نتانياهو وزير دفاع اسراييل را بركنار كرد؛ اسراييليهاي خشمگين به خيابانها آمدند
پشت پرده خانه تكاني «بيبي»
همزمان با برگزاري انتخابات رياستجمهوري ايالاتمتحده، بنيامين نتانياهو نخستوزير اسراييل يوآو گالانت وزير دفاع كابينه خود را بركنار كرد. نتانياهو با صدور بيانيهاي مدعي شد: اعتماد بين من و وزير دفاع شكسته شده است. در ادامه اين بيانيه آمده بود: يسراييل كاتز، كه در حال حاضر وزير امور خارجه است، به عنوان وزير دفاع جديد جايگزين گالانت خواهد شد. اين درحالي است كه گيدئون ساعر نيز به عنوان وزير امور خارجه جايگزين يسراييل كاتز شد. اين بركناريها در حالي انجام شد كه همزمان انتخابات در ايالاتمتحده، مهمترين متحد اسراييل در جريان بود. مقامات امريكايي در واكنش به اين اقدام همچنان بر همكاري خود با تلآويو تاكيد كردند. سخنگوي پنتاگون نيز در بيانيهاي گفت: «تعهد امريكا به امنيت اسراييل همچنان آهنين است و وزارت دفاع ايالاتمتحده به همكاري نزديك با وزير دفاع بعدي اسراييل ادامه خواهد داد.» اين بركناري همچنين درحالي رخ داده است كه علاوه بر همزماني با انتخابات امريكا، اين رژيم نيز در حال ادامه تهاجمات خود به غزه و لبنان است. به ادعاي برخي ناظران احتمالا اين رژيم در عين حال منتظر يك پاسخ تلافيجويانه احتمالي نيز از سوي ايران است.
گالانت بلافاصله پس از اعلام عمومي اين تصميم، در ايكس (توييتر سابق) نوشت: ماموريت مادامالعمر من تحقق امنيت اسراييل خواهد بود. او همزمان در يك بيانيه تلويزيوني گفت كه بركنار شدنش نتيجه اختلافنظر بر سر سه موضوع است: مساله خدمت نظامي يهوديان فوق ارتدوكس، آزادي گروگانها در غزه و نياز به يك تحقيق رسمي درباره عمليات ۷ اكتبر. او همچنين گفت: براي آزادي گروگانها هيچ بخششي وجود ندارد و نخواهد بود. او افزود: اين گناهي خواهد بود كه جامعه اسراييل و همچنين كساني كه اين مسير نادرست را رهبري ميكنند، بايد متحمل شوند. اين درحالي است كه همزمان نتانياهو روز سهشنبه مدعي شد كه تلاشهاي زيادي براي نزديك كردن ديدگاهها با گالانت انجام داده است، اما اين اختلافات گستردهتر شد و به شكل غيرقابل قبولي به اطلاع عموم رسيد.
سيانان اما در ادامه گزارش خود در راستاي دلايل بركناري وزير دفاع كابينه نتانياهو آورده است اين گمانهزني مدتي است در طبقه سياسي اسراييل وجود دارد كه نتانياهو، گالانت را بركنار كرده و احتمالا او را با يك متحد سياسي جايگزين خواهد كرد با اين هدف كه قدرت داخلي خود را تقويت كند، چراكه نخستوزير اسراييل در حفظ كنترل بر ائتلاف حكومتي ضعيف و راستگراي خود كه شامل منافع متنوعي است، با چالشهايي مواجه بوده و سقوط اين ائتلاف ميتواند به پايان رهبري او منجر شود. گفتني است زماني كه نتانياهو سال گذشته و براي اولينبار خواستار بركناري گالانت به دليل مخالفتش با اصلاحات قضايي پيشنهادي شد، اين موضوع منجر به تظاهرات گستردهاي در سراسر سرزمينهاي اشغالي شد. اين درحالي است كه دقايقي پس از اعلام بركناري گالانت توسط نتانياهو، رهبران اپوزيسيون از اسراييليها خواستند كه به خيابانها بيايند و اعتراض كنند. معترضان در مقابل اقامتگاه نتانياهو در قدس فرياد زدند: شرم بر تو! در تلآويو، معترضان يك بزرگراه اصلي را مسدود كردند. در اين ميان خانوادههاي گروگانهاي در غزه همزمان شعار ميدادند: «بيبيخائن است.»
يايير لاپيد، رهبر اپوزيسيون اسراييل، اين اقدام نتانياهو را عملي ديوانهوار توصيف كرد و همزمان در ايكس (توييتر سابق) نوشت: «نتانياهو امنيت اسراييل و سربازان ارتش اسراييل را براي ادامه سياستهاي زشت خود به فروش ميگذارد.» سيانان در ادامه گزارش خود ضمن بررسي پيشينه روابط گالانت و نتانياهو آورده است: روابط بين اين دو مرد به ندرت دوستانه و اغلب تند و تيز بود، چراكه ميان آنها در مورد وضعيت مذاكرات با حماس، استراتژي نظامي اسراييل و تلاش نتانياهو براي انجام تغييرات گسترده در قوه قضاييه در سال ۲۰۲۳ هيچگونه تفاهم خاصي وجود نداشت.
نتانياهو و گالانت غالبا بر سر جنگ در غزه اختلافنظر داشتند. به گفته رسانههاي عبري در ماه آگوست، گالانت به يك كميته بسته كنست گفت كه هدف نتانياهو از «پيروزي مطلق» در غزه «مزخرف» است. نتانياهو پس از آن بود كه اقدام غيرمعمولي انجام داد و بيانيهاي مطبوعاتي صادر كرد و گالانت را به اتخاذ يك روايت ضد اسراييلي متهم كرد. در موردي ديگر گالانت همچنين به شدت از رويكرد نتانياهو در باب كنترل مرز غزه و مصر، كه به عنوان كريدور فيلادلفي شناخته ميشود، انتقاد كرد. او در اين زمينه گفت كه اولويت دادن به كنترل اين منطقه به جاي آتشبس و توافق بر سر گروگانها بيشرمي است، به همين دليل نيز در كابينه، او به ادامه اشغال اين كريدور راي منفي داد.
سيانان اما در ادامه گزارش خود در رابطه با بركناري گالانت آورده است: به نظر ميرسد كه سياستهاي داخلي درنهايت اولويت بيشتري براي نتانياهو داشته است و او را مجبور كرد روز سهشنبه لايحهاي را كه به اسراييليهاي فوق ارتدوكس اجازه ميداد حتي اگر در ارتش فعاليتي ندارند اما از يارانههاي كابينه برخوردار شوند، پس بگيرد. نتانياهو براي اداره سرزمينهاي اشغالي به احزاب فوق ارتدوكس وابسته است و در عين حال اين احزاب تهديد كردهاند كه اگر مجبور به خدمت نظامي در مقياس وسيع شوند، ائتلاف با او را بههم خواهند زد. گالانت نيز به شدت با اين ايده كه اسراييليهاي فوق ارتدوكس از خدمت معاف شوند، مخالفت كرده بود. اين درحالي است كه گيدئون ساعر نيز كه نتانياهو او را براي وزارت امور خارجه انتخاب كرده، به عنوان يك واسطه تاثيرگذار با احزاب فوق ارتدوكس شناخته ميشود. نتانياهو در بيانيه خود نيز گفته است كه انتصاب ساعر ثبات ائتلاف و ثبات كابينه را تقويت خواهد كرد و اين موضوع در هر زماني بسيار مهم است؛ به ويژه در زمان جنگ. اين درحالي است كه گالانت بارها خواستار تحقيق رسمي در مورد حمله ۷ اكتبر شده است. اين دومين تحقيقي است كه در اين هفته تهديدي براي نتانياهو محسوب ميشود. گفتني است پيش از اين در روز يكشنبه يك دادگاه فاش كرد كه پليس دستيار ارشد نتانياهو را به اتهام افشاي اطلاعات طبقهبندي شده و جعلي به رسانههاي خارجي دستگير كرده است. به گزارش سيانان نتانياهو تحت فشار اعضاي افراطي راست كابينه براي بركناري گالانت قرار دارد. در عين حال همزمان روز سهشنبه، بن گوير وزير امنيت ملي نتانياهو گالانت را به عنوان مانعي براي پيروزي كامل متهم كرد. روابط نتانياهو با گالانت زماني رو به وخامت گذاشت كه نخستوزير در مارس ۲۰۲۳ تهديد به بركناري او كرد، يعني پس از آنكه گالانت به انتقاد از لايحه اصلاحات قضايي پرداخت. اين لايحه كه اعتراضات گستردهاي را در اسراييل برانگيخت، به ائتلاف حاكم اجازه ميداد تا نفوذ بيشتري در انتخاب قضات داشته باشد. گالانت اولين وزيري بود كه با اين لايحه مخالفت كرد و گفت: اين شكاف عميق به داخل ارتش و نهادهاي امنيتي نفوذ ميكند و اين يك خطر واضح، فوري و واقعي براي امنيت اسراييل است؛ من اين وضعيت را تسهيل نخواهم كرد.