بازي تكراري نتانياهو

روز 23 مارس 2021 سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين شاهد يك انتخابات زودهنگام ديگر بود؛ پنجمين انتخابات زودهنگام طي دو سال گذشته در اسراييل كه مردم بايد در خصوص آينده كابينه تصميم‌گيري مي‌كردند. امروز مجموعه شرايط نشان مي‌دهد بايد يك بار ديگر شاهد به بن‌بست رسيدن اين مسير باشيم.  بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير كنوني رژيم اسراييل هر چند از تشكيل كابينه حداكثري ناتوان است اما يك برگ برنده به دست آورد و آن كنار گذاشتن بني گانتز از صحنه سياسي اسراييل بود. البته در اسراييل حتي اگر پيروز انتخابات باشيد به راحتي نمي‌‎توانيد كابينه تشكيل دهيد و بر همين اساس آينده سياسي نتانياهو يك‌ بار ديگر به اما و اگرها گره خورده است. «يايير لاپيد» نفر ديگري بود كه مي‌توانست شانس خود را براي تشكيل كابينه در رژيم اسراييل امتحان كند و برعكس چند دوره گذشته از شانس بالايي نيز برخوردار بود و بسياري منتظر بودند تا پايان نتانياهو به عنوان نخست‌وزير پس از حدود 12 سال رقم بخورد.  به نظر مي‌رسد بنيامين نتانياهو اگرچه دست به يك بازي تكراري زده اما اين تكرار بازي را به خوبي بلد است و از اين طريق قصد دارد، آينده سياسي خود را يك ‌بار ديگر نجات دهد. چراكه اگر پايان نخست‌وزيري نتانياهو رقم بخورد به ‌طور قطع روند محاكمه‌هاي او نيز به مراتب با جديت بيشتري نسبت به گذشته دنبال مي‎شود. اين در حالي است كه بسياري از اسراييلي‌ها در اعتراض به نخست‌وزيري نتانياهو مدت‌هاست كه دست به تظاهرات خياباني زدند اما در عمل راه به جايي نمي‌برند. از طرفي بني گانتز، رهبر حزب آبي و سفيد رژيم اسراييل كه شانس بسيار بالايي براي كنار زدن نتانياهو در انتخابات‌هاي گذشته داشت و در نهايت به يك كابينه ائتلافي با نتانياهو رضايت داد تا به صورت چرخشي نخست‌وزير باشند نيز ائتلافي كوتاه‌مدت با نتانياهو تشكيل داد و با شكست سنگين در انتخابات اخير تاوان ائتلاف با نتانياهو را داد. نتانياهو در كمتر از يك سال با ائتلاف با «آبي و سفيد» رسما اين حزب و ائتلافي كه با محوريت بني گانتز توانسته بود در مدتي كوتاه تبديل به رقيبي جدي براي نتانياهو شود را نابود كرد. گانتز در انتخابات مارس 2020 با كسب 33 كرسي توانسته بود پا به پاي ليكود رقابت كند و حتي شانس تشكيل كابينه را داشت اما ائتلاف با نتانياهو باعث شد تنها به فاصله كمتر از يك سال اعتبار سياسي خود را از دست بدهد و امروز حاميان سياسي گانتز نيز مانند گذشته او را همراهي نمي‌كنند. حالا به نظر مي‎رسد يك سناريوي تكراري پيش روي اسراييل و شرايط داخلي آن وجود دارد. پس از تعيين يايير لاپيد براي تشكيل كابينه، فضاي امنيتي و فشار نيروهاي پليس رژيم اسراييل يك‌ بار ديگر باعث شد تا اعتراضات فلسطيني‌ها در بيت‌المقدس بالا بگيرد. اين خشونت‎ها به حدي بالا گرفت كه از اين آب گل‌آلود درگيري‌ها به سمت غزه نيز سوق پيدا كند تا اين بهترين فرصت براي نتانياهو باشد تا بار ديگر اميد خود را براي حفظ جايگاهش زنده نگه دارد. نتانياهو به خوبي مي‌داند در فضاي ناامن مي‌تواند افكار عمومي را قانع كند كه اگر من نباشم چه بر سر سرزمين‌هاي اشغالي خواهد آمد. او خود را منجي اسراييل و امنيت‌بخش آن مي‎داند و اين باور را در سال‌هاي گذشته به مردم القا كرده است.  اكنون تاكتيك بعدي نتانياهو شكست حركت يايير لاپيد است. ابتدا نفتالي بنت را براي كنار كشيدن از مذاكره براي تشكيل كابينه ائتلافي با لاپيد منصرف كرد. اتفاقي كه هر لحظه امكان وقوع آن وجود داشت تا پرونده سياسي نتانياهو به پايان برسد. اما اين اتفاق رخ نداد. حالا به نظر مي‌رسد بنيامين نتانياهو تاكتيك جديد را پيش مي‌برد تا خود راسا با لاپيد وارد ائتلاف شود. احتمالا همان تاكتيك با بني گانتز يك ‌بار ديگر تكرار خواهد شد. نتانياهو به لاپيد يك جايگاه ويژه در كابينه يا در قدم بالاتر نخست‌وزيري چرخشي را پيشنهاد مي‌دهد كه با اين اتفاق يايير لاپيد رسما به قتلگاه نتانياهو قدم مي‌گذارد. در غير اين صورت مجموعه شرايط نشان نمي‌دهد كه يايير لاپيد نيز موفق به كسب اكثريت كنست براي نخست‌وزيري شود.  نتانياهو دو سال است كه با همين شيوه كنوني نخست‌وزيري خود را تمديد كرده است. بدون اينكه حتي نگران تشكيل ائتلاف يا هر چيز ديگري باشد. او به خوبي مي‌داند كه بدون جايگاه نخست‌وزيري، آينده جالب توجهي پيش روي آن نخواهد بود.  از طرفي در يك گام جلوتر دولت بايدن نيز اميدوار بود با كنار رفتن نتانياهو راحت‌تر بتواند با كابينه جديد اسراييل وارد همكاري شود زيرا به خوبي مي‌داند با شرايط حاكم بر اسراييل در دوره نتانياهو همكاري در خصوص مسائل منطقه‌اي و حل بحران فلسطين به هيچ عنوان كار ساده‌اي نيست. به هر حال نتانياهو يك دولت مستعجل را در اين سال‌ها ادامه داده و توانسته سياست‌هاي خود را بدون نياز جدي به كنست برطرف كند.  يك سوال جدي و قابل توجه پيش روي يايير لاپيد قرار دارد كه آيا تن به برگزاري انتخابات جديد خواهد داد يا وارد ائتلافي گسترده با نتانياهو خواهد شد كه در اين صورت بايد منتظر پايان عمر سياسي او پس از اين اتفاق همانند بني گانتز باشيم.