واكسن موجود نيست و مسوولان از اعلام واقعيت طفره مي‌روند
ريسك ايران براي تزريق دوز دوم واكسن از يك فرمول متفاوت
گروه اجتماعي: سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا، باز هم پشت تريبون رفت تا زمزمه‌هاي مردمي درباره توقف واكسيناسيون كرونا به دليل اتمام موجودي واكسن وارداتي و سوءمديريت مسوولان براي حفظ پيوستگي واردات واكسن را تكذيب كرده و «خبرهاي خوش» درباره ورود محموله‌هاي عظيم واكسن ايراني تا روزهاي آتي بدهد. توضيحات تكراري عليرضا رييسي و تكذيب چند باره مسوولان وزارت بهداشت درباره متوقف نشدن روند واكسيناسيون در حالي است كه حالا سوالات مهمي علاوه بر نگراني ازكمبود واكسن براي مردم ايجاد شده است؛ همان سوالاتي كه نيمه ارديبهشت ماه هم دو نماينده مجلس البته با زباني ديگر مطرح كردند؛ بنا به اعلام چند باره بانك مركزي، ارز مخصوص تامين و واردات واكسن طبق دستور رييس‌جمهوري در قالب وجوه فوري پرداخت شده اما معلوم نيست نحوه واريز اين وجوه به حساب فروشندگان خارجي چگونه بوده كه در ميان اين همه مشتري توليد‌كنندگان واكسن فقط خريداران ايراني گرفتار بدعهدي فروشندگان واكسن شده‌اند؟ اگر ارز تخصيصي واكسن كرونا در قالب توافق‌هاي دو كشور به حساب فروشندگان واكسن واريز شده حالا كه اين فروشندگان به تعهدات خود عمل نكرده‌اند، تكليف وجوه واريزي چه مي‌شود؟ معاون فني گمرك، ظرف هفته‌هاي گذشته در چند نوبت از ترخيص محموله‌هاي حجيم واكسن خبر داده و از جمله كه طبق آخرين اعلام مهرداد ارونقي از نيمه بهمن ماه سال گذشته تا نيمه ارديبهشت امسال طي 16 مرحله 5 ميليون و 847 هزار و 800 دوز واكسن كرونا از كشورهاي مختلف از جمله روسيه، چين، كره جنوبي و هند وارد و ترخيص و به وزارت بهداشت تحويل داده شده اما حتي با نگاهي به همين ميزان ترخيصي هم همچنان تعداد واكسن‌هاي ترخيص شده با آمار دوزهاي تزريقي براي دريافت‌كنندگان نوبت اول و دوم واكسن متفاوت است چنانكه ديروز وزارت بهداشت در آخرين اعلام از وضعيت تزريق دوزهاي اول و دوم واكسن وارداتي كرونا براي جمعيت هدف در فازهاي اول و دوم سند واكسيناسيون اعلام كرد: «مجموع واكسن‌هاي تزريق شده در كشور به ۵ ميليون و ۱۵۴ هزار و ۶۳۹ دوز رسيد و تاكنون ۴ ميليون و ۳۲۷ هزار و ۵۳۳ نفر دوز اول واكسن كرونا و ۸۲۷ هزار و ۱۰۶ نفر دوز دوم را تزريق كرده‌اند».
اگر فرض بر اين باشد كه بعد از نيمه ارديبهشت ماه، واردات واكسن به دليل بدعهدي فروشندگان خارجي متوقف شده(كه اعلام مسوولان سازمان غذا و دارو و جمعيت هلال‌احمر نشان مي‌دهد كه واردات توقف نداشته) حتي مجموع همان محموله‌هاي وارداتي با ميزان واكسن‌هاي تزريق شده هم فاصله دارد و مسوولان وزارت بهداشت هم تا امروز هيچ توضيحي درباره علت اين تفاوت آماري معنا‌دار نداده‌اند. ابهام ناشي از همين تفاوت بود كه نيمه ارديبهشت، دو نماينده مجلس را واداشت كه شائبه گم شدن 200 هزار دوز واكسن وارداتي را مطرح كنند. در حالي كه اعضاي شوراي شهر تهران هم بارها خواستار انتشار فهرست دريافت‌كنندگان واكسن شده‌اند، چرا مسوولان وزارت بهداشت كه مسووليت توزيع و تزريق واكسن وارداتي را به دانشگاه‌هاي علوم پزشكي واگذار كرده‌اند براي رفع هر گونه ظن درست يا غلط اين فهرست را در اختيار نهادها و مقامات دچار ترديد از بابت صداقت وزارت بهداشت قرار نمي‌دهند تا آنها هم با زباني كه خود مي‌دانند، خيال آشفته مردم از بابت نشت واكسن‌هاي يارانه‌اي وارداتي به بازار سياه را راحت كنند؟
واقعيت‌هاي سطح شهرخبرهاي ديگري مي‌دهد
مسوولان وزارت بهداشت اصرار دارند كه واكسيناسيون كرونا دركشور متوقف نشده و روند ارسال پيامك براي گروه‌هاي هدف همچنان ادامه دارد در حالي كه آنچه مردم شاهد هستند، حكايت ديگري است. طي دو هفته گذشته بسياري از سالمندان بالاي 70 سال در تهران و شيراز و برخي مراكز استان‌ها كه منتظر پيامك تزريق دوز دوم واكسن بودند هيچ اعلامي در اين باره دريافت نكرده‌اند و وقتي به همان مركز محل تزريق دوز اول واكسن رفته‌اند به ايشان گفته شده كه « فعلا واكسن موجود نيست و تا قبل از نيمه تير يا اوايل مرداد هم واكسن به دست‌مان نمي‌رسد. برويد و منتظر پيامك باشيد ».
اين جواب را حداقل صدها نفر با گوش‌هاي خودشان شنيده‌اند؛ صدها نفري كه زمان درج شده روي برگه‌هاي كاغذي واكسيناسيون‌شان مربوط به اواخر خرداد يا هفته اول تير بوده و حالا نگرانند كه اگر دوز دوم را دريافت نكنند خاصيت مصون‌سازي همان دوز اول هم از بين خواهد رفت. البته مسوولان وزارت بهداشت براي اين نگراني هم يك جواب آماده در جيب دارند چنانكه هفته گذشته در توجيه مكرر درباره بي‌خطر بودن بي‌نظمي زمان‌بندي تزريق واكسن گفتند كه نه تنها اگر فاصله دوز اول و دوم به 3 ماه هم برسد هيچ اشكالي ندارد و مصونيت فرد از بين نمي‌رود حتي تزريق دوز دوم واكسن از يك فرمول و از يك برند ديگر هم بي‌ضرر است كه البته ظاهرا مسوولان وزارت بهداشت در ارايه اين توجيه‌ها با هم هماهنگ نيستند چون سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا كه معاون بهداشت وزارت بهداشت هم هست، شنبه شب در برنامه ويژه شبكه خبر حرف‌هاي ديگري داشت و مي‌گفت:« چند كار مطالعاتي در دنيا در حال انجام است كه فاصله دوز اول و دوم را تا چه حد مي‌توانيم طولاني كنيم كه اثر دوز اول از بين نرود و در اين فاصله افراد بيشتري واكسينه شوند و آيا مي‌توان به سمتي رفت كه دوز دوم را از واكسن ديگر تزريق كرد؟ سازمان جهاني بهداشت به كشورها توصيه مي‌كند، بهتر است همه مردم دنيا حداقل دوز اول را تزريق كنند تا سطحي از ايمني ايجاد شود. برنامه ما دركشور اين است هر واكسني كه تزريق كرديم، دوز دومش را هم از همان تزريق كنيم و فعلا سياست ما اين نيست كه دوز دوم متفاوت از نوع دوز اول باشد اما در آينده ممكن است سياست تغيير كند».
عليرضا رييسي در حالي در اين برنامه تلويزيوني سعي داشت، نگراني‌هاي مردم را برطرف كند كه ديروز محمدرضا شانه‌ساز، رييس سازمان غذا و دارو جور ديگري به اين نگراني‌ها دامن زد:«روش‌هاي توليد واكسن‌هاي كرونا دركشورهاي مختلف يكسان است بنابراين افرادي كه در مرحله اول واكسن خارجي تزريق كرده‌اند اگر به دلايلي تامين آن واكسن‌ها امكان‌پذير نشد در مرحله دوم از واكسن ايراني استفاده مي‌شود و اين روش در اكثر كشورهاي با جمعيت بالا استفاده شده است. البته ما از واكسن‌هاي وارداتي نيز استفاده مي‌كنيم تا كمبودي پيش نيايد».
حالا البته تمام تقصيرها بر گردن فروشندگان عهدنشناس خارجي افتاده و رييسي هم شنبه شب در اين برنامه تلويزيوني گفت:« ۱۶.۸ ميليون دوز از سبد كواكس خريداري كرده بوديم كه تاكنون مقدار كمي از آن به دست ما رسيده اما از محل ساير قرارداد‌ها با كشورهاي مختلف تاكنون حدود ۵ ميليون و ۵۰۰ هزار عدد واكسن وارد كرده‌ايم».
نكته مهم در اظهارات متفاوت مسوولان وزارت بهداشت اين است كه صرف‌نظر از بدعهدي فروشندگان خارجي آن‌چنانكه رييسي گفته، علمي بودن تزريق دوز دوم واكسن كرونا از يك فرمول متفاوت هنوز در دنيا و در نتايج تحقيقات جهاني به تاييد نرسيده اما ظاهرا مسوولان وزارت بهداشت مي‌خواهند در اين زمينه هم «اولين» باشند صرف‌نظر از آنكه نتيجه نهايي تا چه حد به زيان مردم خواهد بود چراكه سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا اعلام كرده است: «چنانچه مجوزهاي لازم ازكميته باليني و اخلاق صادر شود، ادامه روند واكسيناسيون(و از جمله تزريق دوز دوم كساني كه دوز اول واكسن را دريافت كرده‌اند) با واكسن‌هاي توليد داخلي انجام خواهد شد».