ايران و مذاكراتي عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه
جمشيد رسايي
همواره از مسوولان عاليرتبه كشور شنيده‌ايم كه اصول سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران بر پايه سه اصل عزت، حكمت و مصلحت و در چارچوب اهداف تعيين شده دنبال مي‌شود. اخيرا رهبر انقلاب در ديداري عمومي با يادآوري بدعهدي‌ها و سنگ‌اندازي‌هاي امريكا در اجراي برجام و اشاره به اقدامات و دستورات اخير ترامپ درخصوص كشورمان، فرمودند «مذاكره با امريكا عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نيست.» از آنجايي كه در پي فرمايش اخير رهبري، عده‌اي كه طي سال‌هاي گذشته در عرصه‌هاي مختلف اجرايي، جهت حل مشكلات مردم، توفيق قابل توجهي كسب نكرده و كارنامه قابل ارايه‌اي به مردم ندارند و در عين حال، هيچ‌وقت مسووليت اقدامات خود را قبول نكرده‌اند، با تفسيري اشتباه از فرمايشات رهبري، با عباراتي نامناسب، در برنامه‌هاي عمومي، موجب رنجش و عصبانيت جمع زيادي از اقشار مختلف مردم شدند؛ لزوم اشاره به چند نكته زير ديده شد:
۱ - مذاكره به معناي گفت‌وگو ميان دو يا چند فرد با هدف دستيابي به دركي مشترك، رفع اختلاف يا ايجاد توافق بين آنان است. مذاكره و گفت‌وگو هيچ زمان نكوهيده و مردود نيست؛ ليكن نحوه اجرا و چگونگي انجام آن مهم است و بايد مورد دقت و توجه قرار گيرد.
۲ - از جمله مواردي كه در گفت‌وگو و مذاكره بايد رعايت شود، لحن كلام و شيوه برخورد طرفين گفت‌وگوست. اگر يكي از طرفين مذاكره يا گفت‌وگو از لحن يا عباراتي تهديدآميز استفاده كند يا از موضعي قلدرمآبانه برخورد نمايد، قاعدتا طرف ديگر هم بايد در همان سطح و به همان شكل برخورد نمايد؛ اگر چنين نكند، تعادل در مذاكره و گفت‌وگو به‌هم مي‌خورد. نمونه اين مورد را در مذاكرات برجام با جمله مشهور دكتر ظريف به ياد داريم كه گفتند «هيچ‌وقت يك ايراني را تهديد نكنيد.» صحبت‌هاي اخير رهبري را هم مي‌توان به نحوي گفت‌وگو و مذاكره با امريكا دانست...
با اين تفاوت كه وقتي مسوولان امريكا از پشت تريبون رسمي، با قلدري، مواردي تهديدآميز خطاب به مردم و مسوولان كشورمان بيان مي‌كنند، بايد پاسخي قاطع از پشت تريبون رسمي به آنان داده شود كه چنين شد. به عبارتي گفت‌وگو يا مذاكره در سطحي عمومي و از پشت تريبون رسمي انجام گرفت و به صورتي عاقلانه، مدبرانه، شرافتمندانه و هوشمندانه پاسخ طرف مقابل داده شد. در حقيقت، رهبري در سخنان اخير خود صرفا اين نحوه گفت‌وگو را مورد قبول دانستند و همين روش نيز توسط ساير مسوولان كشور دنبال شد.
۳ - فرمايشات اخير رهبري تاكيد بر همان اصول و شيوه‌اي بود كه قبلا در ارتباط با سياست خارجي مطرح شده؛ در حقيقت، رهبر انقلاب با استفاده از كلمه شرافتمندانه بر اصل عزت، با استفاده از كلمه عاقلانه بر اصل حكمت و با استفاده از كلمه هوشمندانه بر اصل مصلحت تاكيد نموده‌اند.
۴ - عده‌اي كه هميشه خود را حق مطلق مي‌پندارند و همواره سخنان رهبري را به نفع خود تفسير مي‌كنند، در پي سخنان اخير رهبري فرصت را مناسب ديده و با عبارات و جملاتي نامناسب و اهانت‌آميز، به برخي مسوولان و حاميان دولت حمله كرده و موجبات تحريك آنان را فراهم نمودند؛ نتيجه اين رفتار اهانت‌آميز، اهانت متقابل از سوي برخي افراد در فضاي مجازي و ايجاد التهاب در جامعه بود. اين عده (خود حق‌‌مطلق پندار) توجه ندارند در شرايط فعلي، كه كشور عملا درگير جنگي طاقت‌فرسا در عرصه‌هاي مختلف با رژيم صهيونيستي است، مهم‌ترين نكته، حفظ آرامش رواني جامعه و افزايش وحدت بين اقشار مختلف مردم مي‌باشد. در حقيقت، رفتار اهانت‌آميز اين عده نيز عاقلانه، هوشمندانه و مدبرانه نيست.
نكته آخر آنكه، مسوولان كشور همواره و در همه شرايط بايد در كاربرد كلمات و عبارات، بيش از ساير آحاد جامعه، دقت به خرج دهند. در اين ميان، انتظار از افرادي كه لباس روحانيت را به تن دارند، بيش از ساير اقشار است.