گزارش بانك مركزي
از متغيرهاي پولي
در هفت‌ماه نخست سال جاري حدود 11.1 ميليارد دلار ارز با نرخ ترجيحي به صورت نقدي و اعتباري در راستاي واردات كالاهاي اساسي، دارو، تجهيزات پزشكي و واكسن كرونا اختصاص يافته است.
از سوي ديگر و براساس آنچه بانك مركزي منتشر كرده، تا پايان مهرماه حجم نقدينگي معادل 42274.8 هزار ميليارد ريال بود كه نسبت به پايان سال 1399 معادل 21.6 درصد رشد يافته است.
لازم به توضيح است كه 2.3 واحد درصد از رشد نقدينگي در هفت‌ماهه منتهي به مهرماه 1400 مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفتر كل دارايي‌ها و بدهي‌هاي بانك مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفتركل دارايي‌ها و بدهي‌هاي بانك سپه (به واسطه ادغام بانك‌هاي متعلق به نيروهاي مسلح در بانك سپه) بوده است كه اين امر صرفا ناشي از افزايش پوشش آماري بوده و واجد آثار پولي و تورمي به لحاظ افزايش نقدينگي نيست.
بر همين اساس نرخ رشد نقدينگي در دوازده‌ماهه منتهي به مهرماه 1400 به 42.8 درصد رسيد كه 2.7 واحد درصد از آن مربوط به افزايش پوشش آماري (اضافه‌شدن اطلاعات خلاصه دفتر كل دارايي‌ها و بدهي‌هاي بانك مهر اقتصاد به بانك سپه) بوده است.
به عبارت ديگر در صورت عدم لحاظ پوشش آماري مذكور، رشد نقدينگي در پايان مهرماه 1400 نسبت به پايان سال 1399 معادل 19.3 درصد و در دوازده ماهه منتهي به مهرماه 1400 معادل 40.1 درصد مي‌بود.
البته لازم به ذكر است، پس از تجميع اطلاعات خلاصه دفتر كل بانك مهر اقتصاد با اطلاعات بانك سپه و تسري آن به سال‌هاي قبل، ارقام مربوط به رشد نقدينگي تعديل خواهد شد.
رشد پايه پولي در دوازده‌ماهه منتهي به مهرماه 1400 به 36.4 درصد رسيد. لازم به ذكر است پايه پولي در پايان مهرماه 1400 نسبت به پايان سال 1399، رشدي معادل 15.5 درصد داشته كه در مقايسه با رشد متغير مذكور در دوره مشابه سال قبل (10.1 درصد) به ميزان 5.4 واحد درصد افزايش يافته است.
در اين مقطع، مطالبات بانك مركزي از بانك‌ها و خالص دارايي‌هاي خارجي بانك مركزي به ترتيب با سهمي معادل 8.5 و 6.6 واحد درصد بيشترين سهم را در رشد پايه پولي داشته‌اند. در اين ماه متوسط نرخ دلار در بازار آزاد در حدود 272.8 هزار ريالي بود كه نسبت به ماه قبل معادل 0.6 درصد افزايش نشان مي‌دهد.
تحولات اين مولفه در ماه مورد بررسي نشان مي‌دهد كه طي هفته نخست اين ماه، متاثر از انتظارات فعالان بازار پيرامون تحولات سياست خارجي و تحت‌تاثير برخي شايعات و گمانه‌زني‌ها در خصوص مذاكرات هسته‌اي، نرخ دلار در بازار آزاد با افزايش همراه بود. ليكن در ادامه اين ماه، قيمت‌ها در بازار تعديل شد و نرخ دلار بازار آزاد از حدود ۲۸۰ هزار ريال در پايان هفته نخست مهرماه به 270 هزار ريال در آخرين روز ماه رسيد.