پيكاسو در تهران
محسن آزموده
من هم مثل خيلي از شما آن قدر پول ندارم به پاريس و لندن كه پيشكش، حتي به تركيه و ارمنستان سفر كنم و آثار هنري را در موزه‌هاي لوور و بريتانيا كه هيچ، در موزه‌هاي همين كشورهاي همسايه ببينم. اين كارها براي ما از بهتران است، ژن‌هاي خوب و برخورداران عزيز، همان‌ها كه اينجا خيلي خوب در مي‌آورند و جاهاي ديگر بهتر خرج مي‌كنند، آخرش هم زبان‌شان سر ما دراز است كه همين است كه هست، دوست نداريد از اين مملكت برويد! يكي نيست به ايشان بگويد، چشم، منتظر دستور شما بوديم، اما با كدام پول؟!
الغرض. با اين وضعيت گل و بلبل، بايد آرزوي ديدن حضوري آثار هنري بزرگان جهان را با خود به ... نه. اين طور نيست. خدا نكند. شما را نمي‌دانم، اما من كمي تا حدودي سعي مي‌كنم گالري گردي كنم و هر از گاهي كه نمايشگاهي از آثار يك نقاش يا مجسمه‌ساز يا عكاس (ترجيحا مطرح) برگزار مي‌شود، مي‌كوشم لابه‌لاي كارها حتما براي آن هم وقتي اختصاص دهم. به قول حافظ بزرگوار، هر وقتِ خوش كه دست دهد مغتنم شمار/ كس را وقوف نيست كه انجامِ كار چيست... مثلا سه روز پيش با خبر شدم كه از 27 مهرماه نمايشگاهي از مجموعه آثار فرشيد مثقالي، نقاش، مجسمه‌ساز و تصويرگر برجسته ايراني در گالري اعتماد واقع در خيابان مفتح جنوبي در حال برگزاري است و تا 22 آبان، يعني سه‌شنبه هفته ديگر تمام مي‌شود. واقعا فرصت مغتنمي است و نبايد از دست داد. تمام فكر و ذكرم اين است كه لابه‌لاي كار و بارهايم وقتي را خالي كنم و به تماشاي آن بروم. غير از دوشنبه‌ها كه تعطيل است، هر روز از ساعت 12 ظهر تا 8 شب هست، جمعه‌ها از 3 عصر.
يك فرصت مغتنم ديگر هم تماشاي عكس‌هاي نصرالله كسراييان، عكاس و مردم نگار شناخته شده است، در نمايشگاهي با عنوان «چنان كه من ديده‌ام» در گالري يافته، واقع در دروس، انتهاي خيابان يارمحمدي، بن‌بست طالقاني. اين يكي هم از يازده آبان شروع شده و تا 25 آبان يعني جمعه ديگر ادامه دارد، هر روز از ساعت 16 تا 20. اين يكي را نيز، خودم هم نرفته‌ام و دنبال يك زمان خالي مي‌گردم.
اما علت اصلي نگارش اين يادداشت و مهم‌تر از آن شكل شروعش، پيشنهاد تماشاي يك نمايشگاه ديگر بود كه از آن هم زمان زيادي نمانده، منظورم نمايشگاه «چشم در چشم: پرتره در هنر مدرن و معاصر» است كه اين روزها در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار مي‌شود و هر روز غير از دوشنبه‌ها، از ساعت 9 صبح تا 17 عصر مي‌توان از آن بازديد كرد، تا 27 آبان، يعني يازده-دوازده روز ديگر. در اين نمايشگاه مي‌توان حدود 120 اثر در قالب‌هايي مثل نقاشي، مجسمه و عكس از بزرگ‌ترين هنرمندان معاصر جهان و ايران ديد، از هنرمندان جهاني نام‌هاي ماندگاري چون ونسان ونگوگ، پابلو پيكاسو، اندي وارهول، فرانسيس بيكن، آلبرتو جياكومتي، ادوارد مونه، خوان ميرو و ... و از هنرمندان ايراني چهره‌هايي چون كمال‌الملك، بهمن محصص، ژازه تباتبايي، كامبيز درم‌بخش، مهدي سحابي و ... موضوع اين آثار پرتره است و جمال عرب‌زاده نمايشگاه‌گرداني آنها را به عهده گرفته. يعني از مجموعه آثار مشهور موزه هنرهاي معاصر كه تاكنون چندين بار به نمايش در آمده، كارهايي را كه موضوع شان پرتره بوده، برگزيده و به صورت دسته‌بندي شده به نمايش گذاشته است.
تماشاي حضوري آثار اين هنرمندان بزرگ خيلي حس و احساس خوبي به آدم مي‌دهد، به خصوص كه دسته‌بندي آثار به خوبي صورت گرفته و اطلاعات و نوشته‌هاي خوبي در توضيح و توصيف آنها روي ديوارهاي موزه نصب شده. خلاصه اينكه خواستم بنويسم كه در همين تهران هم مي‌توان نقاشي‌هاي پيكاسو و ونگوگ را ديد. مهم اين است كه به حرف حافظ گوش كنيم و فرصت را غنيمت بشمريم. پيوندِ عمر بسته به مويي است هوش دار/ غمخوارِ خويش باش، غم روزگار چيست؟