روز تاريخي در كنگره امريكا
اعتراض دموكراتها به اشغالگري اسراييل
اين جنگ ميان دو ملت نيست اشغالگري است
تلآويو به دنبال اشغال غزه است
محمدحسين لطفالهي
حمله اسراييليها به غزه و تلاش براي بيرون كردن فلسطينيها از سرزمين مادريشان اتفاق تازهاي نيست اما همين نقض تكراري حقوق بشر سبب شد تا صداي رساي معترضان به اشغالگري اسراييل از جايي بلند شود كه تا يك دهه پيش تصور طرح چنين اعتراضاتي در آن به رويايي براي ترقيخواهان بدل شده بود؛ كنگره امريكا.
سال 2014 زماني كه اسراييل همزمان با رقابتهاي جام جهاني فوتبال در برزيل حملات گستردهاي را عليه مردم غزه آغاز كرد، جسيكا راموس يكي از رهبران محلي حزب دموكرات در ايالت نيويورك با نوشتن كلمه «فلسطين» در صفحه فيسبوك خود حمايتش را از غيرنظاميان بيگناهي كه در حملات ارتش اسراييل كشته ميشدند اعلام كرد. اين حمايت ساده و مختصر اما با اعتراضات گستردهاي از سوي برخي رسانهها و حتي مسوولان حزب دموكرات روبهرو شد و برخي رسانهها با تعجب از «همدردي يك مقام رسمي حزب با مردم غزه» مينوشتند. در آن زمان حملات عليه راموس به حدي گسترده شد كه او در مقام توضيح مجبور شد اين حمايت را «حمايت از صلح» بخواند و به نوعي عقبنشيني كند. يكي از مقالاتي كه در آن بازه تاريخي منتشر شده، صداي حاميان فلسطين را به عنوان «صداي اقليت» در شاخه نيويورك حزب دموكرات معرفي كرده كه در برابر صداي اكثريت به رهبري جو كراولي، نماينده وقت نيويورك در مجلس نمايندگان به پا خاستهاند.
تناقضي به نام «حق دفاع مشروع»
اكنون در حالي كه 6 سال از آن ماجراها ميگذرد، افرادي از حزب دموكرات به كنگره امريكا راه يافتهاند كه آشكارا عليه جنايات اسراييل موضع ميگيرند و از رهبران امريكا ميخواهند دست از همراهي با تلآويو و عاديسازي ظلم عليه فلسطينيان بردارد. اين در حالي است كه دولت بايدن و مقامات ارشد سياست خارجي امريكا با قاطعيت از ايستادگي در كنار اسراييل سخن ميگويند. رييسجمهور امريكا صبح پنجشنبه دركاخ سفيد از برقراري تماسي تلفني ميان او و بنيامين نتانياهو نخستوزير اسراييل خبر داد و گفت «انتظار و اميد دارم كه تنشها به زودي كاهش پيدا كند. وقتي هزاران فروند راكت به سمت سرزمين شما ميآيد، اسراييل حق دارد از خودش دفاع كند.» پيشتر ديگر مقامات امريكايي نيز از وزير دفاع و وزير خارجه گرفته تا سخنگوي كاخ سفيد و سخنگوي وزارت خارجه اين كشور نيز با اشاره به «حق دفاع مشروع اسراييل» به حمايت از تلآويو پرداخته و حملات راكتي حماس را محكوم كردند. براساس گزارش خبرگزاري رويترز بعد از تماس تلفني چهارشنبه شب وزير دفاع امريكا و همتاي اسراييلي او، لويد آستين ضمن تاكيد بر «اهميت تلاش همه طرفهاي درگير در بازگرداندن آرامش» به بنيگانتز گفته «از حق مشروع اسراييل براي دفاع از خود و شهروندانش» حمايت ميكند. «جن ساكي» سخنگوي كاخ سفيد نيز در نشست خبري خود بدون اشاره به حملات توپخانه و جنگندههاي اسراييلي به نوار غزه كه مرگ صدها غيرنظامي فلسطيني از جمله دهها كودك را در پي داشته، حملات راكتي حماس را محكوم كرد و خواستار كاستن از تنشها شدند. پرايس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا دوشنبه شب به وقت واشنگتن در پاسخ به سوال يك خبرنگار درباره كودككشي اسراييليها ضمن پافشاري بر پشتيباني بيقيد و شرط واشنگتن از تلآويو گفته بود:«حملات راكتي يك تنشزايي غيرقابل قبول است.» او در ادامه تاكيد كرد:«در شرايطي كه تمام طرفها را به كاهش تنش ترغيب ميكنيم، حق مشروع اسراييل در دفاع از خود و دفاع از ملت و سرزمين خود را به رسميت ميشناسيم.» پرايس همچنين در برابر اصرارهاي خبرنگاران پيرامون اينكه آيا براي فلسطين نيز حق دفاع قائل است، حاضر نشد پاسخگوي اين سوال باشد. توني بلينكن، وزير خارجه امريكا نيز چهارشنبه شب مواضع مشابهي را اتخاذ كرد و بر حمايت بدون قيد و شرط امريكا از اسراييل و همزمان تمايل واشنگتن بركاهش تنشها تاكيد كرد.
«وظيفه ماست كه به اين آپارتايد پايان دهيم»
در كنگره امريكا اما وضعيت متفاوتي حاكم است. از يك سو ترقيخواهان حزب دموكرات به رهبري سناتور برني سندرز با صراحت از جنايتهاي اسراييل و حمايت واشنگتن از تلآويو انتقاد ميكنند و از سوي ديگر جمهوريخواهان بدون كوچكترين اشارهاي به نقش اسراييل در تنشهاي اخير و كشتار غيرنظاميان فلسطيني، حماس را مقصر وضع موجود ميدانند. در نشست پنجشنبه شب مجلس نمايندگان، رشيده طليب نماينده دموكرات از ايالت ميشيگان از جمله كساني بود كه عليه اسراييل سخنراني كرد. او كه خود فلسطيني- امريكايي است حضور خود را در كنگره امريكا نوعي يادآوري براي همكارانش دانست كه «فلسطينيها وجود دارند و آنها هم انسانند.» رشيده طليب افزود:«همكاران من، هرچقدر هم كه شما كمك و منابع مالي جديد براي رژيم آپارتايد اسراييل در نظر بگيريد آنها هيچ كجا نخواهند رفت. اين وظيفه ماست كه به آپارتايد عليه فلسطينيها پايان دهيم؛ آنها سالهاست كه زير فشار رفتارهاي نژادپرستانه و غيرانساني زندگي ميكنند.» فلسطينيها همچنان درد ميكشند، همچنان ناديده گرفته ميشوند و همچنان كشته ميشوند در حالي كه جهان هيچ كاري نميكند.
«لحن امريكا بيطرفانه نيست، جانبدارانه است»
به گزارش هافينگتون پست، مارك پاكون نماينده دموكرات از ويسكانسين هم به حمايت از اظهارات رشيده طليب پرداخت. او گفت حملات راكتي حماس بايد محكوم شود اما اين موضوع مساله اخير را به «مساله دو طرف» تبديل نميكند. پاكون افزود:«ما بايد تبعيض و برخورد نامتناسب فلسطينيها را بپذيريم و آن را تحت هر شرايطي محكوم كنيم.» پس از پاكون، نوبت به آيانا پريزلي نماينده دموكرات از ايالت ماساچوست رسيد كه به اقدامات اسراييليها اعتراض كند. او با اشاره به «عدم توازن قدرت» ميان اسراييليها و فلسطينيها گفت به عنوان يك سياهپوست كه در امريكا شاهد خشونت بيسابقه پليس دولتي عليه سياهان بوده شرايط فلسطينيان را نيز مشابه سياهان ميبيند كه پليس هيچ مقاومتي را از سوي آنان قابل قبول نميداند. پريزلي تاكيد كرد:«ما نميتوانيم ساكت باشيم زماني كه سالانه 3.8 ميليارد دلار از بودجه نظامي ما به اسراييل اختصاص مييابد و صرف تخريب خانههاي فلسطينيان، كشتار مردم و قتل كودكان ميشود. بودجه، بازتابي از ارزشهاي ماست.» كوري بوش و بتي مك كالم ديگر اعضاي ترقيخواه كنگره هم به اعتراض عليه كمك نظامي امريكا به اسراييل پرداختند. بوش گفت كه اگر كنگره نميداند اين پول چگونه ميتواند بهتر هزينه شود، خانوارهايي را در حاشيه سنت لوئيس ميشناسد كه جايي براي زندگي ندارند. الكساندريا اوكازيو كورتز نماينده دموكرات از ايالت نيويورك نيز به شدت عليه سياست دولت در قبال جنگ غزه موضع گرفت. او گفت «اين دقيقا موضوعي است كه به ما مربوط است. ايالات متحده بايد متوجه نقش خود در بيعدالتي و نقض حقوق فلسطينيان باشد. اين ماجرا مربوط به هر دو طرف نيست. به عدم توازن قدرت ربط دارد كه محصول حمايتهاي بيدريغ ايالات متحده از اسراييل است.» همچنين ايلهان عمر نماينده دموكرات از مينهسوتا در يك سخنراني احساسي بهشدت عليه سياستهاي اسراييل در قبال مردم فلسطين تاخت. او اظهاركرد: به عنوان كودكي كه تجربه زيستن در يك جنگ داخلي خشن را دارد كه خانهمان را خراب كرد، اعضاي خانوادهام را از هم جدا كرد و دوستان و اعضاي خانوادهام را كشت، از دردي كه جنگ در پي دارد، درك عميقي دارم. هنوز به خاطر دارم زماني كه8 ساله بودم و زير تخت پنهان ميشدم و به بمبهايي نگاه ميكردم كه ممكن بود ما هدف بعديشان باشيم. ايلهان عمر افزود: اين جنگ امروز جنگ ميان دو دولت نيست. حتي جنگ داخلي هم نيست. جنگي است كه در آن كشوري به صورت كامل از سوي دولت ايالات متحده تامين مالي و حمايت ميشود و به اشغال نظامي غيرقانوني گروهي از مردم ادامه ميدهد. اين توضيح من از شرايط نيست، توضيح رهبر محافظهكار اسراييل آريل شارون است كه در سال 2003 ميگفت «نگهداري 3.5 ميليون فلسطيني تحت اشغال، از نگاه من چيز بدي براي ما و براي آنهاست. اين اشغالگري است، شايد شما اين كلمه را دوست نداشته باشيد اما اين واقعا اشغالگري است.» اين نمايندگان همچنين مستقيما دولت بايدن و مواضع آن را نيز مورد اشاره قرار دادند. الكساندريا اوكازيو كورتز با اشاره به بيانيه كاخ سفيد در توييتر نوشت:«بيانيههاي كوركورانهاي نظير اين بدون اندك اذعاني نسبت به آنچه اين چرخه خشونت را به راه انداخته است - تبعيد فلسطينيان و حمله به مسجدالاقصي و محروم كردن فلسطينيان از حقوق انساني- بر اين مساله دلالت دارد كه امريكا به نقض حقوق بشر طور ديگري نگاه ميكند. اين كار اشتباه است.» اين قانونگذار امريكايي افزود:«اقدام بايدن در اين راستا كه فقط از اقدامات حماس-كه قابل محكوم كردن نيز هست- نام برده و از اذعان به حقوق فلسطينيان امتناع كند، اين فرض غلط را ايجاد ميكند كه فلسطينيها اين چرخه خشونت را آغاز كردهاند. اين لحني بيطرف نيست، جانبدارانه است و جانب اشغالگران را ميگيرد».
در مجلس هم صداي اعتراضها شنيده ميشد.كريس مورفي روز پنجشنبه در نشستي مجازي گفت «نقطه جرقه خوردن اين وقايع، تبعيد فلسطينيها بود و اينكه كمپين [بنيامين نتانياهو] عملا ايجاد كشوري براي فلسطينيها در آينده را غيرممكن ميكند.» او افزود:«امريكا نيز در اين افزايش تنش نقش داشت. [دونالد] ترامپ بهطور موثري نقش امريكا به عنوان واسطهاي براي ايجاد صلح را رد كرد و موجب شد دو طرف بيش از پيش از يكديگر فاصله بگيرند. اكنون تمركز بايد روي آتشبس باشد. حماس بايد حملات راكتي را متوقف كند و اسراييل بايد گزينه حمله زميني را از روي ميز بردارد. اسراييل قدرت نابود كردن غزه را دارد اما كشتن كودكان امنيت آن را تضمين نخواهد كرد و به عكس خشونت را شعلهورتر خواهد كرد.» سناتور برني سندرز هم در توييترش نوشت: يك بار ديگر شاهديم كه اقدامات غيرمسوولانه افراطگرايان جناح راستي متحد دولت تلآويو در قدس ميتواند به سرعت به جنگي خانمانبرانداز تبديل شود. اين سناتور امريكايي همچنين گفت:كودكان اسراييلي همانند ديگران نبايد شب خود را با ترس در پناهگاه سپري كنند.كودكان فلسطيني نبايد زير خشونت مداوم و ستم اشغالگري بزرگ شوند.
جمهوري خواهان: مذاكرات با ايران
را متوقف كنيد
واكنش جمهوريخواهان در قبال درگيريهاي اسراييل و فلسطين به كلي متفاوت از دموكراتها بود. يك گروه ۴۳ نفري از سناتورهاي جمهوريخواه سنا در حمايت از اقدامات اسراييل در غزه خواهان توقف گفت وگوهاي دولت امريكا و ايران در وين شدند. آنها در نامهاي خطاب به بايدن نوشتند :«در دو روز گذشته، تروريستهاي فلسطيني در غزه كه توسط ايران تامين مالي ميشوند، يكسري حملات راكتي به اسراييل انجام دادهاند. آنها غيرنظاميان و شهرهاي اسراييل از جمله پايتخت اسراييل اورشليم(قدس) را هدف قرار ميدهند.» در ادامه اين نامه ادعا شده، «اين حمايت ايران از حماس در حالي كه اعضاي دولت شما در حال حاضر در وين با ايران،كشور حامي تروريسم در جهان مذاكره ميكند، مسالهساز است.» آنها تاكيد كردند:«ما از شما ميخواهيم كه هرچه سريعتر به مذاكرات با ايران پايان دهيد و صراحتا شفافسازي كنيد كه رفع تحريمها صورت نميگيرد.» وزير خارجه امريكا كه پيشتر گفته بود، واشنگتن از حق تلآويو براي دفاع از خود حمايت ميكند، در واكنش به اين درخواست ضمن تكرار اتهامات عليه ايران گفت: چيزي براي ارايه درباره اينكه آيا ايران در آنچه [در غزه] در حال رخ دادن است، مشاركت دارد يا ندارد، ندارم... اما وقتي صحبت از هر يك از فعاليتهاي بدخواهانه است كه ايران ممكن است در آنها مشاركت داشته يا نداشته باشد... تنها اهميت اين مساله را برجسته ميكند كه ما هر كاري كه ميتوانيم ميكنيم تا اطمينان يابيم ايران هرگز به سلاح اتمي دست نخواهد يافت. او به رغم تاييد صلحآميز بودن برنامه هستهاي ايران در گزارشهاي متعدد آژانس بينالمللي انرژي اتمي در ادامه ادعاهاي خود گفت: ايران با سلاح اتمي يا توانايي داشتن آن در يك ترتيب زماني كوتاه، ايراني است كه احتمالا با مصونيت حتي بيشتري در خصوص اقدامات ديگر عمل خواهد كرد. بلينكن افزود: بنابراين گفتوگوها در وين ادامه مييابد تا ببينيم آيا ميتوانيم به تعهد متقابل به برجام بازگرديم و ادامه خواهد يافت؟
تظاهرات مردم عليه اسراييل
همزمان با اعتراضات برخي نمايندگان كنگره به اقدامات اسراييل،گروه زيادي از مردم ايالات متحده نيز در حمايت از مردم فلسطين به خيابان آمدند. خبرگزاري آناتولي گزارش داده در بسياري از شهرهاي امريكا از جمله واشنگتن، اين اعتراضات جريان داشته و برخي نمايندگان كنگره از جمله رشيده طليب نيز در اين اعتراضات به مردم پيوسته است. در شيكاگو، نيويورك، لسآنجلس و شهرهايي از ميشيگان و مينهسوتا اين اعتراضات گزارش شده و رسانهها حجم جمعيت معترضان را «هزاران نفر» برآورد كردهاند. براساس گزارش فاكسنيوز از روز يكشنبه هفته گذشته اين تظاهراتها آغاز شده و تا روز جمعه نيز در شهرهاي مختلف امريكا به صورت پراكنده ادامه دارد.