در نشست خبري پنجمين جشنواره گروه تئاتر ليو مطرح شد
به دنبال تئاتر مستقل هستيم
ايسنا| روز گذشته نشست خبري پنجمين جشنواره تك گويي گروه تئاتر ليو با حضور حسن معجوني، سرپرست اين گروه برگزار شد. در اين نشست اعضاي گروه تئاتر «ليو» جزييات برگزاري پنجمين فستيوال «مونوليو» را تشريح كردند و در عين حال توضيح دادند كه در شرايط فعلي، تغيير مديريت تئاتر يا راهاندازي سازمان تئاتر كشور، مشكلي را حل نميكند. حسن معجوني، سرپرست گروه تئاتر «ليو» با اعتقاد براي اينكه در حال حاضر مشكل عمده ما تغيير مديريت است، گفت: احساس ميشود تغييراتي در زيرساختها در حال انجام است اما بايد زمان بدهند تا اين تغييرات اجرايي شود. هر تغيير مديريتي باعث ميشود تغييرات ساختاري در حد تئوري باقي بماند و هرگز عملي نشود. در حال حاضر ما فقط ايده ميدهيم و بعد افسوس ميخوريم كه چرا برنامههاي تئاتر اجرايي نشده است. به همين دليل نبايد با تغييرات مديريتي مداوم، تجربه عملي كردن اين برنامهها را از تئاتر بگيريم.
بخش عمدهيي از مشكل تئاترما، محافظهكاري است
در ادامه اين سخنان، ساسان پيروز، مشاور و جانشين مدير گروه تئاتر ليو نيز تاكيد كرد: اشتباه است اگر فكر كنيم با تغيير مدير تئاتر، همهچيز گل و بلبل ميشود! زيرا موانع بسيار كلانتر است. مركز هنرهاي نمايشي در مقايسه با گذشته حتي از جايگاه سازماني هم تنزل كرده و به اداره كل تبديل شده است. ضمن اينكه بودجه آنچناني هم ندارد. از سوي ديگر تئاتر هر روز به لحاظ نيروي انساني در حال گسترش است. بنابراين تصور نادرستي است كه يك اداره بتواند كل تئاتر ايران را اداره كند بلكه اين اداره بايد زمينهيي را براي شكلگيري گروهها و نهادهاي مستقل فراهم كند تا آنها كارشان را انجام دهند و فقط از آنها حمايت كند. بخش عمدهيي از مشكل ما، محافظهكاري است كه در خانواده تئاتر نهادينه شده است و همه با يك حس نوستالژيك روستايي درباره گذشته ميگويند! در حالي كه در گذشته هم تئاتر مفلوكي داشتيم كه هرچند اتفاقات خوبي در آن ميافتاد، اما اين اتفاقات، حاصل تلاش خود هنرمندان بود نه مديران و امروز هم اين وضعيت وجود دارد. پيروز با اشاره به طرح مباحثي درباره شكلگيري سازمان تئاترتوضيح داد: بعضي مدام تشكيل سازمان تئاتر را به عنوان راهكار ارايه ميدهند در حالي كه اين تئوري در شرايط حاضر نادرستترين راهحل است زيرا امروزه تئاتر در وضعيتي است كه به سمت استقلال حركت كند اما عدهيي ميخواهند با تشكيل سازمان دولتي تئاتر، هنرمندان را به كارمندان اين سازمان تبديل كنند كه اين وضعيت اصلا در شان خانواده تئاتر نيست چون هنرمندان آن را به كارمندان حقوقبگيري مانند كارمندان سازمان صدا و سيما تبديل ميكند و در اين شرايط، ديگر نبايد به خلاقيت و تجربهگرايي فكر كنيم. سازمان تئاتر در دهه 60 ميتوانست مفيد باشد. اما امروزه چنين نيست زيرا تشكيلاتي كاملا دولتي است و نهايتا سهم هنرمندان يكي دو نماينده در بين چندين نماينده ديگر خواهد بود، بنابراين اين سازمان راه به جايي نخواهد برد.
معيار انتخاب آثار فقط ملاكهاي كيفي بوده است
در ادامه اين جلسه، حسن معجوني با تشريح بخشهاي مختلف پنجمين جشنواره
تك گويي اين گروه كه با نام «مونوليو» برگزار ميشود، گفت: امسال علاوه بر تهران در شيراز نيز اين فستيوال را برگزار ميكنيم. ضمن اينكه در كنار گروههاي تهراني، چهار گروه از شهرهاي قزوين، آمل، شيراز، قم و دو گروه هم از بلژيك و لهستان داريم. اين استاد دانشگاه، رويكرد آموزشي را مهمترين ويژگي اين دوره از فستيوال «مونوليو» برشمرد و توضيح داد: مهمترين نكته اين دوره از فستيوال حضور گروههاي خارجي نيست، بلكه اضافه شدن شيراز است. زيرا براي نخستين بار شيراز هم همزمان با تهران ميزبان جشنواره است. اگر در شهرهاي ديگر هم اين نياز احساس شود و كسي پا پيش بگذارد، ما ميتوانيم در آنجا نيز برنامه داشته باشيم. به گفته معجوني آثار اين دوره از جشنواره در سالنهاي انتظامي خانه هنرمندان، خانه نمايش آو، سالن آموزشگاه سمندريان، سالن موج نو، سالن اميرخاني و جليل شهناز خانه هنرمندان كه ويژه فعاليتهاي آموزشي است، برگزار ميشود. در شيراز نيز سالن استاد هودي ميزبان اين جشنواره خواهد بود. امسال بخشي را به نام «تهران» نامگذاري كردهايم كه با مديريت اميررضا كوهستاني برگزار ميشود. او براي اين بخش شش متن انتخاب كرد و ما براي هر يك از متنها مشاور متن و اجرا گذاشتيم تا گروهها در شهرستانها با يك نمايشنامهنويس و كارگردان حرفهيي ارتباط داشته باشند. علاوه بر اين، تصميم داشتيم بخشي را به نام «سفرنامه» برگزار كنيم، اما حذف شد زيرا تعداد شركتكنندگان محدود بود و توري كه قرار بود با ما همكاري كند، از نظر اقتصادي برايش به صرفه نبود. به همين دليل گرچه اين بخش حذف شد، اما به صورت محدود يك اشانتيون خواهيم داشت. براي بخش «سفرنامه» با نغمه ثميني صحبت كرديم و چون او پيشتر در هند كارگاه آموزشي برگزار كرده بود، حاصل اين كارگاه در قالب يك نمايشنامه در اين دوره از فستيوال اجرا خواهد شد. در اين نشست كه در كافه «لوركا» برگزار شد، رضا بهبودي، بازيگر تئاتر و يكي از اعضاي گروه «ليو» كه مسوول بازبيني و بازخواني آثار اين دوره از جشنواره «مونوليو» است، توضيح داد: 36 متن از شهرستانها رسيده بود كه ما آنها را خوانديم و معيار انتخابمان فقط ملاكهاي كيفي بود. در همين راستا اين آثار را از منظر متن مونولوگ، شيوه روايت، انتخاب سوژههاي تازه و... ارزيابي كرديم و كوشيديم پنج اثر از بهترينها را انتخاب كنيم. در حال حاضر همراه با مهدي چاكري و سعيد چنگيزيان مشغول بازبيني آثار هستيم و بازهم نگاهمان كيفي است. در اين نشست بحثي درباره خصوصيسازي مطرح شد و ساسان پيروز توضيح داد: كماكان افراد از اين واژه با تعاريف گوناگوني صحبت ميكنند. آنچه پيش از اين مورد نظر مركز هنرهاي نمايشي بود، به معناي گذاشتن بار مالي بر دوش گروههاي تئاتري بود. جريان ديگري هم از تئاتر خصوصي به عنوان تئاتري تجاري ياد ميكرد كه ميتواند پولش را خودش در بياورد. اما هيچ يك از اينها مدنظر ما نبود. ما به دنبال رسيدن به تئاتر مستقل هستيم؛ تئاتري كه مهمترين نقطه ثقل آن گروه است. يك گروه تئاتري با نمونهسازيهايي كه ميكند، ميتواند موجب توسعه تئاتر خصوصي در اطراف خود نيز باشد. همچنان كه بسياري افراد، وقتي حس كردند برگزاري جشنواره خصوصي، شدني است، پا پيش گذاشتند و اگر گروه ما به عنوان نخستين گروه خصوصي كه تجربه برگزاري جشنواره خصوصي تئاتر تك نفره را داشته است، در اين زمينه موثر بوده باشد، افتخار ميكنيم. ميتوانيم حس كنيم مديران دولت جديد نسبت به قبلي مسير بهتري را جستوجو ميكنند اما هنوز اتفاق عملي نيفتاده است. شايد به اين دليل كه هنوز ساختار مديريت كشور تغيير عمدهيي نكرده است. ضمن اينكه مشكلاتي از دوره پيشين به مديران جديد به ارث رسيده است. البته گويا مديران جديد هم برنامه دقيقي براي توسعه تئاتر ندارند.