دولت ترامپ بر تمركز امنيتي – اطلاعاتي بر تهران افزود
امير تاريكي پشت ميز ايران در سيا
گروه ديپلماسي| دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده پرونده ايران را دو دستي چسبيده و رها نمي‌كند. هيچ مساله‌اي در سياست خارجي دولت جديد امريكا براي ترامپ جذاب‌تر از پرونده رابطه با تهران نيست و اين برخلاف پيش‌بيني‌هايي است كه بسياري از تحليلگران در نخستين روزهاي راهيابي ترامپ به كاخ سفيد داشتند. با وجود پرونده‌هاي داغي چون رابطه امريكا با روسيه، بحران در سوريه و عراق، دست‌درازي‌هاي بي‌شمار و رو به فزوني داعش به امنيت غرب، بحران هسته‌اي كره شمالي و رابطه هر روز متفاوت‌تر واشنگتن با متحدان خود در قاره سبز اما دونالد ترامپ و تيم امنيتي و سياست خارجي وي علاقه وافري به بازي در شطرنج رابطه با ايران دارند. تازه‌ترين مهره تكان داده شده در اين رابطه هم به تعيين مديري جديد براي ميز ايران در سازمان سيا است. ميزي كه معمولا به دليل كاركرد مخفي‌اش هويت مالك آن مشخص نمي‌شود اما اين‌بار نيويورك تايمز با جسارت رسانه‌اي‌اش از فرامين امنيتي سرپيچي كرده و هويت مرد مرموز اين روزهاي سازمان سيا در حوزه ايران را فاش كرده است. نيويورك‌تايمز درباره او مي‌نويسد: يكي از نام‌هاي مستعار وي مايك است و يك نام ديگرش هم شاهزاده يا امير تاريكي. مايكل دآندريا نام اصلي مردي است كه بر ماموريت هدف قرار دادن اسامه بن‌لادن نظارت داشته است و البته نقش رهبري و هدايت ده‌ها حملات با پهپادهاي امريكايي را هم بر عهده داشته است. حملاتي كه هم شبه‌نظاميان تندرو بسياري را به هلاكت رساند و هم البته شهروندان غيرنظامي بسياري را قرباني كرد. حالا مايكل پست جديدي دارد كه البته ديگر مخفيانه نيست و علني شده است. به استناد شهادت‌هاي مقام‌هاي اطلاعاتي سابق، وي از اين پس بر هر ماموريت يا رويكرد تازه امريكا نسبت به ايران نظارت خواهد داشت. اين انتصاب نخستين نشانه از اين است كه دونالد ترامپ در حال دميدن بر آتش موضع‌گيري‌هاي خود در قبال ايران است. انتصاب دآندريا براي رياست بر ميز ايران، اين بخشي از تغييرات سازمان سيا تحت مديريت «مايك پامپيو» نماينده سابق كنگره ايالات متحده و از محافظه‌كاران و دست راستي‌هاي حزب‌جمهوريخواه است. مركز ضدتروريسم اين سازمان هم رييس جديدي پيدا كرده است كه به دنبال افزايش اقدام‌هاي نظامي عليه شبه‌نظاميان است. با اين انتصاب‌ها و رفت و آمدها مي‌توان گفت كه اندك‌اندك از شيوه‌هاي مردان ترامپ در سازمان‌هاي امنيتي و اطلاعاتي امريكا پرده‌برداري مي‌شود. به گزارش نيويورك تايمز، ايران يكي از دشوارترين كشورها براي فعاليت سازمان سيا است. امريكا در ايران سفارتي ندارد و خبري از پوشش ديپلماتيك در آن نيست. ضمن آنكه جمهوري اسلامي ايران نيز تقريبا چهار دهه گذشته را صرف مقابله با جاسوسي‌ها و برنامه‌هاي مخفي امريكا در اين كشور كرده است. از اين پس دآندريا مسووليت تعريف و مديريت رويكردهايي را خواهد داشت كه دونالد ترامپ مي‌خواهد در برابر ايران اتخاذ كند. دآندريا با زني مسلمان ازدواج كرده و شخص وي نيز به اسلام گرويده است. عكس‌هاي بسياري از وي در حال نماز خواندن در دفتر كارش منتشر شده است. او سابقه درخشاني در سازمان سيا دارد و به گزارش نيويورك تايمز در كل تشكيلات سازمان سيا نمي‌توان ماموري را يافت كه به اندازه وي در تضعيف القاعده نقش داشته باشد. يك وكيل سابق در سازمان سيا درباره دآندريا به نيويورك تايمز مي‌گويد: وي مي‌تواند برنامه بسيار خشني را به نرمي و آرامي پيش ببرد. دآندريا به مدت 9 سال رياست مركز ضدتروريسم سازمان سيا را بر عهده داشت در حالي كه كمتر كسي در سمتي به اين طاقت‌فرسايي اين همه مدت دوام مي‌آورد. در حالي خبر انتصاب دآندريا به عنوان رييس ميز ايران در سازمان سيا علني شده است كه اين سازمان از تاييد اين خبر يا اظهارنظر درباره آن سر باز مي‌زند. سازمان سيا عمدتا از افشاي نام ماموران خود سر باز مي‌زند اما اين‌بار با توجه به اينكه نام وي قبلا در يك گزارش ديده شده بود نيويورك‌تايمز نيز نام و فاميل اصلي او را منتشر كرد. از سوي ديگر مساله ايران نيز ماجراي كوچكي در دولت ترامپ نيست و شايد دير يا زود هم هويت وي افشا مي‌شد. در تمام تحليل‌هايي كه در 48 ساعت گذشته در مورد دآندريا و انتصاب وي منتشر شده است يك خط تحليلي وجود دارد و آن هم اين است كه ترامپ در حال تنگ‌تر كردن حلقه بر ايران است. هرچند كه رييس‌جمهور امريكا پس از حضور در كاخ سفيد به وعده‌هاي انتخاباتي خود مبني بر پاره كردن برجام عمل نكرد و هربار به آرامي تاكيد كرد كه ايران به تعهدات خود در برجام پايبند بوده است و برهمين اساس تعهدات برجامي امريكا را هم با غر و لند اما به هرحال حفظ كرد اما همزمان در ساير حوزه‌هاي غيرهسته‌اي، تشديد فشارها بر تهران افزايش يافته است. ركس تيلرسون، وزير خارجه دولت ترامپ همچنان از هر فرصتي براي شكست خواندن برجام استفاده مي‌كند و دونالد ترامپ هم تندروهايي را در بخش‌هاي متفاوت شوراي امنيت ملي منصوب مي‌كند كه همگي آنها تشنه مقابله با ايران هستند. رسيدن به چنين آرزويي هم به يك بسترسازي نياز دارد كه وظيفه چنين بسترسازي بر عهده سازمان سيا است. به عنوان مثال، مك مستر كه مشاور امنيت ملي دولت ترامپ است در جريان سال‌هاي اوليه جنگ عراق از فرماندهان امريكايي در صحنه بود و ادعا مي‌كند كه بسياري از سربازان امريكايي در عراق به دليل فعاليت‌هاي شيعيان تحت حمايت و فرمان ايران كشته شده‌اند. دارك هاروي از مديران ارشد بخش خاورميانه شوراي امنيت ملي نيز از جمله كساني است كه نگاه‌هاي بسيار تندي نسبت به ايران دارند. به گزارش نيويورك تايمز، «ارزا كوهن واتنيك»، مدير ارشد اطلاعاتي شوراي امنيت ملي كه رابط اصلي كاخ سفيد با سازمان‌هاي اطلاعاتي هم چون سيا است، به ساير مقامات دولت ادعا كرده است كه مي‌خواهد دقيقا همين كار را انجام دهد: «استفاده از جاسوس‌هاي امريكايي براي سرنگوني دولت ايران. »
پامپئو پيش از آنكه رييس سازمان سيا شود، نماينده منطقه جنوبي-مركزي ايالت كانزاس در مجلس نمايندگان بود. او در دوران مذاكرات هسته‌اي با ايران، از سرسخت‌ترين مخالفان برجام در كنگره به شمار مي‌رفت. دو ماه پيش از انتخابات رياست‌جمهوري امريكا بود كه مقاله‌اي در مجله «فارين پاليسي» نوشت و گفت امريكا نبايد بگذارد بازرگاني بين‌المللي با ايران رونق بگيرد. در ماه ژانويه كه مجلس سنا داشت انتصاب پامپيو به رياست سازمان سيا را به راي مي‌گذاشت، او وعده داد اگر هم برجام پابرجا بماند، او به‌شدت مواظب اعمال جمهوري اسلامي خواهد بود تا از پيروي آن از اين توافق كسب اطمينان كند. به گزارش نيويورك تايمز، دِآندريا بزرگ‌شده شمال ايالت ويرجينيا است و اعضاي خانواده‌اش از دو نسل پيش در سازمان سيا كار مي‌كردند. او از سال ۱۹۷۹ در سيا بوده است. نخستين ماموريت خارجي وي در آفريقا بود كه جزو عرصه‌هاي دشوار است. در يكي از همين ماموريت‌هاي خارجي با همسر مسلمانش آشنا شد و پس از ازدواج با او، به دين اسلام گرويد. در دنياي پس از ۱۱ سپتامبر او سمت‌هاي مهمي مثل رياست ايستگاه سيا در قاهره و بغداد را برعهده داشته است.
دآندريا در مقر سيا در لنگي ايالت ويرجينيا، گوشه‌نشيني و انجام عمليات در سكوت را تجربه مي‌كند. معروف است كه سيگار به سيگار روشن مي‌كند و بسياري از مواقع چند روز متوالي بي‌آنكه سري به خانه بزند در دفتركارش مشغول است. برخي در سازمان سيا به دليل روحيه تند خود و خشن دآندريا از كار كردن با او سرباز مي‌زنند. شاهزاده تاريكي چهره‌اي عمومي نيست و ديدگاه‌هايش در مورد ايران نيز تاكنون جايي شنيده نشده است و دليل آن هم مشخص است، وظيفه او عملياتي است و نه سياستگذاري. ضرب‌المثلي در عالم سياست در واشنگتن وجود دارد و آن هم اين است كه انتخاب پرسنل، گوياترين گواه جهت سياست است. در چنين شرايطي انتخاب فردي مثل دآندريا احتمالا خبر از تشديد فعاليت‌هاي سازمان سيا در مورد ايران مي‌دهد.
دآندريا در زمره كارمنداني از سازمان سيا است كه به روش‌هاي خشونت آميز براي دفع خطرات امنيتي معتقد است. پس از حملات يازدهم سپتامبر، وي در دستگيري و ترويج روش‌هاي غيرانساني شكنجه مظنونان به حملات تروريستي نقش بسيار جدي داشت. شكنجه‌هايي كه در گزرش مجلس سنا در سال 2014 غيرانساني و غيرموثر خوانده شدند. به گزارش نيويورك تايمز، يكي از مهم‌ترين طعمه‌هاي دآندريا، «عماد مغنيه» بود؛ رييس عمليات بين‌المللي «حزب‌الله» لبنان. در سال ۲۰۰۸ سيا در همكاري با دولت اسراييل، با بمبي ماشيني مغنيه را هنگام پياده‌روي به سوي خانه‌اش در دمشق كشت. پس از آن نيز وقتي باراك اوباما سياست استفاده از پهپاد براي كشتار رهبران تروريستي در افغانستان و پاكستان را اتخاذ كرد، دِآندريا به يكي از عاملان اصلي او بدل شد. البته سال‌هاي حضور دآندريا در سازمان سيا عاري از گاف هم نبوده است و در حقيقت هويت واقعي وي زماني افشا شد كه چند اشتباه بزرگ به نام او سند خورد. وقتي يكي از همكاران سازمان سيا جاسوسِ «القاعده» از كاردرآمد و با انفجار خود در پايگاهي امريكايي در افغانستان، هفت مامور سازمان را كشت. اين مرگبارترين حمله عليه ماموران سازمان سيا در بيش از ربع قرن بود. در ژانويه ۲۰۱۵ نيز حمله‌اي پهپادي به يكي از پايگاه‌هاي القاعده در پاكستان باعث كشته شدن دو گروگاني شد كه سيا از وجودشان خبر نداشت؛ «وارن واينشتاين»، مددكار و مشاور اقتصادي امريكايي و «جيوواني لو پورتو»، شهروند ۳۷ ساله ايتاليايي. يكي از ماموران سابق سازمان سيا كه دآندريا را از نزديك مي‌شناسد اعتقاد دارد كه سپردن ميز ايران به وي در حقيقت با استعدادهاي او تطابق بيشتري دارد. وي در اين باره مي‌گويد: بسياري از كساني كه مي‌شناسم از دآندريا مي‌ترسند اما او اين همه هم ترسناك نيست. او بسيار دقيق است و با استانداردهاي بسيار بالايي با افراد برخورد مي‌كند.
نيوزويك درباره دآندريا مي‌نويسد: او 38 سال است كه در دالان‌هاي سازمان سيا مشغول است. مسووليت‌هايي كه برعهده داشته به كشته شدن صدها نفر در اين سال‌ها منتهي شده است. معمولا كت و شلوارهاي تيره به تن مي‌كند و به شكل حرفه‌اي سيگار مي‌كشد، عادتي كه بسياري را خسته مي‌كند.
وال استريت ژورنال نيز در اين خصوص مي‌نويسد: ماموريتي كه در سازمان سيا به دآندريا داده شده نشان مي‌دهد كه دولت دونالد ترامپ، ايران را به راس اولويت‌هاي اطلاعاتي خود بازگردانده است. هرچند كه سازمان سيا از ارايه جزييات درباره ماموريت دآندريا سرباز مي‌زند اما گفته مي‌شود كه بخش ويژه براي ماموريت بررسي دقيقه و روز به روز وضعيت ايران شامل تحليلگران، كارشناسان و چهره‌هاي نظامي خبره درباره ايران است. خبر انتصاب دآندريا پس از آن علني شد كه دونالد ترامپ با سفر به رياض و تل آويو اعلام كرد كه به دنبال مقابله با ايران و مهار قدرت اين كشور در منطقه به كمك سعودي است. تعيين ميز در سازمان سيا براي نخستين‌بار نيست كه اتفاق مي‌افتد و به عنوان نمونه در مورد كره شمالي نيز يك چنين ميز و به اصلاح بخشي براي تحقيقات گسترده وجود دارد. سيا قبلا تحليلگران و پرسنل عمليات خود را براي بحث و تبادل نظر در خصوص ايران در اتاقي به نام «خانه پارس» زير يك سقف گرد آورده بود. اين مركز بعدا به يك بخش منطقه‌اي گسترده‌تر تبديل شد. اما مقام‌هاي فعلي و قبلي امريكا مي‌گويند مجزا كردن «مركز ماموريت ايران» به عنوان يك نهاد جديد و مجزا شاهدي است كه نشان مي‌دهد سيا و كاخ‌سفيد اهميت ايران را به عنوان يك هدف جاسوسي افزايش داده و آن را در كنار كشورهايي نظير روسيه و كره شمالي به يكي از اولويت‌هاي فعاليت‌هاي‌شان تبديل كرده‌اند.