـن قُـم الـلـيل كه شمعــي‌اي همــام/ شمـع، انــدر شب بود انــدر قيــام
بي فروغت، روز روشن هم شب است/ بي‌پنـاهت، شير اسير ارنب است
 (مثنوي معنوي، دفتر چهارم، ابيات ۱۴۵۶ – ۱۴۵۷)
با رهبري و هدايت معنوي او، طريق نجات از سردرگمي‌ها و وصول به قله سعادت و حيات طيبه ممكن مي شود.
ره‌شناسي مي‌ببايد با لباب/ هر رهـي را خاصـه انــدر راه آب
خيز بنگـر كاروان ره زده/ هر طرف غولي است كشتيبان شده
 (مثنوي معنوي، دفتر چهارم، ابيات ۱۴۵۹ – ۱۴۶۰)
او با فريادرسي آدميان در هر دوجهان، بي‌دريغ به درراه ماندگان و گرفتاران ياري مي‌رساند.
ناگهاني آن مُغيث هردو گون/ مصطفي پيدا شد از ره بهرِ عون
(مثنوي معنوي، دفتر سوم، بيت ۳۱۳۲)
اخلاق محمدي خاتم‌الانبيا معجزه بزرگ انساني اوست. در برخورد با مردم و جامعه، قطب و شاهنشاه عالم ممكنات است. او درياي صفا و صميميت است و تندي و اخلاق ناپسند در وجود او راه ندارد.
راست فرموده با ما مصطفي/ قطب و شاهنشاه و درياي صفا
(مثنوي معنوي، دفتر سوم، بيت ۲۱۹۶)
او درياي كرم است؛ با جامعه و مردم مهربان‌تر و مشفق‌تر از خودشان است.
راست مي‌فرمود آن بحر كرم/ بر شما من از شما مشفق ترم
(مثنوي معنوي، دفتر دوم، بيت۲۸۵۴)
خاتم‌الانبيا حضرت محمد مصطفي (ص) «اسرافيل» است؛ با تعاليم و منش رحماني خود، جامعه و بشريت را احيا مي‌كند.
خيـز در دم تـو به صــورِ سهمناك/ تا هزاران مُرده بر رُويد ز خاك
چون تو اسرافيل وقتي، راست خيز/ رستخيزي ساز، پيش از رستخيـز
(مثنوي معنوي، دفتر چهارم، ابيات ۱۴۷۸- ۱۴۷۹)
او با خُلق عظيم خويش و به واسطه اخلاق پسنديده‌اش همگان را مجذوب مي‌ساخت؛ زيرا ملكه شدن صفات و خصايل حميده در وجود مبارك او، حاصل واصل شدن روح بزرگش به بارگاه حضرت حق جلّ جلاله و مقام صدق الهي بود. و إنك لعلي خُلُقٍ عًظيم. (سوره القلم، آيه ۴)
وان عظيم الخُلق او، كان صفدر است/ بي‌تغير مقعد صدق اندر است
(مثنوي معنوي، دفتر چهارم، بيت ۳۷۸۹)
خداوند در بيان اين منش ايشان مي‌فرمايد: پس به بركت رحمت الهي، با آنان نرمخو و پرمهر شدي و اگر تندخو و سخت دل بودي قطعا از پيرامون تو پراكنده مي‌شدند. پس، از آنان درگذر و برايشان آمرزش بخواه و در كارها با آنان مشورت كن و چون تصميم گرفتي بر خدا توكل كن، زيرا خداوند توكل‌كنندگان را دوست مي‌دارد. (آل عمران، آيه 159) حضرت محمد (ص) محسن، نرمخو، نرم دل و اهل رافت و بخشش و اعتدال بود. آخرين رسول الهي اهل اسراف و زياده‌روي (انعام/141؛ اعراف/13) يا تبذير و ريخت و پاش (اسراء/72) نبود و همواره بر عدالت و اعتدال عمل مي‌كرد و فرمان مي‌داد (مائده، آيه8؛ انعام، آيه152) حتي اگر به ضرر خودش يا خويشان خودش بود. امتي كه ايشان مي‌خواست بسازد امت ميانه‌رو بود كه هرگز از دايره عدالت و ميانه‌روي بيرون نمي‌رود. (بقره/143)
امروز بيش از هر زماني ملت، سياستمداران و دولتمداران ما نيازمند متخلق شدن به اخلاق محمدي هستند. اگر كسي در عزاي آخرين رسول الهي است بهترين راه ابراز تسليت به پيشگاه مقدس امام زمان(عج)، پيروي از منش و رفتار زيباي حضرت محمد در خدمت به مردم و اعتلاي زندگي دوستداران پيامبر رحمت است.
بي فروغت، روز روشن هم شب است/ بي‌پنـاهت، شير اسير ارنب است
آكادمي مطالعات ايراني لندن، صفر 1393

جملات كليدي

     دين پيامبر راه رحمت، بشارت، اخلاق، معنويت و عدالت است  .
     اسلام محمدي نوري است درخشان از جانب خداي سبحان، كه كفار اهل كتاب مي‌خواهند آن را خاموش كنند، ولي خدا نور آن را كامل مي‌كند و اسلام محمدي خود را بر تمام اديان غلبه مي‌دهد؛ هر چند مشركين نخواهند .
     اسلام محمدي كامل‌ترين و آخرين دين الهي است كه همه پيروان راه حق، اعم از موسوي و عيسوي بايد از آن تبعيت كنند تا به رستگاري كامل برسند.