فيلترينگ سايت‌هاي فروش بليت ضربه‌اي ديگر به بدنه گردشگري
گروه اجتماعي | هفته گذشته تعدادي از سايت‌هاي شناخته شده فروش بليت آنلاين بدون اطلاع قبلي فيلتر شدند. اتفاقي كه بازتاب زيادي در ميان فعالان گردشگري داشت. اسنپ تريپ، مستر بليت، رسپينا ۲۴ و تي‌چارتر از جمله سايت‌هاي شناخته شده‌اي بودند كه اواخر هفته آينده فيلتر شدند. در ساعات ابتدايي انتشار اين خبر هيچ مرجع رسمي در خصوص دليل اين اتفاق توضيحي به رسانه‌ها نداد، اما شايعاتي مبني بر دخالت سازمان هواپيمايي و ميراث فرهنگي در اين اتفاق به گوش مي‌رسيد. بعضي هم دليل فيلتر شدن سايت‌ها را شكايات مسافراني مي‌دانستند كه به صورت آنلاين بليتي را خريداري كرده‌اند كه وجود خارجي نداشت و وقتي به فرودگاه مراجعه كرده‌اند متوجه اين موضوع شده‌اند. اما در ميان نام‌هاي منتشر شده در فهرست سايت‌هاي فيلتر شده، نام سايت‌هاي معتبري كه مدت‌هاست به عنوان استارت‌آپ حوزه گردشگري در حال فعاليت هستند هم به چشم مي‌خورد و اين مساله باعث اعتراض بسياري از فعالان حوزه گردشگري شده است.
رفع فيلتر پس از دريافت مجوز و اعلام سازمان هواپيمايي كشوري
عبدالصمد خرم آبادي، معاون دادستان كل كشور در امور فضاي مجازي، در واكنش به انتشار اين خبر يادداشتي منتشر كرد و در رابطه با اين اتفاق توضيحاتي ارايه كرد: «سازمان هواپيمايي كشوري يكي از علل بالا رفتن قيمت بليت هواپيما و برخي ديگر از نابساماني‌هاي مربوط به حوزه فروش بليت را فعاليت سايت‌هاي غيرمجاز مربوط به خدمات مسافرتي اعلام كرده و با ارايه فهرست برخي از اين سايت‌ها از دستگاه قضايي درخواست كرده به منظور جلوگيري از اجحاف به مسافران و ممانعت از اخلال در شبكه فروش بليت از ادامه فعاليت آنها جلوگيري كند. به موجب تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه صنعت ايرانگردي و جهانگردي، وزارت راه مرجع صدور و تمديد مجوز دفاتر خدمات مسافرتي است و به موجب تبصره ۲ ماده مذكور فعاليت دفاتر مسافرتي فاقد مجوز، جرم است و بايد از ادامه فعاليت آنها جلوگيري شود؛ بنابراين درخواست فيلتر سايت‌هاي فاقد مجوز از ناحيه سازمان هواپيمايي كشوري در چارچوب وظايف قانوني آن سازمان به عمل آمده است. جاي تعجب است كه بخشي از دولت در اجراي تبصره‌هاي ۱ و ۲ قانون توسعه صنعت ايرانگردي و جهانگردي فعاليت سايت‌هاي غيرمجاز فروش بليت هواپيما را اجحاف به مسافران و اخلال در شبكه توزيع بليت تلقي كرده و مصرانه تقاضاي فيلتر سايت‌هاي مذكور را مي‌كند و بخش ديگر از دولت اين اقدام را تقبيح كرده و در فضاي مجازي عليه آن جوسازي مي‌كند. سايت‌هاي فيلترشده به محض دريافت مجوز و اعلام سازمان هواپيمايي كشوري رفع فيلتر خواهند شد.»
در همين زمينه رييس سازمان ميراث فرهنگي هم در توييتر به فيلتر شدن سايت‌هاي فروش بليت واكنش نشان داد و نوشت: «در كنار تلخي‌هاي تلاطمات ارزي شاهد رونق چشمگيري در جذب گردشگري بوده‌ايم، انسداد ايجاد شده در فعاليت برخي استارت‌آپ‌هاي خدماتي در مقطع حساس كنوني را پيگيري مي‌كنيم.» البته مونسان توضيح نداد كه منظورش از رونق چشمگير چيست؟ چراكه در ماه‌هاي اخير بسياري از آژانس‌هاي مسافرتي از لغو شدن تورهاي خارجي‌شان مي‌گويند و آمار ورود گردشگران خارجي به كشور به طرز محسوسي كاهش داشته است. از سويي استارت‌آپ‌هاي حوزه گردشگري هم شرايط مطلوبي را در ماه‌هاي اخير نداشتند. اما متوليان امر گردشگري همچنان اصرار دارند كه وضعيت نابسامان و بحراني گردشگري كشور را آرام و رو به پيشرفت جلوه دهند.
فيلترينگ استارت‌آپ‌ها مثل پايين كشيدن كركره يك مغازه است
محمد جواد آذري جهرمي هم پاسخگوي سوالات «شنبه پرس» خبرگزاري استارت‌آپ‌هاي كشور در خصوص فيلتر شدن برخي سايت‌ها در روزهاي اخير بود و گفت: «وزارت ارتباطات در موضوع فيلترينگ اختياري ندارد. فيلترينگ يا با حكم قضايي است يا در جلسات كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه تعيين و از طريق سامانه آنلايني كه وجود دارد، انجام مي‌شود؛ يعني در بيشتر موارد بدون آنكه جلسه‌اي تشكيل شود و بحثي صورت گيرد فيلترينگ انجام مي‌شود. ما اين مساله را شفاف مي‌گوييم. اگر اين قانون اشكالي دارد بايد قانونگذار و مجلس به آن ورود كنند اما چون بحث قضايي است هر لايحه‌اي كه ما در اين موضوع آماده كنيم بايد به قوه قضاييه برود و از طريق اين قوه به مجلس ارايه شود. اگر اين اتفاق نيفتد شوراي نگهبان لايحه را رد مي‌كند. البته دست قانونگذار و نمايندگان مجلس براي ارايه طرح در اين باره باز است. تقاضاهايي كه از ما مي‌شود با اختيارات قانوني كه در اين حوزه وجود دارد متناسب نيست. از ما مي‌خواهيد پاسخگو باشيم اما اختيارات لازم را نداريم. »
جهرمي در پاسخ به سوالي در مورد اينكه چرا مرجع فيلترينگ مشخص نيست و در بسياري موارد مديران سايت‌هاي فيلتر شده به دنبال اين هستند كه ببينند چه مرجعي تصميم به فيلتر شدن سايت آنها گرفته است مي‌گويد: «مرجع فيلترينگ طبق قانون مشخص است. مرجع فيلترينگ اول كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه است كه مدت‌هاست تشكيل جلسه نداده است. با وجود اين، براساس آيين‌نامه‌اش براي اينكه به موارد غيراخلاقي و خلاف عفت عمومي فوري رسيدگي شود، سيستم آنلايني به وجود آمده است. ۲ عضو دولتي و ۳ عضو غيردولتي عضو سيستم راي‌گيري اين سيستم آنلاين هستند و درباره فيلترينگ سايت‌ها راي مي‌دهند. بارها گفته‌ايم كه اين نظام رأي‌گيري آنلاين را قبول نداريم. »
در روزهايي كه هزينه بليت به خصوص در خطوط هوايي افزايش چشمگيري داشته و از سويي عوامل ديگر از جمله كاهش ارزش پول ملي و افزايش عوارض خروج ازكشور باعث كاهش ميزان سفر در ميان ايرانيان شده است، فيلتر شدن سايت‌هاي فروش بليت مي‌تواند تازه‌ترين شكل ضربه به بدنه گردشگري باشد، ضربه‌اي كه بخشي ديگر از حوزه گردشگري را نشانه رفته است: «استارت‌آپ‌ها» همان نهادهايي كه مسوولان دايما شعار حمايت از آنها را مي‌دهند اما در عمل به اشكال مختلفي شاهد سنگ‌اندازي در مقابل فعاليت استارت‌آپ‌ها هستيم.