گروه گزارش
سيد محمود نبويان، روحاني كه در ليست تندروهاي جبهه پايداري قرار ميگرفت در اسفندماه دو سال متوالي 1402 و 1403 توانست شگفتيساز باشد؛ نخست وقتي در رقابت پيچيده ليستهاي اصولگرايي در انتخابات مجلس دوازدهم توانست به عنوان راي اول تهران وارد مجلس دوازدهم شود و از ابتداي ورود به مجلس هم بهرغم موضعگيريهاي تشكلي كه چهره شاخص آن بود در تقابل با قاليباف قرار نگرفت و از رياست او حمايت كرد. يكسال بعد در اسفند 1403 او با انتشار ويديويي با اعتماد به نفسي برخاسته از لباس روحانيت انگشت اشاره به سمت طيف تندروي اصولگرا گرفت و تاكيد كرد كه در قائله ابلاغ يا عدم ابلاغ قانون حجاب، مساله اصل و موضوع اصلي «حفظ اصل نظام» است.
نبويان كه بر اساس گفتههاي حسن قشقاوي، نماينده رباط كريم در مجلس عضو كميته هستهاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس دوازدهم است در توييتي اعلام كرده كه «اگرچه محور شرارت دنيا يعني رژيم شرور و تروريست امريكا خواهان مذاكره مستقيم با ايران بوده است، اما نوع مذاكره (غيرمستقيم)، موضوع مذاكره (فقط هستهاي) و محل مذاكره (كشور عمان) از سوي ملت بزرگ ايران تعيين شده است.»
او در انتهاي اين مطلب البته رويكرد قديمي خود در قبال برجام و امريكا را نيز تكرار كرده است: «توافق عبرتآموز برجام نشان داده است كه هيچگاه امريكا به توافق خود عمل نخواهد كرد.»
اين موضعگيري نبويان در تاييد مذاكره غيرمستقيم و تعيين شدن محل مذاكره بر اساس نظر ايران، مشخصا در مقابل برخي اظهارات اعضاي ديگر جبهه پايداري يا نيروهاي نزديك به سعيد جليلي بود كه مدعي بودند اين مذاكرات مستقيم است، بنابراين تخلفي در اين زمينه صورت گرفته است.
حميد رسايي، نمايندهاي كه البته سالهاست ديگر عضو جبهه پايداري نيست بعد از مذاكرات روز شنبه در مطلبي نوشت كه «آقاي عراقچي ۱۰ دقيقه ديرتر حضور يافت كه در رسانههاي داخلي و خارجي كلي روي آن خبرسازي شد، در عوض وقت پايان مذاكرات، با طرف امريكايي ملاقات و مذاكره مستقيم صورت گرفت! چرا؟ جناب عراقچي! شما براي مذاكره غيرمستقيم اذن داشتيد، برخلاف نظر شما اين برخورد اصلا چيز معمولي نيست. چرا مثل شروع، ديرتر محل را ترك نكرديد تا گفتوگو نكنيد و آنها از اين ملاقات خبرسازي نكنند.»
اميرحسين ثابتي در جلسه علني امروز با انتقاد از مذاكرات غيرمستقيم ايران و امريكا در عمان، آن را مغاير با سخنان رهبر انقلاب درباره مذاكرات شرافتمندانه دانست و به دولت توصيه كرد به جاي انتظار از امريكا، با استكبار داخلي مبارزه كند.
شكاف بين طيفي از اعضاي جبهه پايداري و طيف ديگر كه در ائتلاف با نيروهاي سعيد جليلي هستند از بعد از انتخابات رياستجمهوري سال 1403 علني شد. به نظر ميرسد اصل مساله حمايت اين تشكل از سعيد جليلي بعد از چند دوره ناكامي جليلي در انتخابات براي طيفي از جبهه پايداري مسالهساز بوده است با اين حال حتي تا آن زمان نيز كليت اين تشكل از سعيد جليلي حمايت كرد.
نزديكان سعيد جليلي و نيروهاي جوان اطراف او كه خارج از جبهه پايداري بودند البته دلخوريهاي قديميتري از اعضاي پايداري به خصوص دبيركل آن داشتند. توافق جبهه پايداري با قاليباف كه بيشتر توافق صادق محصولي با قاليباف تعبير ميشد از نظر اين نيروهاي جوان محل نقد بود. در مقابل در داخل جبهه پايداري هستند نيروهايي كه هم از وضعيت پايگاه اجتماعي سعيد جليلي هم جايگاه واقعي و اجرايي برنامههاي او سخن ميگويند.
به نظر ميرسد تجربه دولت سيزدهم با بدنه استاني و اجرايي نيروهاي نزديك به سعيد جليلي ميتواند به عنوان نقطه آغاز شكاف بين حلقه جليلي و جبهه پايداري تلقي شود. شكافي كه ميتواند در برهه زماني حتي چهرهاي همچون سيد محمود نبويان را در تقابل بين نيروهاي جليلي و با محمدباقر قاليباف در زمين قاليباف قرار دهد.
نزاع بيپايان نيروهاي قاليباف و سعيد جليلي در ايام بعد از انتخابات درباره مساله تصميمگيري براي حضور كانديداها در انتخابات حتي هنوز هم تمام نشده است. در كنار اين شكاف در حال گسترش مساله مذاكره با امريكا خود سطح تنشهاي بين اين دو طيف اصولگرا را افزايش داد. در كنار اين شكاف اما بخشي از نيروهاي جبهه پايداري نيز در حال فاصله گرفتن از طيف نزديك به جليلي و احتمالا نزديك شدن به محمدباقر قاليباف هستند. شمايل اصلي اين طيف البته سيد محمود نبويان است.
بالغ بر چهار ماه پيش از اين وقتي خبر توقف ابلاغ قانون حجاب و عفاف ذيل مصوبه دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي منتشر شد، بخشي از سوپرانقلابيها با نمايندگاني همچون حميد رسايي و اميرحسين ثابتي مجري تهديدي شدند كه دو سال پيش يامينپور بيان كرده بود. براي اين طيف نهادي همچون شعام با همه حقوق قانوني و اختيارات اداري نميتواند و نبايد مانع ابلاغ قانوني شود كه زير دست آنها پخته شده است. چرا؟ چون آنها حلقه سخت نظام هستند و اجازه نميدهند جمهوري اسلامي خلاف خواسته آنها رفتار كند.
گفتوگوهاي بين قاليباف و رسايي در سال گذشته در صحن مجلس به خوبي امكان بررسي آناتومي اين شكاف را در ماهها مهيا ميكند.
تنش بين رسايي و قاليباف البته از بيش از 4سال پيش آغاز شده و در چندين انتخابات نيز رخ نموده است، اما ماجرا وقتي مهم شد كه زمستان گذشته سيد محمود نبويان، عضو ارشد جبهه پايداري در دفاع از قاليباف عليه رسايي توييت زد!
وقتي رسايي در صحن مجلس قاليباف را متهم به دست داشتن در روند عدم ابلاغ قانون حجاب كرد، نبويان مشخصا نوشت كه «تا آنجايي كه مطلع هستم، دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي، ابلاغ و اجراي قانون مربوط به عفاف و حجاب را به تعويق انداخته و حتي اگر رييس مجلس بخواهد هم نميتواند مانع اجراي قانون مصوب مجلس كه به تاييد شوراي نگهبان رسيده، شود.»
چند هفته بعد نبويان در ويديويي به شدت از رفتارهاي طيف جوانتر جبهه انقلاب انتقاد و تاكيد كرده كه مطلوب اصلي حفظ نظام است و اگر قانون حجاب موجب تضعيف نظام است، بايد كنار گذاشته شود.
نبويان فراتر از يادآوري حد و مرز نهادهاي قانوني و ساختاري در جمهوري اسلامي در مقابل عطش امثال آقاتهراني و رسايي و ثابتي و نقدعلي براي ابلاغ اين قانون قد علم كرد و فراتر از صحبت درباره جايگاه حقوقي نهادهاي تصميمگير در جمهوري اسلامي، به آنها «اصل و مصلحت نظام» را يادآور شد؛ با اعتماد به نفسي كه از شأن فقهي و شاگردي مصباحيزدي ميآيد و آغاز راهي است كه منجر به شكافي جدي در بين طيف سوپرانقلابي ميشود، با چاشني تهديدي كه ثابتي هوايي زده و گفته «سراغ تكتكتان ميآيم».
حالا با عبور از قائله حجاب و در شرايطي كه تجمعهايي كه با تحريك و حمايت همين چهرهها مقابل مجلس جمع شده بودند با اقدام قانون جمع شدند، نوبت به زمين مذاكرات رسيده است. تنها چند ساعت بعد از اعلام رسمي اينكه ياران در مذاكرات غيرمستقيم با امريكا در مسقط شركت ميكنند كانالهاي ايتا شروع به انتشار مطالبي عليه تيم مذاكرهكننده و وزير امور خارجه كرد و حتي بيانيههايي براي تجمع در مقابل وزارت خارجه نيز منتشر شد؛ در همان كانالهايي كه تجمعات عليه ظريف و مطالبه ابلاغ قانون حجاب را پيگيري ميكردند.
اميرحسين ثابتي بهمن ماه سال گذشته در گفتوگويي درباره سيد محمود نبويان گفته بود كه «افرادي در مجلس يازدهم هستند كه يك نفره كار يك مجلس را كردند. آن فرد سيد محمود نبويان بود. وقتي همين دولت ميخواست در راهبرد خطا برجام را امضا كند، نبويان نگذاشت. او نشان داد كه صندلي يك نفر مجلسي كار ميتواند جاي ۲۹۰ نفر كاركرد داشته باشد.»
فارغ از اينكه ثابتي از سر دوستي يا دشمني چنين اطلاعاتي را در مورد نبويان رسانهاي كرده است، اما به نظر ميرسد حتي بخشي از طيف تندروهاي جبهه پايداري نيز امروز مواضع گذشته را در مورد مساله مذاكره ندارند . اگرچه كماكان رويكردهاي خود در قبال غرب و امريكا را يادآوري ميكنند.
اينكه نبويان در يك توييت مشخصا نكاتي خلاف گفتههاي طيف مقابل خود در جبهه پايداري كه در ائتلاف با حلقه سعيد جليلي را بيان ميكند، نشان از تعميق شكافهايي دارد كه در يكسال گذشته شكل گرفته است. شكافي كه اين دو طيف را در دو سمت و روبهروي يكديگر قرار داده است با ادبياتي در تقابل و مطالباتي متضاد.