مريم آموسا
گالري اچ از سوم تا روزهاي پاياني اسفند ميزبان نمايشگاه گروهي هنرمندان منتخب «خط به روش حسي» با عنوان «كرشندو۲» است. در اين نمايشگاه ۱۹ اثر از هنرجويان كوروش قاضي‌مراد به نمايش درآمده است. اين آثار را كوروش قاضي‌مراد، كيانوش معتقدي و علي زندي شفقي داوري و براي ارايه در نمايشگاه انتخاب كرده‌اند. اكثر هنرمندان حاضر در اين نمايشگاه نخستين‌بار است كه آثارشان در معرض ديد مخاطبان قرار مي‌گيرد. هر هنرمند با رويكرد شخصي خود، اثرش را خلق كرده و اين رويداد هنري با استقبال بي‌سابقه‌اي از سوي مخاطبان هنرهاي تجسمي روبه‌رو شده است.
در اين نمايشگاه آثار سولماز اسدي، الناز بديعي، هليا رضايي، مهديه شريفي، مريم شكوهي، ماهي صفويه، زري كميلي، محدثه موقر، دينا نطاق نياي طهراني و روشنك وحيدي در معرض ديد قرار گرفته است.
كوروش قاضي‌مراد در بخشي از استيمنت اين نمايشگاه نوشته است: «كرشندو» روح، مفهومي لغزان است. روح همانند ابزاري موسيقيايي براي انتقال همين احساسات و بيان داستاني است بدون استفاده از كلمات. هارموني، ريتم و ملودي‌ها در كنار هم به صف مي‌شوند تا صوتي بسازند كه به گونه‌اي با تجربه انسان همكلامي كند، جايي كه كلمات به تنهايي نمي‌توانند.
نمايش پيش روي كاملا حسي متفاوت از تجربه رنگ، بافت و بيان روح نقاش است كه مي‌تواند هم براي هنرمند و هم براي بينندگان يك تجربه حسي كامل باشد. براي هنرمند نمادگرايي، انتزاع يا سورئاليسم بيان موقعيتي است كه نمي‌توان از طريق تصاوير واقعي بازنمايي شوند. هليا رضايي درباره چگونگي ورودش به دنياي هنر و حضورش در اين نمايشگاه گفت: سفر من در دنياي هنر از دوران هنرستان با انتخاب رشته گرافيك آغاز شد و در ادامه نيز در رشته چاپ و نشر از دانشگاه در مقطع كارشناسي فارغ‌التحصيل شدم.
او افزود: اما ديدار و آشنايي با استاد و آشنايي با «خط حسي» زندگي من را متحول كرد. روش او در اين نوع خط، درهاي آزادي را به روي من گشود و جان مركب و آزادي كار با مركب به وسيله قلم زمينه‌اي را فراهم كرد تا واژگان و تصاوير ذهني‌ام روي كاغذ جاري كنم و در ادامه راه تجربه كار با ابزارهاي متنوع چون چوب، كاغذ و پارچه و نخ به من فرصت داد تا احساساتم را بي‌واسطه روي بوم بياورم.
اين هنرمند ادامه داد: پس از ۱۵ سال كار و فرصت عبور از موانع ذهني و ساختارهاي محدودكننده، مجموعه‌اي شكل گرفته كه گواه بر سفري از چارچوب‌ها به سوي رهايي است؛ در اين سري از آثارم اشكالي متفاوت در قالب تجربه‌اي بصري و احساسي درهم آميخته است.
اين هنرمند جوان درباره اثر راه يافته‌اش به نمايشگاه گفت: اين اثر تركيبي از طراحي، چاپ و دوخت با نخ‌هاي متصل‌كننده است كه بيانگر پيچيدگي‌ها، ارتباطات و لايه‌هاي دروني انساني است.
رنگ‌ها، بافت‌ها، خطوط در اين اثر نمادي از لايه‌هاي مختلف عشق هستند، قرمز براي شور و حرارت و سياه براي عمق و رازآلودگي و سفيد براي خلوص و گاه تنهايي. او ادامه داد: به نظرم عشق مفهومي جهاني است، اما بروز و بيان آن در هر فرد منحصر به فرد است، اين اثر تلاشي براي نمايش تفاوت‌ها و تنوع اين احساس پيچيده است، از شور و هيجان گرفته تا سكوت و از پيوندهاي عميق تا احساسات ظريف مربع قرمز (آينه) تجسم لحظه است كه عشق را در تمامي تناقض‌ها و زيبايي‌هايش باز مي‌يابيم.
روشنك وحيدي ديگر هنرمند حاضر در نمايشگاه كرشندو2 گفت: مسير هنري من از طراحي تا كاليگرافي شكل گرفته است و حدود ۲۰ سال پيش، سفر هنري خود را با گذراندن دوره‌هاي طراحي و نقاشي آغاز كردم و پس از سال‌ها به تدريج به دنياي خط و كاليگرافي علاقه‌مند شدم. براي يادگيري اصولي اين هنر، دوره‌هاي خط، مباني و تكنيك‌هاي كاليگرافي را نزد اساتيد برجسته گذراندم.
او افزود: اين مسير آموزشي به من كمك كرد تا با ساختارها، ساختارشكني‌ها و تركيب‌بندي‌هاي صحيح آشنا شوم و مهارت‌هاي اوليه خود را بهبود ببخشم. با گذشت زمان و جست‌وجوي بيشتر در اين حوزه، با روش خاص و منحصر به فرد استاد قاضي مراد آشنا شدم. خط به روش حسي، رويكردي بود كه به من امكان مي‌داد تا احساسات دروني خود را مستقيما روي بوم منتقل كنم. اين هنرمند جوان ادامه داد: شركت در دوره‌هاي كوروش قاضي‌مراد؛ همراه با تمرين‌هاي عملي و تكنيكي ممتد، دريچه‌اي جديد به روي من گشود و آزادي بيشتري براي بيان هنري‌ام ايجاد كرد. تجربه اين سبك از خطاطي به من كمك كرد تا بتوانم با تلفيق خطوط به روش حسي و ضربات آزاد رنگ، جهاني از رمز و راز را براي خودم به تصوير بكشم. خوشحالم پس از مدت‌ها تمرين در اين مسير، در اين نمايشگاه حضور دارم و بخشي از احساسات خود را با ديگران به اشتراك مي‌گذارم. اميدوارم آثار من بتوانند مخاطبان را به دنياي زيباي خط به روش حسي نزديك‌تر كنند.
وحيدي درباره آثار راه يافته‌اش به نمايشگاه گفت: اين آثار تركيبي از خط‌هاي حسي، بافت‌هاي لايه‌اي و بازي رنگ‌ها هستند؛ به عبارتي، رقص حروف در هزار‌توي رنگ. من با استفاده از تكنيك‌هايي همچون لايه‌گذاري رنگ، ايجاد سايش و تركيب حركت‌هاي آزادانه و حسي، تلاش كرده‌ام به آثارم نوعي انرژي و پويايي ببخشم.
او افزود: تركيب رنگ‌ها، همراه با فرم‌هاي حسي و ساختارهاي نيمه‌خوانا، بازتابي از پويايي زندگي و تغييرات مداوم آن است. هر خط و حركت در اين آثار، لحظه‌اي از حس و هيجان من را به تصوير مي‌كشد.
سولماز اسدي ديگر هنرمندي كه آثارش به نمايشگاه خط به روش حسي راه يافته درباره آثارش گفت: در نقاشي‌هايم گل، با شكوفايي‌اش، روايتگر زايش و تولد است لحظه‌اي كه از تاريكي خاك برمي‌خيزد، پرده از هستي برمي‌دارد و خود را به نور مي‌سپارد. در آثارم، گل نه‌فقط به عنوان عنصري از طبيعت، بلكه به‌مثابه استعاره‌اي از زنانگي به تصوير كشيده شده است؛ نيرويي كه در ژرف‌ترين لايه‌هاي خود، خالق، پرورش‌دهنده و تداوم‌بخش زندگي است.
او افزود: در بافت‌هاي اين نقاشي، در لايه‌هاي رنگي كه ميان آشكار و پنهان در نوسانند، طبيعتي نهفته است كه فرسايش و شكوفايي را توامان در خود دارد. همچون گل، همچون زن، همچون زندگي هميشه در حال دگرگوني و تولد دوباره هستند.
اسدي درباره چگونگي علاقه‌مند شدنش به هنرهاي تجسمي گفت: با وجود علاقه به نقاشی؛ اما تحصيلاتم را در رشته كامپيوتر ادامه دادم. اما از سال ١٣٨٢ به مدت 6 سال آبرنگ را با اساتيدی چون خرمی‌نژاد و آتشزاد فرا گرفتم. بعد از آن دوره‌های طراحی و نقاشی و تجربه كار با گواش، اكريليك و رنگ روغن را پشت سر گذاشتم و از سال۱۳۹۸ تاكنون در زمينه خطاطی و نقاشی خط در كنار نقاشی فعال هستم و تجربه كار با استاد كرمی و استاد قاضی مراد را دارم.
اين هنرمند جوان گفت: حاصل اين چند سال شركت در چند نمايشگاه گروهي آبرنگ به صورت تخصصی و نمايشگاه های گروهی نقاشی متعددي بوده و در يك سال اخير زيرنظر استاد قاضی مراد براي شركت در نمايشگاه كرشندو كار كردم كه حاصلش چند اثری است كه بعد از بازبينی‌ها و داوری نهايی به نمايشگاه راه پيدا كرد.
مريم شكوهي ديگر هنرمندي كه در نمايشگاه كرشندو2 حضور دارد، گفت: من كامپيوتر خوانده‌ام و در كلاس‌هاي آزاد دوره‌هاي خط و مباني و تكنيك‌هاي نقاشيخط را گذرانده‌ام و خط به روش حسي را زيرنظر استاد كوروش قاضي مراد گذرانده‌ام.
او افزود: من از دوران تحصيلم به طراحي‌هاي دستي و خط‌هاي سنتي علاقه‌مند بودم و در كلاس‌هاي انجمن خوشنويسان هم شركت مي‌كردم، ولي در زمان تحصيل در دانشگاه، خط و نقاشي از روش دستي به خاطر رشته‌ام به گرافيك كامپيوتري تبديل شد.
اين هنرمند جوان افزود: در دانشگاه به خاطر علاقه‌اي كه به هنر داشتم واحدهاي انتخابي را حتما در زمينه گرافيك برمي‌داشتم و بعد از اتمام تحصيلم به واسطه شغل همسرم از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ در رشته چاپ و صحافي و نشر كار كردم و روزهاي بسيار لذتبخشي بود، چون طراحي، رنگ و كاغذ و مقوا و دستگاه‌هاي چاپ و صحافي انگار من را زنده و پرشور نگه مي‌داشت.
او افزود: مدتي از همه صحنه‌هاي فعاليت فاصله گرفتم تا سال ۱۳۹۹ و با شروع كرونا و به اجبار خانه‌نشين شدن توانستم دوباره به روياي خط و نقاشي برگردم و شايد راهي نو در پي بردن به ارزش وجودي خود و رهايي از حس بي‌هدفي در من به‌وجود آمد. با قلم آشنا بودم همه‌چيز انگار در ذهنم حك شده بود، ولي در مسير آموختن خط‌هاي مختلف با شناختي كه از زيبايي بصري خطوط داشتم از پيشرفت با قواعد خاص حس آزادي و رهايي نداشتم، مدت‌ها به صورت برخط در دوره‌هاي خط شركت كردم.
شكوهي درباره چگونگي پيدا كردن مسير هنري‌اش گفت: بعد از پايان كرونا با شركت در دوره‌هاي حضوري نقاشيخط متوجه شدم، دنبال ساختارشكني و پيدا كردن خط شخصي خودم هستم در كلاس‌هاي استاد قاضي مراد شركت كردم؛ آنقدر اين كلاس‌ها من را شاد و سرزنده مي‌كرد كه احساس مي‌كردم دوباره مثل بچه‌ها مي‌توانم خودم را پيدا كنم و حرفي براي اين دنيا داشته باشم. استاد قاضي مراد در كلاس‌هايشان تجربياتشان را دراختيار ما مي‌گذاشتند و با تحليل‌هاي خوبي كه درباره تك‌تك آثارمان مي‌كردند كمك كردند تا راه جديدي پيش روي تك‌تك ما گشوده شود.
او درباره آثار راه يافته‌اش به نمايشگاه گفت: مجموعه‌اي است از نبرد افكار مثبت و منفي كه گويا در اين زمانه سخت، سفيدي چون كورسويي درميان سياهي به چشم مي‌تازد كه انرژي حركتش را از افكار مثبت به دست آورده است. خطوط وسيله‌اي هستند براي بيان كردن ايده‌ها، احساسات نهفته و شكوفايي خلاقيت. نقشه ذهني يك فهرست خطي و حالت بصري جذاب براي روند افكار هر انسان مي‌سازد.
او افزود: نقشه ذهني يك راه آسان براي ثبت توفان فكري بدون نگراني در مورد نظم و ساختار آن است و كاملا با احساسات پيش مي‌رود و مي‌تواند براي هر فرد مانند اثر انگشتش نوع مخصوص خودش باشد، چرا‌كه درون هر انسان بسته به گذشته، سرنوشتش و حالش نوع مخصوص خودش را نشان مي‌دهد و هر خلاقيت وجوشش دروني، زيبايي خودش را دارد و از آنجا كه اين نقشه ذهني دروني است مي‌تواند منحصر به فرد باشد.
در ادامه مهديه شريفي ديگر هنرمند شركت‌كننده در نمايشگاه كرشندو2 گفت: سال ۱۴۰۱ بود كه تصميم گرفتم در كلاس‌هاي استاد قاضي مراد شركت كنم. اين دوره‌ها براي من مسير جديد و حرفه‌اي را به همراه داشت. فضايي كه استاد فراهم كردند، ما را از هرگونه اصول و قاعده‌اي رها كرد و به ما آموخت كه احساس و ذهنيت خودمان را در اولويت قرار دهيم.
او افزود: خط به روش حسي اين امكان را به من داد تا از فضاي خط فراتر بروم و با استفاده از رنگ و فرم نقاشي، حس كلمات و خودم را به نمايش بگذارم. اين روش، من را قادر ساخت تا عمق بيشتري به كارهايم ببخشم و موضوع رهايي را به عنوان محور اصلي كارهايم انتخاب كنم. اين هنرمند جوان ادامه داد: من در آثارم به‌صورت جدي روي موضوع رهايي كار كردم و تقريبا يك سال با انجام اتودها و اجراهاي مداوم در ارايه‌هاي نمايشگاه حضور داشتم. با كمك استاد قاضي مراد و اساتيد ديگري كه در ارايه‌ها ما را همراهي مي‌كردند، براي حضور در اين نمايشگاه انتخاب شدم.
مهديه شريفي ادامه داد: اين نمايشگاه فرصتي بود تا تلاش‌ها و خلاقيت‌هاي يكساله‌ام را به نمايش بگذارم. اين تجربه نه تنها مهارت‌هاي هنري من را تقويت كرد، بلكه اعتماد به نفسم را نيز افزايش داد و مرا به ادامه راه هنري‌ام تشويق كرد. زري كميلي ديگر هنرمندي كه آثارش در نمايشگاه كرشندو2 به نمايش درآمده گفت: مسيرم را از تحصيلات دانشگاهي در رشته گرافيك آغاز كردم و با آموختن خط به روش حسي نزد استاد قاضي‌مراد، به كشف لايه‌هاي عميق‌تري از اين هنر پرداختم. در ادامه، پانچ‌دوزي را به عنوان روشي نوين براي بيان هنري خود برگزيدم تلفيقي از سنت و خلاقيت كه تار و پودش روايتگر احساس و انديشه است.
او افزود: اين نمايشگاه فرصتي است براي نمايش تنوع و گوناگوني در هنر كاليگرافي؛ جايي كه تجربه‌هاي فردي ما در قالب آثاري متفاوت، اما همراستا در كنار هم قرار گرفته‌اند. نمايشگاهي كه حاصل تلاش ده هنرمند زن است كه هر يك با سبك و بيان شخصي خود، هنر كاليگرافي را بازتعريف كرده‌اند. ما هركدام با پيشينه و نگاه منحصربه‌فرد، از آموزش و جست‌وجو در فرم و مفهوم گذر كرده‌ايم تا زبان بصري خود را بيابيم.
اين هنرمند افزود: هدف ما، ايجاد فضايي براي تامل، گفت‌وگو و درك عميق‌تر از پيوند ميان نوشتار و احساس است. اميد داريم اين نمايشگاه دريچه‌اي باشد به سوي نگاهي نو به كاليگرافي، فراتر از مرزهاي سنتي و پلي براي پيوند ميان گذشته و آينده هنر نوشتاري.
به گفته اين هنرمند خط، بافت، نور و سايه، هر كدام قصه‌اي دارند؛ قصه‌اي از زنانگي، تجربه و بيان. اين نمايشگاه روايتگر داستاني است كه هر كدام به شيوه‌اي متفاوت، اما با نيتي مشترك، واژه‌ها را جان مي‌بخشند. در جامعه‌اي كه صداهاي مختلف در هم تنيده مي‌شوند، هنر ما زباني است براي گفت‌وگو، براي بازتاب احساسات، هويت و جايگاهي كه هر يك از ما در آن ايستاده‌ايم. از حركت روان قلم بر كاغذ تا دوخت‌هاي ظريف بر پارچه، از سنت تا نوآوري، اين آثار تجلي آن چيزي هستند كه زنان در مسير خلق و بيان تجربه مي‌كنند.
كميلي ادامه داد: ما اينجا هستيم تا نشان دهيم كه خط نه فقط ابزاري براي نوشتن، بلكه راهي براي بيان وجود، انديشه و آرزوهاي ماست. هر اثر در اين نمايشگاه، دعوتي است به ديدن، شنيدن و احساس كردن دنيايي كه در پس هر حرف و هر نقش نهفته است.اين نمايشگاه اداي ديني است به زنانگي، به هنر و به نيروي بي‌پاياني كه در آفرينش جاري است.
محدثه موقر ديگر هنرمند شركت‌كننده در نمايشگاه كرشندو2 گفت: من دانش‌آموخته كارداني رشته گرافيك، كارشناسي و كارشناسي ارشد رشته مرمت بناها و بافت‌هاي تاريخي هستم و فعاليت هنري خود را به‌طور جدي از سال ۱۳۹۷، در زمينه نقاشي و عكاسي زيرنظر استاد كيوان عسگري/ طراحي جواهرات و جواهرسازي و نقاشي زيرنظر استاد عبدالناصر گيو و خط به روش حسي زيرنظر استاد كوروش قاضي مراد آغاز كردم. او افزود: تمركز اصلي كارم در حيطه نقاشي است و طبيعت گرا هستم. در ابتدا به بازنمايي تجربه تصويري‌ام از طبيعت زادگاهم گيلان پرداختم. نه واقع نمايي صرفِ، بلكه برداشتي از آنچه به لحاظ بصري تجربه كرده بودم. با مضامينِ ساده‌اي چون درخت و جنگل.
موقر ادامه داد: اولين مجموعه كارم با تكنيك چاپ دستي آغاز شد، اما اتمامي برايش وجود نداشت هر مجموعه شروعِ مجموعه‌اي ديگر بود. شيفتگي من براي ايجاد بافت از ابتداي راه، مشهود بود. بافتي كه در طبيعت هميشه حضوري پُر رنگ داشت. خط‌هايي پُر صدا كه در كنار سطح‌ها تصوير نهايي را مي‌ساختند.
اين هنرمند جوان ادامه داد: در بيشترمواقع با نمي‌دانم شروع به كار مي‌كردم و بدون پيش فرض رنگ را بر صفحه مي‌گذاشتم و اجازه مي‌دادم اتفاقات مرا تا اتمام كار پيش برند. طوري كه برخي مواقع براي خودم هم شگفتي به همراه داشت، انگار اتفاق جديدي شكل مي‌گرفت شايد به نوعي آگاهي و بيداري يا مواجهه با خود. تداعي واژگاني بود كه به مجموعه پيش رو رسيد، باززايش دوباره طبيعت.
دينا نطاق‌نياي طهراني ديگر هنرمند حاضر در نمايشگاه كرشندو2 گفت: من فارغ‌التحصيل از رشته نقاشي در مقطع كارشناسي ارشد هستم و كاليگرافي را از سال ۱۳۹۷ شروع كردم. دوره‌هاي هنري آموزشي متعددي را گذرانده‌ام. از سال 1399 آموزش خط سرير را زيرنظر استاد كوروش قاضي مراد آغاز كردم و همچنان اين دوره آموزشي ادامه دارد. تاكنون آثارم را در نمايشگاه‌هاي گروهي متعددي به نمايش گذاشته‌ام.
او افزود: امروز، پس از سال‌ها تجربه و آموختن در محضر استاد قاضي‌مراد، خطوط، نقاشي و رنگ‌ها به گونه‌اي ديگر برايم نشان داده شده‌اند و مسير جديدي را پيش رويم گشوده‌اند. اميدوارم نمايشگاه كرشندو نقطه عطفي در ادامه اين راه باشد.
به گفته اين هنرمند، امروزه حيات انسان با انبوه چالش‌ها و فراز و نشيب‌ها گره خورده است؛ زندگي در دنيايي مملو از صداها و رنگ‌هاي در هم آميخته كه گويا آدمي در آن گم مي‌شود؛ با اين حال، او در ميان اين خيل آشفتگي، به مقتضاي سرشت الهي خويش به دنبال نور و روشني است و معناي حيات او در تلاش براي گذر از اين وادي‌ها و لمس نور و سپيدي جان مي‌گيرد. ماهي صفويه ديگر هنرمند شركت‌كننده در نمايشگاه گروهي كرشندو2 درباره ورودش به دنياي هنر گفت: من در هنرستان گرافيك خواندم و بعد از دانشگاه دو سالي مشغول به كار شدم، اما بازار فرمايشي دلسردم كرد و درباره عكاسي سبك اينستاليشن كنجكاو شدم. اين كنجكاوي به مدت ۱۳ سال تا امروز همراه من بود. مهم‌ترين كاري كه در اين مدت كردم پروژه عكاسي پرتره آيينه‌بانو بود كه سعي در ثبت پرتره محيطي از خانم‌ها با هدف ارزش به خود بود.
او افزود: رقص سماع و معاصر، طراحي لباس و وادي‌هاي ديگر از تجربه‌هاي جدي من بودند. اما فكر مي‌كردم نه رقص، نه عكاسي، نه گرافيك و نه هيچ شاخه هنري رشته اختصاصي من نيستند و ذهن و خيال من روي دو بعد قرار نمي‌گيرد. چيزي كه بيشتر از همه دوست دارم تركيبي از همه هنرهاست كه در تعريف هنرهاي بينارشته‌اي جاي مي‌گيرد.
اين هنرمند جوان افزود: وقتي در كلاس‌هاي استاد قاضي‌مراد با خط به روش حسي آشنا شدم، انگار مسير زندگي‌ام شايد براي هميشه تغيير كرد. استاد قاضي‌مراد هميشه مجال تجربه فراتر از درس و سرمشق كلاس به من مي‌داد و با تاكيد مي‌گفتند درباره كار تو نظري نمي‌دهم تا تو كار خودت را بكني. كلاس او فضايي براي رها شدن بدون درنظر گرفتن قضاوت‌ها بود و به من جرات تجربه‌هاي بيشتر داد.
الناز بديعي ديگر هنرمند شركت‌كننده در نمايشگاه خط به روش حسي گفت: من دوره‌هاي نقاشي وتكنيك‌هاي نقاشيخط و دوره‌هاي خط به روش حسي و قلم‌مو چيني را گذرانده‌ام و از سال‌هاي نوجواني خط و نقاشي را دنبال مي‌كردم تا اينكه با ورود به دوره‌هاي خط به روش حسي دريچه جديدي به دنياي هنر در من باز شد كه درك و نگاه من را از اين فضا كاملا متفاوت كرد و مسير هنري من را جهت داد.
او افزود: از فروردين ۱۴۰۳ در جلسات بازبيني نمايشگاه كرشندو۲ شركت كردم و با شوق و اشتياقي كه براي تغيير در نگاهم و ديدن دنياي اطرافم داشتم، بالاخره توانستم به عنوان يكي از ۱۰ نفر انتخاب شوم و اثرم از نگاه داوران به عنوان بهترين اثر انتخاب شود و پوستر نمايشگاه نيز بخشي از اين اثر باشد.