تلاش‌ِ نامزدها براي تبليغ
از روشي منسوخ
قاسم منصور آل‌كثير
«نصب و چسباندن هرگونه پوستر و تراكت كه باعث آلودگي در شهر بشود، پيگرد مردمي دارد». اين پيامي است كه فعالان محيط زيست در اهواز همزمان با فصل انتخابات 1400 منتشر كرده‌اند. از زمان رسمي تبليغات نامزدهاي انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا، خبرِ قرچك كه ديگر ديوار خالي بدون پوستر ندارد نيز بر سر زبان فعالان محيط زيستي افتاده است. طي روزهاي اخير در بسياري از شهرهاي كشور علايم راهنمايي و رانندگي، تابلوهاي راهنمايي‌كننده، ديوارها، آب‌نماهاي دور ميدان، جداول حاشيه خيابان، پست برق و مخابرات، صندوق صدقات، ايستگاه‌هاي اتوبوس،پل‌هاي هوايي، چراغ‌هاي راهنمايي و رانندگي، تيرهاي برق، درب برخي از اماكن دولتي و درختان شهر از پوسترهاي كاغذي در امان نبوده و زشتي شهرها را دو چندان كرده است.
در اين دوره از انتخابات رفتار انتخاباتي نامزدها براي بسياري از شهروندان مورد توجه قرار مي‌گيرد و شهروندان دغدغه‌مند گاهي انتخاب‌شان را نسبت به رفتار انتخاباتي نامزدها مشخص مي‌كنند. از اين رو، بعضي شهروندان، چسباندن تبليغات كاغذي بر در و ديوار را نوعي تبليغات منفي براي نامزدها قلمداد مي‌كنند.
اما چرا تعدادي از نامزدها اصرار بر تبليغات كاغذي دارند؟ اين مساله را مي‌توان از ابعاد مختلف مورد بررسي قرار داد.
۱- اينكه مشخص است نامزدها از ناشناخته يا كمتر شناخته بودن خودشان در سطح شهر آگاه هستند و تنها راه شناساندن خودشان را در چسباندن پوسترهاي كاغذي مي‌بينند.
۲- به نظر مي‌رسد نامزدهاي علاقه‌مند به چسباندن پوستر كاغذي آشنايي و آگاهي كافي از قدرت و تاثير رسانه و فضاي مجازي را ندارد.
۳- نامزدها مي‌خواهند از همه فضاي شهري براي چسباندن پوسترهاي خود بهره ببرند. در واقع اگر شهري 100 نامزد شورايي داشته باشد و هر نامزد در كمترين حالت ۱۰ تا ۲۰ هزار پوستر چاپ كرده باشد، چيزي بيش از يك ميليون پوستر بر در و ديوار شهر چسبيده مي‌شود. حركتي كه به هيچ وجه صورت خوشي براي نامزدها ندارد و باعث آزار شهروندان مي‌شود.
۴- رفتار نامزدهاي علاقه‌مند به تبليغات كاغذي همچنين نشان مي‌دهد كه اهميتي براي سيماي شهري و نظافت قائل نمي‌شوند. حتي حاضر به استفاده از روش‌هاي ديگر و نوين در امر تبليغات و «پرسونال برندينگ» نيستند.
۵- تجربه انتخابات ديگر شهرها ازجمله اهواز كه «آقاي مُلملي» نمونه بازر آن بود همچنين در پايتخت نشان داد كه چاپ عكس و چسباندن روي در و ديوار روشي منسوخ‌شده است و اتفاقا در دوره قبل افرادي در انتخابات موفق شدند كه كمتر عكس‌هاي خود را بر ديوارها چسباندند. علاقه‌مندان به تبليغات كاغذي گويا به نظريه «سوزن تزريق» معتقدند كه مي‌گفت،پيام‌هاي ارتباط جمعي بر همه مخاطبان اثرات تقريبا يكسان و قدرتمندي دارد. اين نظريه ديگر منسوخ شده و سال‌هاست كه منتقدان آن را نقد مي‌كنند و معتقدند با افزايش سواد رسانه‌اي مخاطبان، ديگر با يك پوستر بزك‌شده و يك متن نمي‌توان مخاطب را به «اقناع» رساند.
۶- پيش‌بيني مي‌شود در انتخابات پيش‌رو كساني پيروز مي‌شوند كه عقبه و اعتبار اجتماعي دارند و هم به قدرت رسانه به شيوه حرفه‌اي آن اعتقاد دارند و هم از نفوذ رسانه با شيوه‌هاي متفاوت آن براي معرفي خودشان به اطياف مختلف بهره ببرند.
۷- اكنون با همه‌گيري شبكه‌هاي اجتماعي معطوف به موبايل، نامزدها اگر اظهارات قابل عرضي داشته باشند، مي‌توانند با يك ويديو خود را به شهروندان معرفي كنند و اين ويديوها توسط فعالان مجازي بازنشر شوند. دنيا به جهانِ ميني‌ماليستي و كوچكي تبديل شده كه در لحظه‌اي كوتاه، تمام دنيا مي‌توانند نوشته‌اي را كه من در اتاقم نوشتم، ببينند و بخوانند. جهان امروز به دهكده‌اي شباهت دارد كه يك نفر سرش را از پنجره بيرون مي‌آورد و رفقايش را صدا مي‌زند و دركمتر از چند دقيقه، همه اطراف او جمع مي‌شوند. اكنون در جهاني زندگي مي‌كنيم كه ديگر كسي بي‌خبر از گوشه به گوشه جهان نيست. جهان بزرگي كه اكنون كوچك شده و به گفته «مارشال مك لوهان» نظريه‌پرداز و انديشمند علم ارتباطات به دهكده جهاني مي‌ماند كه اگر يك بانوي كانادايي گربه‌اش را گم كند، فيلم، صوت، عكس و خبر آن به سرعت جهان را درمي‌نوردد. از داستان رنگ كفش‌هاي بيلي آيليش گرفته تا نمونه محلي آن كه روزانه خبرهاي گوشه و كنار كشور به سرعت در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر مي‌شوند را مي‌شنويم.
اكنون فعالان محيط زيستي مي‌گويند به كسي كه اموال عمومي را تخريب كند، راي نمي‌دهيم. آنها تبليغات روي كيسه‌هاي پارچه‌اي و ليوان همراه را نمونه خوبي از تبليغات جايگزين معرفي كرده‌اند.