در سال‌هاي اخير، كاهش سرمايه‌گذاري‌ها در بورس به عنوان يكي از مسائل مهم اقتصادي كشور مورد توجه قرار گرفته است كه اين كاهش مي‌تواند به دلايل مختلفي از جمله كسري بودجه عمومي، تغييرات سياسي در بدنه دولت و كاهش اعتماد به نظام اقتصادي شكل گرفته باشد كه اين موضوع باعث كاهش ارزش سهام و افت مشاركت سرمايه‌گذاران شده است. اين در حالي است كه سرمايه‌گذاري در بورس در همه كشورها يكي از مهم‌ترين ابزارهاي مالي براي توسعه اقتصادي و افزايش درآمد سرمايه‌گذاران محسوب مي‌شود و بورس به عنوان بازاري براي خريد و فروش اوراق بهادار، نقش مهمي در جذب سرمايه‌هاي خرد و كلان و تخصيص منابع به بخش‌هاي مختلف اقتصادي دارد.
چرا سرمايه‌گذاري در بورس؟
در بورس امكان تنوع‌بخشي به سبد سرمايه‌گذاري فراهم است كه با خريد انواع سهام و اوراق بهادار، سرمايه‌گذاران مي‌توانند ريسك سرمايه‌گذاري خود را كاهش داده و ميزان بيشتري سود كسب كنند.
سرمايه‌گذاري در بورس باعث افزايش نقدينگي در بازارهاي مالي مي‌شود كه اين نقدينگي مي‌تواند به تامين مالي پروژه‌هاي بزرگ و توسعه اقتصادي كمك كند. بورس به تخصيص بهينه منابع نيز كمك مي‌كند و شركت‌ها مي‌توانند از طريق انتشار سهام و اوراق بهادار، سرمايه‌هاي لازم براي توسعه و گسترش فعاليت‌هاي خود را جذب كنند. در همه دنيا بورس‌ها تحت نظارت دقيق مقامات مالي و بورسي قرار دارند كه اين نظارت‌ها باعث افزايش شفافيت و كاهش تقلب‌هاي مالي شده و اعتماد سرمايه‌گذاران را به بازار افزايش مي‌دهد. البته سرمايه‌گذاري در بورس مي‌تواند بازدهي بالايي نيز به دنبال داشته باشد و با انتخاب سهام مناسب و تحليل بازار، سرمايه‌گذاران مي‌توانند ازسودهاي خوبي بهره‌مند شوند.
اما و اگرهاي سرمايه‌گذاري در بورس
سرمايه‌گذاري موفق در بورس نيازمند دانش و مهارت كافي است و سرمايه‌گذاران بايد با تحليل‌هاي مالي و بازار آشنا باشند و بتوانند تصميم‌هاي درستي بگيرند. سرمايه‌گذاري در سهام شركت‌ها ممكن است به دليل مشكلات داخلي يا خارجي شركت‌ها، با ريسك همراه باشد كه اين ريسك‌ها مي‌توانند به كاهش ارزش سرمايه‌گذاري منجر شوند.
بورس‌ها تحت تاثيرعوامل خارجي مانند تغييرات نرخ ارز، تحريم‌ها و تغييرات سياسي قرار دارند كه اين عوامل مي‌توانند باعث نوسانات شديد در بازار شوند. سرمايه‌گذاري در بورس يكي از بهترين ابزارهاي مالي براي افزايش درآمد و توسعه اقتصادي است. اين نوع سرمايه‌گذاري با وجود چالش‌هاي خود، مزاياي بسياري از جمله بازدهي بالا، نقدشوندگي سريع و دسترسي آسان را داراست. براي بهره‌مندي از اين مزايا و كاهش ريسك‌ها، سرمايه‌گذاران بايد با دانش و مهارت كافي وارد اين بازار شوند و از فرصت‌هاي موجود بهره‌برداري كنند. در اين ميان مقررات سختگيرانه، عدم شفافيت و نظارت كافي، ريسك‌هاي بالا نيز سرمايه‌گذران را به سمت بازارهاي موازي ديگري سوق داده است كه براي مقابله با اين مساله، ضرورت دارد تا دولت‌ها برنامه‌هاي اقتصادي و مالي منظمي ارايه دهند تا اعتماد سرمايه‌گذاران را افزايش دهند.
افزايش سطح ارزندگي در بورس
فرزين آقابزرگي، كارشناس بازار سرمايه در مورد وضعيت بازار سرمايه به «اعتماد» گفت: از ابتداي سال تاكنون شاخص كل بورس ۳۰درصد و شاخص هم وزن هم ۲۰ درصد بازدهي داشته است، همچنين در فرابورس نيز شاخص كل حدود ۶ درصد و شاخص هم وزن نيز ۱۴ درصد بازدهي داشته كه به نوعي نشان‌دهنده آن است كه از لحاظ تكنيكال كماكان محور توجه‌ها معطوف به شركت‌هاي بزرگ و پروزن هستند، چرا كه داراي نقدشوندگي بالاتر و ريسك كمتري نسبت به ساير سهام هستند. آقابزرگي تصريح كرد: اما به هر تقدير براساس شاخص‌هايي كه به عنوان سنجه مي‌توانيم مانند شاخص كل بورس نسبت به آن اظهارنظر كنيم چند آيتم را مي‌توان نام ببرد، اول P/E نسبت به سال ۹۹ است كه از ۳۸ مرتبه به حول و حوش ۷ رسيده و ارزنده‌تر شده است، موضوع بعدي اينكه از پنج سال پيش ارزش دلاري بازار ما از ۳۳۰ ميليارد دلاربه ۱۳۰ ميليارد دلار رسيده است كه سطح ارزندگي را تاييد مي‌كند. او در ادامه به نكته سوم اشاره كرد و افزود: موضوع ديگري كه مي‌توان به عنوان متغير بنيادي و اقتصادي از آن نام برد، كاهش فاصله ارز نيمايي و ارز دولتي با ارز آزاد است كه پتانسيل سودآوري شركت‌ها را در يك دوره ميان مدت افزايش داده است به اين معني كه به واسطه افزايش مبالغ فروش ناشي از افزايش نرخ ارز شركت‌هاي ارزآور صادرات محور كه شامل شركت‌هاي پتروشيمي، پالايشي، فولاد، كاني فلزي وغير فلزي هستند بالغ بر ۶۰ درصد سود شركت‌هاي بورس و فرابورس را تشكیل مي‌دهند.
ناترازي انرژي بر همه شركت‌ها اثرگذار است
آقابزرگي با بيان اينكه بايد وضعيت بازارها را با يكديگر مقايسه كنيم ،گفت: به عنوان مثال، در بازار خودرو و مسكن كه اشباع شده و (ver value) هست شاهد آنيم كه بيش از ارزش ذاتي آن معامله مي‌شود، البته در بورس هم اين وضعيت حاكم است به گونه‌اي كه سطح ارزندگي در اين بخش زير ارزش ذاتي آن است، بنابراين خريد سهام مزيت‌دار است و حركت نقدينگي به سمت بورس طبيعي است، اما به هر روي در وضعيت فعلي كه كشور با كمبود انرژي مواجه شده است و صنايع با كاستي‌هايي از جمله كمبود برق و گاز مواجه شده‌اند شركت‌ها با تهديدي جدي روبه‌رو هستند و در معرض خطر قرار گرفته‌اند. آقابزرگي به بازگشت ترامپ اشاره كرد و گفت: از سوي ديگر آمدن شخصي مانند دونالد ترامپ قطعا برعايدات حاصل از صادرات كشور ما اثرگذار خواهد بود و روند آن را با كاهش روبه‌رو مي‌كند. اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه افزود: اين مختصات در كنار هم نشان‌دهنده آن است كه ركود اقتصادي در كشور صرفا مربوط به بورس نيست و ساير بازارها از خودرو گرفته تا مسكن، طلا و ارز را برمي‌گيرد، اما بر اساس معيارهايي كه مطرح شد شاخص‌هاي اشاره شده تاييد مي‌كنند كه وضعيت بورس اولويت سرمايه‌گذاري است.
نقدشوندگي در بورس بالاست
اين كارشناس بازار سرمايه با اشاره به قابليت تفكيك‌پذيري در اين بازار خاطرنشان كرد: يكي از مزايايي كه اين بازار دارد و در هيچ حوزه‌اي از بازارهاي سرمايه‌گذاري ديده نمي‌شود، بورس است كه منابع سرمايه‌گذاري و نقدينگي در آن واحد از چند صنعت در آن توزيع شده و در صورتي كه فردي كه در بخش خودرو يا در مسكن سرمايه‌گذاري كرده باشد صرفا در يك بخش فعال است. او ادامه داد: مزيت ديگر سطح نقد شوندگي بالاي اين بازار است كه بلافاصله بعد از اتفاقات مثبت و منفي شاهد سبزپوشي يا قرمزپوشي در اين بازار هستيم كه نشان‌دهنده آن است كه سطح نقدشوندگي تا چه اندازه‌اي بالاست در صورتي كه در بخش خودرو و مسكن اين ويژگي وجود ندارد و مادامي كه اتفاقي رخ مي‌دهد همه يك‌باره يا فروشنده مي‌شوند يا خريدار. او تصريح كرد: لذا بر اساس اين معيارها و شاخص‌هاي كمي، مي‌توان گفت كه وضعيت و مزيت بورس و در حقيقت ارزش نسبي شرايط بورس تاييد‌كننده آن است كه بايد شاخص‌هاي بورس را رو به صعود ببينيم، اما اين به اين معني نيست كه بورس مثل دو روز گذشته يكپارچه منفي يا مثبت باشد و اين سير سينوسي با برآيند صعودي تا آستانه سه و نيم ميليون واحد را مي‌توان محتمل دانست.
دست اندازها در بورس كمتر از گذشته شده است
آقابزرگي در پاسخ به اين پرسش كه آيا حمايت‌هاي دولتي مي‌تواند براي بازار سرمايه راه‌گشا باشد و اصلا نيازي به حمايت از سوي دولت وجود دارد، گفت: در حال حاضر با شرايطي مواجهيم كه برخلاف سه سال گذشته يعني در زمان آقاي خاندوزي و آقاي عشقي كه با بي‌مهري‌هايي روبه‌رو بوديم خوشبختانه در حال حاضر با كنترل نرخ بهره و افزايش نرخ بهره بانكي و متعادل‌سازي و شفاف‌تر كردن نرخ ارز شرايط بازار بهتر شده است. او به سخنان فرزين، رييس كل بانك مركزي اشاره كرد و افزود: يك زماني ايشان نرخ ۲۸۵۰۰ تومان را توهم مي‌ناميد و اين روزها با نرخ ۶۶ هزار تومان ارز معامله مي‌شود و اصلا در موردش هم نظر نمي‌دهند، اما بنده اعتقاد دارم كه اين فرآيندها و هرگونه اظهارنظر شفاهي و عملياتي تاثيرگذار است و اين روزها به وضوح مي‌بينيم كه از بازار بورس حمايت هم مي‌شود و دست‌اندازهاي آن كمتر از قبل شده است.