«سالومه» اشتراوس به روايت كاستلوچي

بهار سرلك| از نظر رومئو كاستلوچي، كارگردان تئاتر ايتاليايي، خام‌دستي بدترين گناهي است كه يك كارگردان مي‌تواند مرتكب شود. او به تازگي اپراي «سالومه» كاري از ريشارد اشتراوس را به عنوان تازه‌ترين توليد خود در جشنواره سالزبورگ روي صحنه برد. اين اپراي تك‌پرده‌اي با ليبرتوي اشتراوس براساس ترجمه آلمانيِ نمايشنامه فرانسوي «سالومه» نوشته اسكار وايلد، نمايشنامه‌نويس ايرلندي است. كاستالوچي مسووليت كارگرداني، صحنه‌پردازي، طراحي لباس و نورپردازي اپراي «سالومه» را بر عهده داشته است. در واقع كارگردان خام‌دست كسي است كه از گنجاندن تجربه و قضاوت خود در اثر امتناع مي‌كند. اما كاستلوچي علاقه‌اي وراي يافتن نقطه‌نظري در جايگاه كارگرداني دارد و در نتيجه بازگشت به ريشه‌ها، لايه‌اي از درام را لازم مي‌داند. مينيماليسم و اختصار، رويكرد او در اين اثر بوده است. او در نشست خبري كه پس از اين اجرا برگزار شد، اين ايده‌ها را بيان كرد.آيا او فكر مي‌كرد تصوير سالومه را بهتر است با سبكي پرتصنع، به خصوص در زمينه هنرهاي بصري، به تصوير بكشد؟ كاستلوچي مي‌گويد: «گفتنش سخت است. فكر مي‌كنم سالومه به عنوان يك تصوير، بخشي از همه ما است.» درست است كه تصوير انجيل از سالومه با تصويري كه وايلد و اشتراوس ارايه مي‌دهند، متفاوت است. «فكر مي‌كنم او خصلتي از روح و روان است. ممكن است تك‌تك ما در اين پرتگاه اميال سقوط كنيم.» اما او با توليد اين اثر سعي در كشف جنبه‌هاي ناشناخته و نامعلوم دارد. اين اثر به نامتعارف بودن مشهور است بنابراين كاستلوچي اين جنبه‌ها را با دقت لحاظ كرده و كليشه‌ها را كنار گذاشته است.مي‌توان ابهام را يكي ديگر از عناصر كليدي اين توليد دانست. كاستلوچي مي‌گويد: «نمي‌خواستم مدام نشان دهم چه خصوصيت‌هايي سالومه را يك زن تعريف مي‌كند. مي‌خواستم بعد سايه‌‌مانند او را پنهان نگه‌دارم و اين بعد پنهان چيزي جديد به نمايش بگذارد.»اغلب رومئو كاستلوچي را «جادوگر تصاوير» مي‌نامند. اما او اين عبارت را قبول ندارد چرا كه تصاوير را به مثابه ابزاري مي‌داند كه با توسل به آنها ايده‌هايش را به منصه ظهور مي‌گذارد. او مي‌گويد تصوير دستاويزي است كه به ايده متصل است. او و تيمش براي آماده‌سازي او به صحنه بردن اين اجرا بارها و بارها به ليبرتوي اشترواس گوش دادند تا اينكه در ذهن‌شان جاي گرفت.

منبع: سايت رسمي جشنواره سالزبورگ