پنجشنبه، ۶ دي، بود كه بانك مركزي درگاه‌هاي پرداخت پلتفرم‌هاي رمزارزي را مسدود كرد. اين نهاد توضيحي درباره اين اقدام نداد اما به نظر مي‌رسيد دليل آن مديريت بازار ارز در روزهاي پرتلاطم بازار بود. اما اين كار نه فقط به مسير صعودي نرخ ارز پايان نداد، بلكه بازار خريدوفروش رمزارز در بازارهاي موازي، مانند پلتفرم‌هاي آگهي را هم داغ كرد.
وبسايت «ديجياتو» در اين باره نوشته است: با جست‌وجوي عبارت «تتر» در «ديوار» با حجم زيادي از آگهي‌هاي خريدوفروش تتر مواجه خواهيد شد كه بيشتر آنها در روزهاي اخير ثبت شده‌اند. در عنوان يكي از اين آگهي‌ها آمده است: «فروش تتر USDT ارز ديجيتال بدون احراز امنيت.»
در توضيحات اين آگهي حتي امكان «خريد تست براي خريداران واقعي» ديده مي‌شود. در بخش ديگري از توضيحات نيز نوشته شده: «در سايت‌هاي شرط‌‌بندي ۱۰۰ درصد قابل‌استفاده و سودي كه برداشت مي‌كنيد، تتر اصلي مي‌باشد.»
شخصي در آگهي ديگري ۷۰۰ تتر خود را با قيمت واحد ۸۲ هزار تومان براي فروش گذاشته است اما حتي در ظاهر هم هيچ اطميناني براي امنيت معامله نداده است. در توضيحات اين آگهي نوشته شده است: «تا به حسابم نشينه، انتقالش نمي‌دم ممنون.»
مساله اما فقط نبود امنيت نيست. به نظر مي‌رسد برخي آگهي‌كنندگان به اين بخش از معامله هم فكر كرده‌اند. در يكي از آگهي‌ها، آگهي‌كننده هويت خود را با استفاده از ۵ افزونه تأييد هويت در ديوار تأييد كرده است. در يكي از اين موارد، 3 رقم آخر كد ملي و 2 رقم آخر شناسنامه او هم ديده مي‌شود. اين كاربر به اين مقدار بسنده نكرده و تأييديه خوش‌حسابي بانكي خود را نيز در آگهي قرار داده كه طبق آن چك برگشتي و معوقات بانكي ندارد.
آگهي ديگري گزينه پرداخت امن را هم فعال كرده و در عنوان خود نوشته است: «فروش تتر/ بدون احراز هويت/ ۲۴ ساعته.»
دليل عجيب براي مسدودسازي
بااينكه بانك مركزي پس از اقدام هفته پيش خود، تصميم گرفته سكوت كند، «ايسنا» درباره اين تصميم گزارشي منتشر كرده و دليل مسدودي درگاه‌هاي صرافي‌ها را «سفته‌بازي و پول‌شويي در بازار تتر» دانسته اما مشخص نيست اين ادعا بر چه اساسي مطرح شده است. ابتداي اين مطلب عبارت «طبق بررسي‌هاي ايسنا» ذكر شده است اما در ادامه منبعي نيامده. با فرض صحت اين ادعا، انتقال معاملات رمزارزي به بازارهاي موازي غيررسمي، نگراني‌هاي امنيتي درباره پول‌شويي و سفته‌بازي را به فضايي تاريك و ناامن هدايت مي‌كند.
بانك مركزي مذاكره كند
همزمان، رييس هيات‌مديره انجمن فين‌تك در گفت‌وگو با «ايرنا» خواستار مذاكره بانك مركزي با فعالان حوزه صرافي‌هاي ديجيتال و فضاي كريپتو شد و هشدار داد: با تصميم‌هاي مبتني بر مسدودسازي به جاي اينكه به كسب و كار رمزارز داخلي بها بدهيم تا بازار بزرگ‌تر داشته باشد، اين امكان را فراهم مي‌كنيم تا مردم به سمت پلتفرم‌هاي خارجي بروند و سرمايه خود را خارج كنند.
محمدمهدي فاطميان درباره مسدود شدن درگاه كسب و كارهاي رمزارزي كه ششم دي ماه براي دومين بار در ماه‌هاي اخير رخ داد، گفت: آبان‌ماه سال جاري درگاه كسب و كارهاي رمزارزي بسته شد كه با پيگيري‌هاي صورت گرفته در كمتر از ۲۴ ساعت اين درگاه‌ها رفع مسدودي شدند. براي دومين بار در سال جاري، عصر پنجشنبه درگاه‌ها مسدود شدند و تاكنون شاهد هيچ اطلاع‌رساني از سوي بانك مركزي در اين حوزه نيستيم.
وي با بيان اينكه مفاهمه و تعامل بانك مركزي با بخش خصوصي مي‌تواند به راه‌حل‌هاي سازنده منجر شود، گفت: تصور انجمن و كسب‌وكارهاي رمزارز اين بود كه در همان مسدودسازي كه آبان‌ماه انجام و بعد رفع شد، بانك مركزي متوجه مشكلاتي كه اين كار ايجاد مي‌كند، شده است؛ اما اتفاق پنجشنبه نشان داد اين طور نيست. بهتر بود براي رفع مشكلات به جاي مسدودسازي، تعامل كنيم و مسير گفت‌وگو را برگزينيم.
رييس هيات‌مديره انجمن فين‌تك تاكيد كرد: اگرچه بانك مركزي دستور انسداد را داد اما مي‌توانست به صورت رسمي استدلال‌هاي كافي خود را ارايه دهد و رفع مشكلاتي كه از نظر اين نهاد وجود دارد را در قالب تعامل پيش ببرد.
فاطميان با تاكيد بر اينكه محدوديت يا ممنوعيت راهكار رد شده‌اي براي مواجهه با مشكلات است، خاطرنشان كرد: اين شكل اقداماتي كه بدون گفت‌وگو، استدلال و اغنا كردن رخ مي‌دهد باعث مي‌شود كسب‌وكارهاي اين فضا به آينده اميد نداشته باشند.
وي ادامه داد: مسوولان بارها در ميزهاي اقتصادي درباره لزوم و ضرورت جذب سرمايه‌گذاري خارجي صحبت كرده‌اند، اما بايد پرسيد اگر سرمايه‌گذاري ببيند يك شبه و بدون اعلام دليلي براي ۱۵ ميليون كاربر فضاي كريپتو، بيش از ۳۰۰ كسب‌وكار فعال در اين حوزه و هشت هزار نفر نيرو چنين تصميمي گرفته شده است آيا ريسك فعاليت در كشور را مي‌پذيرد؟
تزريق نا اميدي به نيروي كار و مهاجرت نخبگان
رييس هيات‌مديره انجمن فين‌تك تاكيد كرد: تصميم بر مسدودسازي بدون تعامل با آن بخش، راه به جايي نمي‌برد. اين شكل اتفاقات فارغ از مهاجرت نيروي كار و تزريق نااميدي، سرمايه‌گذار خارجي را نيز از كشور ما دور مي‌كند.
فاطميان افزود: اگر بانك مركزي دلايل درستي دارد، خوب است كه بنشيند و با بخش خصوصي صحبت كند و در اين مسير همراه باشد. بخش خصوصي فعال در حوزه فين‌تك در تلاش هستند كه اقتصاد كشور رشد كند و در اين راستا مفاهمه و تعامل با بخش خصوصي مي‌تواند به راه‌حل‌هاي سازنده منجر شود.
وي با بيان اينكه در روزهاي گذشته انجمن فين‌تك پيگيري‌هايي را در اين زمينه آغاز كرد، افزود: پاسخي كه دريافت كرديم اين بود، رفع انسداد صورت خواهد گرفت و قول‌هايي براي پيگيري داده شده اما تا اين لحظه اتفاقي رخ نداده است.