معلم و تحول نظام تعليم و تربيت
بر همين اساس تقريبا در همه اسناد فرادستي آموزشوپرورش تاكيد ويژهاي بر نقش و جايگاه معلم شده است.
درمباني نظري تحول بنيادين در نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي نقش معلم «ادامه نقش تربيتي انبيا و اولياي الهي» و «اسوهاي امين، راهنمايي بصير و عالمي توانا» است كه «وظيفه هدايت، روشنگري، برنامهريزي، آموزش، پشتيباني، مشورت، بازخورد دادن و ترغيب متربيان براي به چالش كشاندن موقعيتهاي كنوني/ فعلي جهت بسط و توسعه ظرفيتهاي وجودي را براي كسب شايستگيها و دستيابي به حيات طيبه بر عهده دارد.» در همين سند جهتگيري چرخشهاي پيشنهادي براي حركت از وضع موجود به وضع مطلوب بهصورت زير ترسيم شده است:
- از معلم به عنوان انتقالدهنده دانش به مربي و اسوه تربيتي و سازماندهنده فرصتهاي تربيتي متنوع براي احيا و ارتقاي مراتب حيات طيبه متربيان؛
- از معلم به عنوان مجري تصميمات برنامه درسي به تصميمساز در فرآيند برنامهريزي درسي؛
- از برنامههاي صلب و بسته در تربيت مربيان به برنامههايي منعطف براي دستيابي آنان به هويت حرفهاي منحصربهفرد و توسعه آن مبتني بر نظام معيار اسلامي؛
- از ارتقاي خودبهخودي سطح حرفهاي مربيان به ارزيابي عملكرد و صدور درجه مربيگري بر اساس ميزان كارآمدي و اثربخشي؛
- از فرهنگ سازماني بسته (محصور نمودن مربيان در فضاي مدرسه) به مشاركتجويي علمي و انتقال تجربيات در سطوح مختلف (مدرسه، محلي، ملي و بينالمللي)؛
- از نگاه به معلم به عنوان كارمند اداري به شخصيتي علمي و تربيتي.
در چشمانداز «زيرنظام تربيتمعلم و تأمين منابع انساني» سند تحول بنيادين كه اخيرا به تصويب رسيده، پيشبيني شده است كه معلمان در افق چشمانداز «برخوردار از فضائل الهي، ارزشهاي والاي انساني و مكارم اخلاقي، داراي انگيزه و توانمنديهاي لازم براي ايفاي نقش و وظايف معلمي، پيشتاز در ايجاد محيط مطلوب و خلق موقعيتهاي علمي و تربيتي متنوع و اثربخش براي فراگيران، سرآمد در صلاحيتهاي حرفهاي و تخصصي، توانمند در بهرهگيري از فناوريهاي نوين آموزشي براي حسن انجام ماموريتها و وظايف خود، برخوردار از منزلت اجتماعي و كرامت والاي معلمي، الگويي شايسته در جامعه و علاقهمند به عزت و اعتلاي جامعه اسلامي ايران» باشند.
اميدواريم كه با اجرايي شدن راهكارهاي سند تحول بنيادين بهويژه برنامههاي زيرنظام تربيتمعلم و تأمين منابع انساني، معلمان به چنين جايگاهي دست يابند و جايگاه متعالي و مرجعيت ازدسترفته خود را باز يابند.