نقش وطندوستي و مليگرايي در برگزاري «شب يلدا»
بهروز بهزادی
اشعار ساده ولي محكم و زيباي فردوسي نشانهاي از مليگرايي ايراني است كه هميشه در ميان اقوام اين كشور و البته غير ايرانيان زبانزد بوده است. نشانههاي اين مليگرايي حفظ آداب و رسوم و جشنهاي مختلف است كه از گذشتههاي بسيار دور در فلات بزرگ ايران رايج بوده است و بزرگترين آنان نوروز است و البته هر ماه يك جشن مثل مهرگان و تيرگان و سده و... ميرسيم به يلدا، چله خود آيينهاي ويژهاي دارد و نشانهاي از پيروزي نور بر تاريكي است. اين مليگرايي عامل مانايي فرهنگ سرزمين ايران است كه نه در گذشتههاي دور اسكندر مقدوني توانست در آن خللي ايجاد كند و نه در گذشته نزديك مغولان كه به قول خودشان خاك كشورها را به توبره ميكشيدند. آنان فرهنگ ايران را پذيرفتند به زبان فارسي سخن گفتند و در گسترش ادب و فرهنگ و جشنهاي ايراني كوشيدند. از همه مهمتر اسلام آوردند و به آداب اين دين مقيد ماندند. برگرديم به يلدا بلندترين شب سال كه ديشب ميليونها ايراني آن را جشن گرفتند. اين جشن در حالي گرفته شد كه در بعضي از كشورها آيينهاي مختلف در برابر اوضاع بد اقتصادي رنگ ميبازند. ولي هموطنان ما بهرغم گراني و تورم و سفرههايي كه كوچك شده است از آيين يلدا نگذشتند و به هر ترتيب بود انار و هندوانه و آجيل و ساير مايحتاج يلدايي را فراهم آوردند. حتي جلوه ويژه آن را دو شب پيش در صفي طولاني در حومه تهران ديدم كه پشت يك وانت براي خريد انارهاي ريز و ارزان تشكيل شده بود. آنان ميخواستند حتما شب يلدا را جشن بگيرند و شادي كنند. يلداي امسال يك يلداي متمايز از سالهاي پيش نيز بود. از چند روز پيش صدا و سيماي جمهوري اسلامي در معرفي اين روز و گزارش آيينهاي آن در شهرهاي مختلف سنگ تمام گذاشت. حتي در اخبار نيز قيمت ميوههاي يلدايي و آجيل نيز اعلام ميشد كه اجحافي به مردم نشود. به اين ترتيب پيشبيني ميشود تغييراتي در نوع نگاه به جشنهاي ايراني در كشور ايجاد شده است. غربت آنها از نظر برخي گروهها كه تاثيراتي در راديو و تلويزيون و در كل انتشارات كشور داشتند به پايان رسيده است.
شايد آنان دريافتهاند كه كليد اجماع و اتفاق همگاني همان مليگرايي ايراني است كه البته در طول تاريخ هيچ برخوردي با مذهب اسلام نداشته است.
البته انتخابات اخير كه با شعار وفاق از سوي مسعود پزشكيان آغاز و به پيروزي او منتهي شد، منجر به ايجاد تغييراتي آرام در جامعه ايران شده است كه انتظار ميرود ادامه بسياري از اختلافات كنار گذاشته شود. به زباني ديگر وفاق همه ايرانيان اگر بر اساس اصول دموكراتيك صورت بگيرد همه مشكلات را حل خواهد كرد.