تاريخ جامع مشايخ دهلي
كتاب «تاريخ جامع مشايخ دهلي» حاصل تلاش شريف حسين قاسمي (استاد زبان فارسي) در هند منتشر شد.
در معرفي كتاب آمده است: «اين اثر تاريخي و عرفاني بر اساس حدود پنجاه منبع معتبر از زبانهاي فارسي، اردو و انگليسي تدوين شده و به زندگي و احوال ۳۵۳ عارف و صوفي از سلسلههاي گوناگون ميپردازد كه از دوران تاسيس حكومت مسلمانان در دهلي تا اوايل قرن بيستم ميلادي در اين شهر تاريخي به فعاليتهاي علمي و معنوي مشغول بودهاند.
از مهمترين ويژگيهاي اين كتاب تاكيد بر ارتباط تاريخي ميان صوفيان هندي و ايراني است. منابع عرفاني نشان ميدهند كه عرفاي هند، به واسطه جهانگردان، تجار و مريداني كه از ايران به هند ميآمدند، با تحولات عرفاني آن ديار آشنا ميشدند و تاثيرات ژرفي از عرفاي ايراني ميپذيرفتند. آثاري چون ملفوظات شيخ ابوسعيد ابوالخير، رساله ابوالقاسم قشيري و مثنوي مولانا جلالالدين بلخي از جمله منابعي بودند كه در ميان عرفاي هند بهطور گسترده مطالعه ميشدند».
نگارنده، در کتاب «تاریخ جامع مشایخ دهلی» یکی از دلایل ترویج زبان فارسی در هند را برگزاری مجالس عرفا به زبان فارسی میداند که به روابط فرهنگی با ایران و گسترش جهان فارسی کمک بسیاری کرد. فعالیتهای عرفا در هند، بهویژه در دهلی، فضایی آکنده از مسالمت و حسن خلق ایجاد کرد و آموزههای اخلاقی و حسن سلوک را به عنوان محور تعالیم خود قرار دادند.