گمانهزنيها در خصوص نخستوزير آينده عراق جديتر ميشود
وزنكشي سياسي
ميثم سليماني
تا پيش از حمله نظامي امريكا به عراق، صدام حسين، ديكتاتور سابق اين كشور حرف اول و آخر را در اين كشور ميزد و اگرچه دهها قبيله و گروه فعال و تعيينكننده در عراق حضور داشتند اما تنها سعي ميكرد تا آنها را به نحوي مهار كند. اما با سقوط ديكتاتور عراق گروهها، اقوام و فعالان سياسي كه ساليان سال در اين كشور بايكوت بودند و تحت نظارت و كنترل قرار داشتند وارد عرصه سياسي شدند تا دموكراسي در اين كشور را هدايت كنند. اما اكنون 15 سال از سقوط صدام ميگذرد و هربار هنگام انتخابات عرصه سياسي عراق تبديل به هزارتويي ميشود كه عبور از آن به عرصهاي سخت و جنجالي بدل ميشود و ماهها فضاي سياسي كشور را به خود مشغول ميكند. اما با تشكيل مجلس جديد عراق و تعيين رياست جديد پارلمان عراق فضاي سياسي رفته رفته به سمت حل بحران پيش ميرود. محمد الحلبوسي، جوان 37 ساله سني به رياست مجلس رسيد تا عملا عيار اكثريت در مجلس مشخص شود. چرا كه توانست با 169 راي به رياست مجلس دست پيدا كند و مشخص شود ائتلاف البنا قدرت بيشتري به نسبت ائتلاف بزرگ اسمي چهار حزب سائرون، نصر، حكيم و علاوي دارد. ائتلافي كه از تكتك افراد امضا جمع كرده تا بتواند قويترين بلوك سياسي در عراق شود. اتفاقي كه شايد تا چند وقت پيش قابل تصور نبود. زيرا زماني كه مقتدي صدر، رهبر ائتلاف سائرون و حيدرالعبادي، رهبر ائتلاف نصر به همراه حكيم و علاوي در هتل بابل براي به سرانجام رساندن ائتلاف خود جمع شدند بسياري بر اين تصور بودند كه بزرگترين ائتلاف سياسي در عراق شكل گرفته و حيدرالعبادي ميتواند بار ديگر نخستوزير عراق شود. اما واقعيت اين ائتلاف تنها براي حضور در مجلس 108 امضا از سوي نمايندگان بود ولي ائتلاف البنا با محوريت هادي العامري، نوري مالكي و فالح فياض نشان دادند كه توانستهاند اكثريت را در مجلس ايجاد كنند و به نظر ميرسد حالا گروههاي ديگر از جمله جريان صدر است كه بايد تصميم بگيرد قصد دارد به عنوان اپوزيسيون باقي بماند يا با ائتلاف البنا همراهي كند. در حال حاضر حلبوسي كه بسياري آن را گزينه ائتلاف اكثريت و حتي نزديك به ايران ميدانند به مقام رياست پارلمان رسيده است. او عملا جوانترين رييس پارلمان در منطقه محسوب ميشود كه توانسته در اين مقام قرار گيرد. حسن كريم، نامزد مورد حمايت جريان صدر نيز به عنوان نايبرييس مجلس انتخاب شد. هرچند برخي علاقهمند هستند كه او را نزديك به بعثيها برشمرند اما واقعيت آن است كه با توجه به جوان بودن اين فرد مشخص نيست در چه دورهاي وارد تفكرات بعثي شده كه بخواهد اين ديدگاه را نمايندگي كند. اكنون پس از جلسات شكستخورده اوليه مجلس جديد عراق به نظر ميرسد عراق در حال پيدا كردن مسير سياسي خود است. برخي تحليلها حاكي از آن است كه انتخاب حلبوسي ميتواند يك انتخاب جالب باشد زيرا ميتواند عيار جناحها و حتي بر تصميمگيري نهايي افراد و گروهها در تعيين دولت نيز تاثيرگذار باشد. جيسون ديتز در سايت آنتي وار مينويسد، حلبوسي بخشي از اتحاد سياسي هادي العامري، رهبر جنبش فتح محسوب ميشود. جنبشي كه عملا نيروهاي حشدالشعبي و گروههاي مردمي را نمايندگي ميكند كه نزديكي بسيار زيادي به ايران دارند. از همين رو برخي تحليلگران معتقدند كه حلبوسي يكي از نزديكترين افراد به ايران بود كه ميتوانست به عنوان رييس مجلس عراق تعيين شود. نشانه آن را نيز ميتوان دعوت بلافاصله علي لاريجاني، رييس مجلس ايران براي سفر به عراق دانست. هرچند با قطعيت نميتوان در خصوص بلوكبنديهاي سياسي در عراق تا زمان تشكيل دولت و نهايي شدن گزينه نخستوزيري سخن گفت اما واقعيت آن است برخلاف آنچه تصور ميشد، مقتدي صدر به عنوان ائتلاف پيروز رقابتهاي انتخاباتي عراق نميتواند نقش تعيينكننده را در تشكيل دولت داشته باشد. زيرا در عمل به نظر ميرسد گروهي ديگر اكثريت را در اختيار دارد. علاوه بر اين حيدرالعبادي نيز ديگر شانسي براي ادامه نخستوزيري ندارد و به پايان راه رسيده است و با توجه به شرايط كنوني ضعيفترين موقعيت را براي تصدي پست نخستوزيري را دارد. عملا انتخاب حلبوسي هم نشان داده كه ائتلاف صدر و عبادي نيز عملا درهم شكسته است زيرا حتي نتوانستند گزينه مورد نظر خود را به عنوان رييس مجلس انتخاب كنند و براي آن بالاي 100 راي جمعآوري كنند. از همين رو زمان آن رسيده كه عبادي عملا از صحنه قدرت كنارهگيري كند و صدر براي ائتلاف سائرون تصميمگيري كند كه چه مسيري را در ادامه راه بناست براي حضور در بازي قدرت طي كند. حالا پس از تعيين رييس مجلس گامهاي بعدي براي تشكيل دولت آينده عراق برداشته ميشود. در قدم دوم رييسجمهور بايد با توافق دو سوم اعضاي پارلمان مشخص شود تا او در نهايت گزينه نهايي نخستوزيري را به مجلس معرفي كند و اكنون چند گزينه محدود براي نخستوزيري باقي مانده است. آقايان فالح فياض، عادل عبدالمهدي و طارق نجم از جمله افرادي هستند كه شانس بالايي براي رسيدن به پست نخستوزيري دارند. در حال حاضر برخي گمانهزنيها نشان ميدهد فردي كه در حال حاضر به سمت نخستوزيري عراق بسيار نزديك است، عادل عبدالمهدي است. شبكه تلويزيوني روسيا اليوم به نقل از يك سياستمدار شيعه عراقي گزارش داد كه به باور وي عادل عبدالمهدي، وزير پيشين نفت و عضو سابق مجلس اعلاي اسلامي عراق، محتملترين گزينه براي تصدي جايگاه نخستوزيري عراق است. اين مسوول عراقي كه خواست نامش فاش نشود، يكشنبه شب با بيان اينكه رقابت ميان عبدالمهدي و ديگر نامزدها همچنان ادامه دارد، اما كردها، شيعيان و سنيها براي انتخاب وي به عنوان نخستوزيري توافق دارند، افزود: عبدالمهدي براي موافقت با نخستوزيري، منتظر موافقت آيتالله «سيستاني» مرجع عاليقدر شيعه است. اين مقام عراقي فاش كرد: عبدالمهدي به گروههاي سياسي عراق اعلام كرده كه بدون موافقت مرجعيت ديني، نميتواند نخستوزيري را بپذيرد. با اين حال فضاي سياسي عراق به نحوي است كه هيچ كس را نميتوان تا زماني كه از مجلس راي اعتماد دريافت نكند به عنوان نخستوزير عراق دانست. فضاي سياسي عراق به نحوي است كه اتفاقات در لحظه آخر رقم ميخورد و ممكن است در دقايق پاياني گزينهاي ديگر به عنوان نخستوزير انتخاب شود. بنا براين بايد تا زمان تعيين نخست وزير آينده عراق بدون هيچ گونه پيشبيني تنها نظاره كرد.
حمله به ايران از خاك عراق را نميپذيريم
رييس جديد پارلمان عراق با اشاره به لزوم حمايت از همسايگان گفت: حمله به ايران از خاك عراق را نميپذيريم. به گزارش ايسنا به نقل از شبكه الفرات نيوز، محمد الحلبوسي، رييس جديد پارلمان عراق در اولين گفتوگوي تلويزيوني خود گفت: نه دخالت ايران در امور سوريه را ميپذيريم و نه اجازه خواهيم داد كه از خاك عراق به ايران حمله شود، حمايت از عراق و كشورهاي همسايه ضروري است و امروز همه كشورها لزوم ثبات عراق را درك ميكنند.وي با بيان اينكه براي خدمت به مردم عراق از هيچ تلاشي دريغ نخواهم كرد و از نام خود و نام پارلمان دفاع خواهم كرد، افزود: مرجعيت ديني در انتخاب نخستوزير آينده عراق نقش مهمي خواهد داشت.محمد الحلبوسي، رييس جديد پارلمان عراق پيش از اين ضمن تقدير و تشكر از تبريك علي لاريجاني، رييس مجلس شوراي اسلامي ايران گفت: مردم و نمايندگان پارلمان عراق از حمايتهاي جمهوري اسلامي ايران به خصوص در آزادي عراق از دست داعش تقدير و تشكر ميكنند.وي در ادامه با بيان اينكه نمايندگان پارلمان عراق هرگونه فشار و تحريم اقتصادي عليه ايران را محكوم ميكنند، افزود: اين تحريمها غيرمنصفانه است و بغداد در كنار ملت ايران خواهد ايستاد. الحلبوسي همچنين گفت: عراق آماده است در كنار ايران بايستد تا امنيت و ثبات به منطقه بازگردد.