اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی از تعهد آهنین در برابر روسیه گفتند
سایه روز خونین اوکراین بر جشن ناتو
احسان پناهبر
آغاز هفتاد و پنجمین سالگرد ناتو با بمباران خونین بیمارستان کودکان سرطانی در کيیف همزمانی داشت، علاوه بر این، نشست سران ناتو در واشنگتن درحالی برگزار میشود که وضعیت در جبهههای جنگ در اوکراین به هیچ روی به نفع ولودیمیر زلنسکی، ريیسجمهور اوکراین پیش نمیرود. او که به این نشست دعوت شده بود، به وضوح بیم و امیدهای خود را با سران ناتو در میان گذاشت. دو سال و نیم از آغاز حمله روسیه به اوکراین میگذرد و کرملین هنوز این توانایی را در خود دارد که ناظران جنگ را با بُعد تازهای از صورت جنگ شوکه کند. به نظر میرسد جنگ در اوکراین به مرحله تازهای وارد شده است و روسیه تلاش دارد با حملات موشکی گسترده به مناطقی در عمق خاک اوکراین، قدرت آتشباری خود را به رخ بکشد. در جدیدترین دور از این حملات، که عمدتا به مناطق غیرنظامی در پایتخت اوکراین، کییف رخ داد، بیمارستان کودکانی در این شهر مورد اصابت موشکهای پیشرفته روس قرار گرفت؛ حملهای که در جریانش کودکان بستری در این بیمارستان کشته و زخمی شدند.
حمله موشکی روسیه به بیمارستان کودکان در کییف خشم و انزجار زیادی را در پی داشته است. به گزارش منابع اوکراینی، سالانه هزاران کودک، ازجمله مبتلایان به سرطان، در بیمارستان اوخمتدیت تحت درمان قرار میگیرند. به گفته مقامات اوکراینی، یک موشک مافوق صوت روسی صبح روز دوشنبه به این مجتمع اصابت کرد و به بخش سمشناسی دو طبقه که در آن کودکان تحت دیالیز قرار میگیرند، اصابت کرد. سقف ساختمان فرو ریخت و دستکم دو کادر بیمارستان جان باختند. گفته میشود یکی از قربانیان پزشک بوده است. مقامات گفتند که حداقل 16 نفر از جمله هفت کودک نیز زخمی شدند. تصاویر و ویديوهایی نیز در رسانهها منتشر شد که نشان میداد کودکان سرطانی، به همراه والدین و کادر درمان، در خیابان در حال شیمی درمانی هستند. چهرههای نگران آنها حاکی از شوک و ترس و وحشت از حملات دوباره بود. به گزارش یورونیوز، موشکها و پهپادهای روسیه در ماه مه 17بار بر پایتخت اوکراین فرود آمدهاند. این حملات معادل نرخ تقریبا بدون توقف حملات هر دو روز یکبار است، آماری تکاندهنده که شبح ترس و وحشت را بر ساکنان پایتخت اوکراین به پرواز در آورده است.
در چنین شرایطی ناتو 75 سالگیاش را جشن گرفت. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در افتتاحیه نشست سران ناتو در امریکا مدعی شد که پیروزی روسیه میتواند ایران، کرهشمالی و چین را جسورتر کند. دبیرکل ناتو در آغاز هفتاد و پنجمین نشست ناتو گفت نتیجه جنگ اوکراین، «امنیت جهانی را برای چندین دهه شکل خواهد داد» و هشدار داد این موضوع «هزینه و خطر» بزرگی به دنبال خواهد داشت. ینس استولتنبرگ همچنین طی اظهاراتی ادعایی بار دیگر ایران، چین و کرهشمالی را به حمایت از روسیه متهم کرد و گفت «همه آنها میخواهند ناتو شکست بخورد.» او پیشتر نیز هشدار داده بود که ایران، روسیه و چین «اتحاد قدرتمند» تشکیل دادهاند و در حال همکاری نزدیکتر علیه دموکراسیهای غربیاند.
جو بایدن، ريیسجمهور ایالاتمتحده و قدرتمندترین عضو ناتو نیز روز سهشنبه به همراه سایر سران ناتو، در 75 سالگی سالگر تاسیس این سازمان امنیتی را از اتحاد آهنین اعضا در برابر حمله روسیه به اوکراین گفت. به گزارش رویترز، او بر تعهد آهنین امریکا نسبت به ائتلاف تحت نظارت خود تاکید کرد و از حضور رهبران ناتو در واشنگتن استقبال کرد. به نظر میرسید که این پیام با هدف پنهان نگه داشتن نگرانیهای ريیسجمهوری امریکا در قبال اوکراین و هم جذب حامیان ناامید و متزلزل دموکرات خود مخابره شد.
به گزارش نیویورک تایمز، بایدن هنگام استقبال از رهبران ناتو در مراسمی به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد ائتلاف گفت که امروز ناتو قدرتمندتر از هر زمان دیگری است، چراکه 32 کشور عضو این نهاد هستند. او افزود: خوب است که ما پرقدرتتر از همیشه هستیم، زیرا این لحظه از تاریخ به قدرت جمعی ما نیاز دارد. او که تلاش داشت انرژی خود را در سخنرانی نشان دهد، از بیم و امیدها برای نجات اوکراین گفت. ناظران معتقدند که این سخنرانی بایدن در واقع تلاشی برای اطمینانبخشی به دموکراتهای ناامید از عملکرد او ایراد شده است، چراکه چند تن از اعضای دموکرات مجلس نمایندگان علنا از او خواستهاند تا از کارزار خود کنارهگیری کند.
به عقیده ناظران در سیانان، بایدن در اجلاس سه روزه ناتو گفتوگوهای دشوار و اساسی درباره امنیت جهانی پیش رو دارد. با این حال، رهبر کاخ سفید همچنین میخواهد به امریکا نشان دهد که استقامت روزها و شبهای شلوغ ملاقاتهای رسمی، گفتوگوهای حاشیهای با رهبران جهان، شامها و پذیراییهای دیپلماتیک طولانی و نشستهای مطبوعاتی پایان اجلاس سران روی او اثری ندارد. بایدن روز سهشنبه اعلام کرد که ایالاتمتحده و سایر کشورهای ناتو در حال برداشتن گامهای مهمی برای تقویت دفاع هوایی اوکراین هستند. ایالاتمتحده، آلمان و رومانی در حال اهدای سامانههای پاتریوت بیشتر به اوکراینند، درحالی که هلند و سایر متحدان قطعات بیشتری را برای کار با سامانه دفاع هوایی پاتریوت اهدا خواهند کرد. ایتالیا ماه گذشته اعلام کرد که یک سامانه دفاعی SAMP/T را برای کمک به اوکراین ارسال کرده است.
به گزارش پولیتیکو، در ماههای آینده، واشنگتن و شرکای این کشور همچنین دهها سامانه دفاع هوایی تاکتیکی دیگر را برای تقویت امنیت اوکراین تحویل خواهند داد و انتظار میرود که در اواخر سال، اقدامات مشابهی را اعلام کنند. بخش مهمی از بسته کمکی جدید باعث خواهد شد که برخی از کشورهایی که موشکهای دفاع هوایی را به شرکتهای امریکایی سفارش دادهاند، در اولویت بعد از اوکراین قرار بگیرند، زیرا تامین این موشکهای رهگیر به اوکراین در اولویت خواهد بود. بایدن در سخنرانی خود به روسیه هشدار داد که اگر ناتو هماهنگ عمل کند، شکست پوتین حتمی است. او با اشاره به اینکه 350 هزار سرباز روس کشته یا زخمی شدهاند و يك میلیون نفر دیگر از آن کشور فرار کردهاند، اعلام کرد: اشتباه نکنید، روسیه در این جنگ شکست خورده است. وقتی این جنگ بیمعنی شروع شد، اوکراین یک کشور آزاد بود. امروز، این کشور هنوز یک کشور آزاد است و جنگ با باقی ماندن اوکراین در مقام کشوری آزاد و مستقل به پایان میرسد. ريیسجمهور و رهبران هلند، آلمان، ایتالیا، رومانی و اوکراین در بیانیه مشترکی که اندکی پس از سخنان بایدن منتشر شد، گفتند: پیام ما به مسکو و جهان شفاف است: حمایت ما از اوکراین محکم و تزلزلناپذیر است. این اقدام به ماهها جستوجو برای سامانههای پدافند هوایی برای ارسال به اوکراین و مذاکرات بر سر چگونگی تهیه آنها پایان میدهد. برخی کشورها نمیخواستند سلاحهای دفاعی پیشرفته را به اوکراین واگذار کنند، چراکه از جایگزین کردن آنها بیم داشتند. هفته گذشته، یکی از مقامات ارشد دولت بایدن به پولیتیکو گفت که ما جهنم را برای روسها به جبهه خواهیم آورد و به تحویل بالاترین تعداد ممکن تسلیحات برای اوکراین میکوشیم. تقویت پدافند هوایی در اولویت اوکراین قرار دارد، چراکه زرادخانه برتر روسیه به این کشور اجازه میدهد شهرها و اهداف نظامی حیاتی و حتی مناطق غیرنظامی و بیمارستانها را بمباران کند. روز دوشنبه، روسیه بر نیروهای دفاعی اوکراین در کییف چیره شد و حملهای دهشتناک را به بیمارستان کودکان انجام داد.
آندری یرماک، ريیس دفتر ولودیمیر زلنسکی، ريیسجمهور اوکراین، پیش از اعلام این خبر به خبرنگاران پولتیکو گفت که از حمایت بیشتر کشورش خوشحال است، اما از اینکه تحویل تسلیحات به تعویق افتاده و باید خیلی زودتر تکمیل میشد، ابراز تاسف کرد. او به پولیتیکو گفت: اکنون لازم است از شهرهایمان دفاع کنیم. او مدعی شد که این انتقال سامانههای دفاع هوایی آینده بهتر در برابر موشکهای روسی است و مانع از رگبار موشکهای آتی از سوی آنها میشود.
همزمان یک مقام ناشناس در گفتوگو با رویترز مدعی شد که حمله به منظور آتشسوزی گسترده، ترور و اقدامات خرابکارانه در اروپا بخشی از کارزار مخفی ولادیمیر پوتین ريیسجمهور روسیه برای تضعیف حمایت عمومی از اوکراین است. به ادعای این منبع ناشناس، روسیه در میدان نبرد متحمل تلفات «بسیار بالایی» شده است و نیرو و مهمات کافی برای انجام یک حمله گسترده را ندارد. این مقام افزود: فقدان نیروی کافی و واحدهای بیتجربه برای دستیابی به اهداف غیرواقعی مسالهای است که آنها با آن روبهرو هستند. او ادعا کرد: به نظر ما، روسیه برای آنکه بتواند عملیات تهاجمی خود را ادامه دهد لازم است که تسلیحات قابل توجهی بیشتر از آنچه که از ایران و کرهشمالی دریافت کرده، تامین کند. همچنین پوتین باید یک بسیج عمومی گسترده دیگر اعلام کند. این مقام با اشاره به اینکه کییف نیز شمار زیادی از نیروهای خود را از دست داده است، گفت: ما شاهد تقویت قابلتوجه توان دفاعی اوکراین هستیم. او پیشبینی کرد که روسیه از لحاظ اقتصادی توان آن را دارد که سه تا چهار سال دیگر جنگ را ادامه دهد. این مقام همچنین تاکید کرد، مدتی زمان میبرد تا اوکراین مهمات و پرسنل کافی را برای اجرای یک عملیات تهاجمی گسترده جمعآوری کند. به گفته این مقام ناشناس ناتو از کارزا روسیه برای تضعیف حمایت اروپا از اوکراین آگاه است و تاکنون دو بار در این باره به مسکو هشدار داده است. به گفته این مقام ناتو، پوتین «همچنان تصور میکند که زمان به نفع اوست» و آماده است همچنان تلفات بدهد. او افزود که روسیه هر ماه حدود ۳۰ هزار نیروی نظامی جذب کرده است.