به سوي 21 كرسي «بهشت»

شامگاه شنبه‌اي كه گذشت جبهه اصلاحات ايران در يك نشست خبري از فهرست 21 نفره‌اي براي شركت در ششمين دوره انتخابات شوراي شهر تهران رونمايي كرد. فهرستي كه البته بايد نخستين ساعات بامداد جمعه‌ گذشته منتشر مي‌شد اما به‌دليل مشكلاتي غيرمترقبه در مسير يا به تعبير دقيق‌تر فرآيند تدوين اين فهرست انتخاباتي بروز كرد و اصلاح‌طلبان مي‌گويند ناشي از تجربه متفاوت آنان در راستاي تدوين فهرست انتخاباتي آنان است، با تاخير اما بالاخره منتشر شد. فهرستي كه البته در نگاه نخست، شايد جز 6 عضو فعلي شوراي شهر كه به سختي موفق به عبور از سد ردصلاحيت گسترده ناظران اين انتخابات شده و حالا در اين فهرست انتخاباتي براي شوراي شهر ششم حاضرند، باقي اعضايش را چهره‌هايي كمتر شناخته‌شده تشكيل مي‌دادند. آنچه اما با نگاهي به فضاي سياسي-رسانه‌اي پيرامون انتخابات شوراهاي پيش‌رو نسبت به اين فهرست انتخاباتي و در مقايسه با همين فضا در جريان انتخابات دوره پنجم كه درست 4 سال پيش در چنين روزهايي برگزار شد، دستگيرمان مي‌شود، هماني است كه اصلاح‌طلبان با سربلندي از آن صحبت مي‌كنند. اينكه برخلاف فضايي كه 4 سال پيش، در پي انتشار فهرست 21 نفره اصلاح‌طلبان براي انتخابات شوراي پنجم تهران بر اردوگاه اصلاح‌طلبان حاكم شد و انتقاد از اينكه چرا فلان كانديداي اصلاح‌طلب در فهرست حاضر است و آن، ديگري غايب. چرا نگاه اصلاح‌طلبان به تدوين و بستن ليست انتخاباتي و حمايت از كانديداها، برخلاف آنچه ادعا مي‌شود، نگاهي است محدود به شخصيت‌ها و تشكل‌هاي اصلاح‌طلب و آنان به عنوان جريان و گفتماني كه خود را با مسير كلي جامعه مدني همراه مي‌دانند و فراتر از آن، دست‌كم در بزنگاه‌هاي انتخاباتي داعيه نمايندگي از بخش‌هايي از جامعه را دارد كه معمولا در ادبيات رسمي حاكميت چندان موردتوجه نيستند، در بستن ليست انتخاباتي‌شان، بيشتر به آشنايان سياسي و تشكيلاتي‌شان نظر داشته و كمتر به فعالان و كنشگران سياسي و مدنيِ مستقل امكان فعاليت زير چتر اصلاح‌طلبي را داده‌اند، آن‌هم در انتخاباتي كه اگرچه در تهران و كلانشهرها ناگزير انتخاباتي است شبيه به ديگر انتخابات و آغشته به چاشني سياسي و نگاه‌هاي جناحي اما به هر حال بحث در اين حوزه خاص، بحث مديريت شهري است و سياست و سياست‌ورزي، آن‌هم به‌ معناي كنشگري جناحي قاعدتا نبايد در انتخاباتي كه براي تشكيل شوراي شهر برگزار مي‌شود، در اولويت نخست قرار بگيرد. 
انتقاد به اصلاح‌طلبان و ليست انتخاباتي آنان البته 
به ‌مراتب فراتر از آن بود كه در اين چند سطر به اختصار اشاره شد اما حالا در شرايطي كه وارد 24 ساعت دوم پس از رونمايي از ليست انتخاباتي جبهه اصلاحات مي‌شويم، اگرچه فضا يك‌سر حمايتي نيست و باز اينجا و آنجا گلايه‌هايي مطرح شده و مي‌شود اما اين فضا به هيچ عنوان با آنچه 4 سال پيش به ياد داريم، قابل مقايسه نيست و ازجمله درخصوص مواردي كه در همين مختصر از آن گفتيم، كمتر از فرياد اعتراضي و انتقاد افكار عمومي مي‌شنويم. شرايطي كه اصلاح‌طلبان معتقدند نه ‌تنها بي‌دليل نيست و مثلا با توجه به‌ نسبت كمتر افكار عمومي به انتخابات نسبت به 4 سال پيش و متعاقبا حساسيت كمتر جامعه به ليست اصلاح‌طلبان ارتباط ندارد، بلكه با استناد به فرآيندي كه تدوين اين فهرست انتخاباتي طي كرد، از اين مي‌گويند كه شفافيت در اين فرآيند و پيشبرد مسير بستن ليست انتخابات مبتني بر سازوكاري دموكراتيك و مبتني بر نظر و راي بدنه اجتماعي اين جريان سياسي است كه اين تفاوت را رقم زده و اگر حالا كمتر از اين مي‌شنويم كه چرا فلان‌كانديدا در ليست حضور دارد اما بهمان‌كانديدا نه، به اين دليل است كه خردجمعي اصلاح‌طلبان به‌ معناي واقعي كلمه و نه صرفا به آن مفهوم كه پيش‌تر از آن صحبت بود، در اين فرآيند نقش‌آفريني كرده و ليستي كه از آن رونمايي شده، صرفا خروجي آرا و نظرات و البته لابي پيدا و پنهان بزرگان حزبي و غيرحزبي اصلاح‌طلب نيست، بلكه اين‌بار اگر به‌ اصطلاح جلسه‌اي برگزار شده، ميزان اين نشست «سرا» يا همان «سامانه راي‌سنجي اصلاح‌طلبان» بوده و ميهمانان و حضار اين محفل نيز نه صرفا محدود به حدود 30 تا 50 چهره شاخص اصلاح‌طلب، بلكه راي‌دهندگان و تدوينگران ليست انتخاباتي اصلاح‌طلبان در انتخابات پيش‌رو، جماعتي حدودا 50 هزار نفره از بدنه اجتماعي اين جريان سياسي بوده‌اند كه اين‌بار به‌ صورت آنلاين در يك راي‌گيري مقدماتي و درون‌جرياني، پاي كار آمده و آراي الكترونيك خود را به 21 نفر از 109 كانديدايي دادند كه علاوه بر عبور از سد نظارتي هيات نظارت بر انتخابات شوراها، اقدام به نام‌نويسي در اين سامانه كرده و اقبال‌شان را براي حضور در فهرست نهايي به راي و خردجمعي اعضاي «سرا» سپردند. گروهي كه شامگاه شنبه گذشته جواد امام، رييس ستاد انتخاباتي اصلاح‌طلبان براي انتخابات ششمين دوره شوراي شهر تهران در يك نشست خبري اسامي‌شان را به ترتيب الفبا و با تاكيد بر اينكه اين‌بار كسي از اين 21 نفر سرليست نيست و به‌ نحوي «همه سرليستند»، اعلام كرد؛ «علي اعطا، رضا اميدوارتجريشي، زهرا بهروزآذر، احسان بيسادي، مجتبي تقوي‌نژاد، خديجه جدا، ژما جواهري، افشين حبيب‌زاده، زهير خيري، فائزه دولتي، محمد سالاري، منير شجاعي، آذين شرف‌خاني، محمدرضا شريفي، مجيد صالحي فيروزآبادي، محمد عليخاني، الهام فخاري، مجيد فراهاني، علي محمد مصلحي، محمدحسين مهرزاد و سيدحسن موسوي.» نكته جالب توجه در اين فهرست اما شايد، تعداد قابل‌توجه جوانان در اين جمع 21 نفره بود. فهرستي كه همزمان با حضور پرتعداد جوانان، 7 جايگاهش نيز به زنان اختصاص يافته تا همچون چند انتخابات اين سال‌هاي گذشته، اين‌بار هم شاهد حضور 30درصدي زنان در فهرست انتخابات جريان اصلاحات باشيم. 
در اين ميان اگرچه به ‌نسبت شاهد انتقاد كمتر نسبت به 4 سال پيش بوديم اما فضا يك‌سر خالي از گلايه و نقد افكار عمومي هم نبود و درپي انتشار اين فهرست و اعلام حمايت رسمي جبهه اصلاحات از آن، يك نكته بسيار تكرار شد و آن، اينكه چرا اين جريان سياسي همزمان و در يك مقطع خاص زماني، حاضر به حمايت از كانديدايي در انتخابات رياست‌جمهوري نيست اما اين‌چنين به ميدان آمده و مي‌خواهد از شهروندان براي مشاركت در انتخابات شوراي شهر پايتخت كه قاعدتا به ‌لحاظ سياسي در رده اهميت پايين‌تري قرار مي‌گيرد، دعوت به عمل آورد. آنچه اما اصلاح‌طلبان به عنوان پاسخ به اين انتقاد مطرح كرده و مي‌كنند، فارغ از آنكه پاسخي به‌ نظر قانع‌كننده مي‌رسد، مي‌تواند بازگوكننده راهبرد تبليغاتي اين جريان سياسي نيز باشد. اصلاح‌طلبان اگرچه دست‌كم تا اينجاي كار تاكيد دارند كه از هيچ‌يك از 7 كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري حمايت نمي‌كنند اما هرگز نگفته و نمي‌گويند كه تمايلي به حضور در اين انتخابات نداشتند. حرف آنان ساده است. كانديدايي نداريم كه حمايت كنيم. اوضاع در انتخابات شوراها اما به هر ترتيب متفاوت است. اصلاح‌طلبان اگرچه در اين انتخابات نيز شاهد ردصلاحيت گسترده نيروهاي‌شان بوده و آن‌طور كه سخنگوي جبهه اصلاحات گفته، حدود 20 نيروي كيفي خود را از دست داده‌اند اما به هر حال آن‌قدر نيرو و نفر داشتند كه بشود به فهرستي 21 نفره رسيد. اتفاقي كه حالا افتاده و صندوق راي انتخابات شوراها را براي اين جريان سياسي نسبت به صندوق راي انتخابات رياست‌جمهوري متفاوت كرده و حال اگر آنان بتوانند در مدت كوتاه باقي مانده تا روز سرنوشت، پايگاه اجتماعي و جامعه راي‌شان را نيز متوجه اين تفاوت كنند، هيچ بعيد نيست كه هفته آينده شاهد شرايطي متفاوت در خروجي و نتيجه اين انتخابات نسبت به انتخابات رياست‌جمهوري نيز باشيم.

رييس دولت اصلاحات از فائق آمدن بر فضاي سرد حاكم مي‌گويد 

به سوي تعيين سرنوشت

رييس دولت اصلاحات در پيامي خطاب به اعضاي حزب جوانان ايران اسلامي و همه شركت‌كنندگان در كنگره سراسري اين حزب، بدون اشاره به بحث برگزاري 4 انتخابات رياست‌جمهوري، شوراهاي شهر و روستا، ميان‌دوره‌اي مجالس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري كه قرار است آخرين روز هفته برگزار شود، از لزوم مشاركت در عرصه تعيين سرنوشت و فائق آمدن بر فضاي سرد حاكم گفته است. سيدمحمد خاتمي در اين پيام مختصر نوشته است: «در اين فضاي سرد و فسرده در حالي كه جامعه ما نياز به نشاط و اميد و اشتياق به شركت در عرصه سرنوشت دارد، اميدوارم اين حزب و همه تشكل‌ها و احزاب و جريان‌هاي سياسي و مدني بتوانند در اين برهه حساس، مسووليت خود را نسبت به ميهن و مردم به درستي بشناسند و در انجام آن مسووليت موفق باشند.»