گمانه‌زني «اعتماد» درباره گزينه‌هاي اجراي مناظره‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري 1400
كدام مجري روبه‌روي كانديداها مي‌ايستد؟
جنجال‌هاي انتخاباتي هر روز به شكل و شمايلي ديگر خود را به رخ مي‌كشند؛ يك بار بحث نامزدهاي احتمالي انتخابات به بحث داغ روز تبديل مي‌شود، يك روز بحث احراز صلاحيت و نقش نظارت استصوابي و شوراي نگهبان به عنوان دغدغه مردم، احزاب و سياسيون مورد بحث قرار مي‌گيرد، يك روز بحث سرشناساني كه در مسير وزارت كشور و ستاد انتخابات براي نام‌نويسي هستند، پرحاشيه مي‌شود و روزي هم نوبت مي‌رسد به مناظره‌ها و نحوه برگزاري و اجراي آنها. مناظره‌هاي تلويزيوني كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري به اين شكل و شمايلي كه در ذهن داريم، از سال ۸۸ شروع شد؛ مناظره‌هايي كه با «بگم‌بگم‌ها» و توصيف «مردي كه زل مي‌زند توي دوربين و به مردم دروغ مي‌گويد»، جنجال‌هاي بسياري به همراه داشت و اگرچه حالا ۱۲ سال از آن روزها مي‌گذرد اما جمله‌هايي كه در آن مناظره‌ها از زبان اين و آن كانديدا جاري شد، هنوز هم نقل زبان مردم است. مناظره‌هاي زنده تلويزيوني در ۳ انتخابات گذشته، فرصتي فراهم آورد كه مردم پاي سخنان روتوش نشده كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري بنشينند و ناگفته‌هايي را بشنوند كه رقبا براي شكست طرف مقابل‌شان، بي‌پروا به زبان مي‌آوردند. همين هم سبب مي‌شد كه مديران جام‌جم كه در طول سال‌هاي اخير، شاهد مسير نزولي رسانه تحت‌مديريت‌شان در جذب مخاطب بوده و هستند، حداقل در زمان مناظره‌هاي انتخاباتي بتوانند گروهي از مردم را جلوي دستگاه‌هاي تلويزيون بنشانند. شايد همين سخنان بي‌پروا كه پس از برگزاري انتخابات هم به عنوان سند اقدامات پيشين كانديداها مورد اشاره و استناد قرار مي‌گرفت، سبب شد كه برخي به فكر بيفتند كه مانع از پخش زنده مناظره‌ها شوند تا سانسوري كه سال‌هاست عرصه را بر رسانه‌هاي مكتوب از يك‌سو و كنشگران مستقل از ديگرسو تنگ كرده، گريبان مناظره‌هاي تلويزيون و سياستمداران ارشد نظام را نيز بگيرد. اگرچه در انتخابات ۹۶ هم زمزمه‌هايي درباره جلوگيري از پخش زنده مناظره‌ها شنيده شد اما با مخالفت وزارت كشور، مناظره‌هاي آن انتخابات، به صورت زنده روي آنتن تلويزيون رفت. شرايط اما براي انتخابات ۱۴۰۰ كمي تغيير كرده است؛ هنوز نامزدهاي اين انتخابات معرفي نشده بودند، هنوز حدود يك‌ماهي به ثبت‌نام كانديداها مانده بود كه شايعاتي منتشر شد كه حكايت از آن داشت كه تصميم‌گيران نمي‌خواهند مناظره‌ها را زنده پخش كنند. خبري كه البته تا حالا به‌طور غيررسمي تكذيب شده و پيگيري‌هاي «اعتماد» حكايت از آن دارد كه اين‌بار هم قرار است مناظره‌ها به روال 3 دوره گذشته به صورت زنده پخش شود. اگرچه اعتماد به صداوسيماي جمهوري اسلامي كه خود را «رسانه ملي» مي‌خواند، چنان كاهش يافته كه همچنان گمانه‌زني‌هايي مطرح مي‌شود كه ممكن است پخش زنده با چند ثانيه تاخير انجام شود تا در صورت لزوم بتوانند صحبت‌هاي افراد را از پخش زنده خارج كنند. با اين وجود اين گمانه‌زني دست‌كم تا زمان پخش اولين مناظره قابل رد يا تاييد نخواهد بود؛ مگر آنكه طي روزهاي پيش‌رو مسوولان صراحتا اظهارنظر كنند و در عمل پاي حرف‌شان بمانند. موضوع ديگري كه وقتي صحبت از مناظره‌هاي انتخاباتي به ميان مي‌آيد، موردپرسش قرار مي‌گيرد، بحث انتخاب مجري يا مجريان اين مناظره‌هاست و اينكه هدايت مناظره‌ها برعهده كيست. در طول مناظره‌هاي گذشته و به‌طور مشخص رفتار رضا پورحسين، مجري در مناظره‌هاي انتخابات سال ۸۸، شائبه جانبداري از رييس‌جمهوري وقت، محمود احمدي‌نژاد را به وجود آورد.
اگرچه شكل مناظرات در سال‌هاي بعد از آن تغيير كرد اما از نقش مجري در اجراي مناظره‌ها و برنامه‌هاي انتخاباتي صداوسيما نمي‌توان چشم‌پوشي كرد. چند وقت گذشته، گمانه‌زني‌هاي بسياري درباره اين مناظره‌ها صورت گرفته، علاوه‌بر پخش زنده مناظره‌ها، اخباري غيررسمي منتشر شد از اين قرار كه صداوسيما دكور برنامه مناظره‌ها را براي ۶ نفر آماده كرده است؛ خبري كه واكنش‌هايي را برانگيخت و برخي از اين گفتند كه هماهنگي‌هايي با شوراي نگهبان صورت گرفته و بعضي از احتمال مهندسي انتخابات ابراز نگراني كردند. اگرچه اين گمانه‌زني همچنان مطرح است اما حالا شايعه‌ها درباره مناظره‌هاي انتخابات، يك گام پيش رفته و پاي مجريان به ميان آمده است؛ شنيده‌هاي خبرنگار اعتماد حكايت از آن دارد كه «رضا پورحسين، مرتضي حيدري، رضا رشيدپور، الميرا شرفي‌مقدم و محمدرضا شهيدي‌فر» ۵ نفري هستند كه قرار است مجري مناظره‌هاي امسال از ميان‌شان انتخاب شود؛ نكته‌اي كه ديروز در جريان گفت‌وگوي خبرنگاران در اتاق «خبرپارتي» كلاب‌هاوس نيز مطرح شد. نكته قابل‌توجه اينكه روز گذشته همزمان با طرح اين موضوع كه گفته مي‌شد ازسوي منبعي آگاه از تيم توليد مناظره‌ها اعلام شده، خبرگزاري برنا هم نتايج يك نظرسنجي را روي خروجي خود قرار داد تا انتخاب مجري مناسب را به مخاطبان واگذارد. براساس نتيجه نظرسنجي خبرگزاري برنا كه آمار آن تا ساعت ۱۰ شب ۲۷ ارديبهشت‌ماه جمع‌آوري شده، «رضا رشيدپور» با 36.04درصد محبوب‌ترين مجري به انتخاب كاربران بوده است. در اين نظرسنجي درحالي رضا پورحسين 0.81درصد، مرتضي حيدري 18.57درصد، الميرا شرفي‌مقدم 17.30درصد، محمدرضا شهيدي‌فر 3.59درصد راي آورده‌اند كه ۲۳،۷۰درصد راي‌دهندگان هيچ‌كدام از اين افراد را به عنوان گزينه منتخب براي اجراي مناظره‌هاي انتخابات ۱۴۰۰ مناسب نمي‌دانند. با وجود اينكه اين نظرسنجي نشان از محبوبيت رضا رشيدپور داشت اما علي قلهكي، فعال رسانه‌اي اصولگرا در توييتي مدعي شد كه «هيچ نامي از رضا رشيدپور در ميان مجري برنامه‌هاي سياسي-انتخاباتي صداوسيما نيست.» ادعايي كه نشان مي‌داد مطابق روال سابق، برنامه صداوسيما استفاده از مجريان خودي است و چنانچه علي فروغي پيش از اين با برچسب «خارج از مدار» عادل فردوسي‌پور، محبوب‌ترين مجري صداوسيما را از كار كنار گذاشت، اين‌بار در مدار نبودن رضا رشيدپور قرار است او را از ميان گزينه‌هاي اجراي مناظره‌هاي انتخاباتي حذف كند. البته اسامي اعلام‌شده هنوز ازسوي هيچ مقام رسمي رد يا تاييد نشده و درحالي كه امسال باتوجه به آنكه همه‌گيري كرونا دست و پاي كانديداها را براي سفرهاي انتخاباتي، تبليغات محيطي و كارناوال‌هاي خياباني بسته و اين مناظره‌ها از اهميت و تاثيرگزاري بيشتري نسبت به سال‌هاي گذشته برخوردارند، همچنان براي اطلاع از مجري حقيقي مناظره‌هاي انتخابات ۱۴۰۰ بايد منتظر اعلام رسمي مقامات صداوسيما بمانيم. مديران صدا و سيما بايد توجه داشته باشند كه فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي انحصار را از دست آنها خارج كرده‌اند. چنانچه كلاب‌هاوس كه طي حدود 2 ماهه گذشته به عنوان شبكه اجتماعي گفت‌وگومحور، مخاطبان ايراني بسيار زيادي را به خود جلب كرده، طي اين مدت به نحوي جاي كم‌كاري‌هاي سال‌هاي اخير صدا و سيما در تريبون دادن به تمام تفكرها و سلايق و جناح‌ها را پر كرده و حتي مسوولان رده‌هاي مختلف كشور نيز در اين فضا به گفت‌وگوي بي‌پرده با مردم و رسانه‌ها نشسته‌اند.