فضاي مناسب نيويورك
براي تهران
جعفر قنادباشي
حسن روحاني، رييسجمهور كشورمان به منظور شركت در هفتاد و سومين مجمع عمومي سازمان ملل راهي نيويورك شد. در شرايطي كه امريكا و همراهانش قصد فضاسازي عليه ايران را دارند، نشانهها حاكي از اين است كه جو حاكم بر مجمع عمومي سازمان ملل بيشك به نفع ايران و عليه ايالات متحده امريكا خواهد بود. سياستهاي دونالد ترامپ، رييسجمهور غيرمنطقي امريكا با عرف بينالمللي در تضاد است و همچنين سياستهاي خودمحورانه ترامپ سبب شده كه جوي ضدامريكايي و ضد شخص ترامپ در جهان شكل بگيرد؛ جوي كه تاثير خود را بر مجمع عمومي سازمان ملل نيز خواهد گذاشت. امريكا تلاش دارد از رياست خود بر شوراي امنيت به عنوان فرصتي براي فشار تبليغاتي و جنگ رواني عليه چين، ايران، روسيه، سوريه و كره شمالي استفاده كند اما حتي در شوراي امنيت كه قدرتها و كشورهاي بزرگ حضور دارند جو حاكم موافق با امريكا و ترامپ نخواهد بود.
رييسجمهور در مجمع عمومي سازمان ملل در برابر فضاي منفي شكلگرفته عليه ترامپ قرار دارد و بيشك ميتواند با هوشمندي از اين فضا بهرهبرداري كند. سفر رييسجمهور به نيويورك ميتواند فرصتي براي حفظ منافع ملي كشور باشد. ريشههاي برخورد امريكا با ايران به ماهيت استكباري و افزونطلبي دولت امريكا برميگردد. امريكا به دنبال افزونطلبي اقتصادي است و اگر اين رويه را كنار بگذارد ماهيت ابرقدرتياش در خطر است. در نتيجه اين گرايش افزونطلبي و توسعهطلبي طبيعتا با كشور ايران كه ضد سلطه و افزونطلبي ديگر كشورها است، مقابل هم قرار ميگيرند. ريشه خصومت امريكا با ايران را بايد در نوع سياستورزي آنها ديد. امريكا تلاش دارد در مجمع عمومي سازمان ملل با كمك نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي، تبليغات منفي عليه ايران راه بيندازند اما بيشك موفق نخواهند شد. ترامپ با رويهها و سياستهايي كه پيشگرفته، فضايي بهشدت مثبت براي ايران ايجاد كرده كه حسن روحاني، رييسجمهوري كشورمان ميتواند از اين فضا براي پيشبرد اهداف و تثبيت مقام و جايگاه كشورمان در جهان استفاده كند. اهرمهايي كه امريكاييها براي فشار واردكردن به ايران در اختيار دارند، بسيار ناچيز است؛ بهخصوص از زماني كه ترامپ به مقابله با سازمان ملل پرداخت و از برخي از زيرمجموعههاي سازمان ملل خارج شد. انتقادهاي ترامپ عليه مقامات سازمان ملل فضا را براي ايران مهيا كرده و تيم ديپلماسي ايران همان طور كه در گذشته نشان داده بهخوبي ميتواند با استفاده از اين فضا پيش برود؛ اين شرايط امكان كافي براي بهرهبرداري مثبت ايران پديد آورده است. اكنون اختلافهايي ميان اروپاييها و امريكا وجود دارد اما اروپاييها حاضر نيستند براي اين اختلاف هزينه كلاني بدهند، اما همزمان سياستهاي ترامپ را هم نميتوانند تحمل كنند. حتي در اقتصاد دوجانبهاي كه ميان اروپا و امريكا برقرار است، ترامپ منافع بازارهاي دوجانبه را به نفع خود مصادره ميكند و برخي بازارها را در انحصار خود درآورده است. اختلافهاي بين اروپا و امريكا واقعي است، اما دولتهاي اروپايي فعلا به اين دليل كه لابيهاي صهيونيستي به ترامپ و امريكا كمك ميكنند و افكار عمومي كشورهاي غربي را جهتدهي ميكنند، هنوز آماده پرداخت هزينه نيستند. در مقابل چينيها و روسها مخالفت خود را علنا با امريكا بيان ميكنند و ايران ميتواند از اين فضا براي كسب منافع ملي خود استفاده كند.
تحليلگر مسائل سياست خارجي