دستكاري در «ماسك»

عصر پنجشنبه 26 فروردين، اپليكيشن «ماسك» (سامانه رسمي اعلام وضعيت روزانه رنگ‌بندي شهرها از بابت شيوع كرونا) 63 شهر در 19 استان كشور را با رنگ سياه مشخص كرد. به استناد نقشه‌اي كه عصر پنجشنبه، در سامانه «ماسك» منتشر شد، 63 شهر در استان‌هاي خراسان‌شمالي، بوشهر، فارس، يزد، آذربايجان‌شرقي، آذربايجان‌غربي، تهران، قزوين، زنجان، كردستان،كرمانشاه، اصفهان، لرستان، ايلام، مركزي، خوزستان، چهار‌محال‌و‌بختياري، كهگيلويه‌وبويراحمد و تمام شهرهاي استان سمنان، به دليل افزايش صعودي آمار ابتلا و بستري و فوت روزانه مبتلايان كرونا در وضعيت سياه قرار گرفتند. بعدازظهر جمعه 27 فروردين،كمتر از 24 ساعت، هم اين تغيير رنگ و تغيير وضعيت شهرها توسط معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا تكذيب شد، هم سامانه «ماسك» به مدت چند ساعت از دسترس كاربران خارج شد. عصر جمعه، سامانه «ماسك»، نقشه جديدي از وضعيت رنگ شهرهاي كشور منتشر كرد. در نقشه جديد، هيچ رنگ سياهي وجود نداشت. 

رنگ‌هايي كه مرعوب نفوذ مي‌شوند
ابتداي سال گذشته، مسوولان شهري و حوزه سلامت، به شهروندان توصيه كردند كه براي اطلاع از آخرين وضعيت گردش نقطه به نقطه ويروس كرونا و برخي اطلاع‌رساني‌هاي مرتبط با كوويد19 و از جمله احتمال آلودگي خود يا اطرافيان‌شان به ويروس كرونا، اپليكيشن «ماسك» را بر گوشي‌هاي تلفن همراه نصب كنند.  در برخي استان‌ها همچون اصفهان و مركزي، مديران ادارات دولتي ملزم به نصب سامانه «ماسك» براي تشخيص آلودگي مراجعان از طريق اسكن كارت ملي و انطباق با گزارش‌هاي دريافتي اين سامانه شدند. 
بنا به توضيحاتي كه در صفحه اول اين سامانه منتشر شده، «ماسك»، محصول تلاش جمعي از محققان ايران و از جمله، استادان، دانش‌آموختگان و دانشجويان دانشگاه‌هاي صنعتي شريف، شهيد بهشتي و اميركبير، دارندگان مدال‌ المپيادهاي جهاني رياضي وكامپيوتر، متخصصان علوم پزشكي و ويروس‌شناسي  است. 
تيم «ماسك»، در صفحه اول اين سامانه، در توضيح ميزان صحت اطلاعات منتشره و همچنين نقشه‌هاي روزانه از وضعيت شيوع ويروس كرونا  دركشور اعلام مي‌كند:«نقشه ابتلا به كرونا در اين سامانه، براساس آخرين داده‌هاي رسمي دريافتي از وزارت بهداشت درباره بيماران و محل تقريبي زندگي و ترددشان براساس داده‌هاي اپراتورهاي تلفن همراه ترسيم مي‌شود .... نقشه‌هاي ماسك مبتني بر محل مبتلايان است. از آنجايي كه محل زندگي مبتلايان يا رفت و آمد آنها توسط وزارت بهداشت ثبت نمي‌شود و محل تقريبي زندگي و تردد مبتلايان براساس داده‌هاي اپراتورهاي تلفن همراه ترسيم مي‌شود،  داده نقشه‌ها ممكن است با خطا همراه باشد. علت اين امر آن است كه ممكن است اپراتورهاي وارد‌كننده اطلاعات در سامانه‌هاي وزارت بهداشت داده‌ها را به درستي وارد نكنند يا اينكه مبتلايان، داده‌هاي درستي از خود به اپراتورها ارايه ندهند....»
در ادامه توضيحات مندرج در صفحات اين سامانه، تاكيد شده:«اين نرم‌افزار، از سوي وزارت بهداشت، به عنوان تنها اپليكيشن مورد تاييد وزارت بهداشت معرفي شده و نقشه‌هاي تهيه شده توسط تيم ماسك هم علاوه بر آنكه مورد استفاده وزارت بهداشت و ستاد ملي مبارزه با كرونا قرار مي‌گيرد، مبنايي براي تقسيم شهرستان‌ها به رنگ سبز، سفيد، زرد و قرمز است. در شرايطي كه شروع و پايان محدوديت‌هاي قبلي فاصله‌گذاري، به صورت سراسري و همزمان در سراسر كشور و بدون لحاظ كردن نرخ متفاوت بيماري در شهرها بود، تيم ماسك توانست اين ايده را مطرح و با حمايت معاونت بهداشت و مركز مديريت  بيماري‌هاي واگير وزارت  بهداشت، مصوب كند كه بازگشايي‌ها ‌در هر شهر، بايد با توجه به ميزان شيوع بيماري در هر منطقه انجام شود. اين ايده، اساس طرح طبقه‌بندي شهرستان‌ها به سفيد، زرد و قرمز بود.»
سامانه «ماسك»، زيرنظر عليرضا رييسي؛ معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا فعال است؛ رييسي، روزهاي پاياني دي ماه سال گذشته و در ايامي كه هنوز تعداد مرگ‌هاي روزانه كوويد 19 در كشور، سه رقمي بود، از كرسي سخنگويي ستادي كه بايد براي مقابله با كرونا دركشور سياستگذاري كند، با انتقاد از صدور خودسرانه مجوز برگزاري نماز جمعه در قم، خطاب به چهره‌هاي قدرتمند ذي نفوذي كه در مسير مخالف تاكيدات و مصوبات ستاد ملي مقابله با كرونا و وزارت بهداشت قدم برمي‌داشتند،گفت:«حتما شاهد پيك جديدي از بيماري كرونا  در قم خواهيم بود! هيچ‌گونه پروتكلي در قم رعايت نشده است؛ نه در نماز جمعه‌‌اي كه برگزار كردند اين پروتكل‌‌ها رعايت شد و نه بسياري از افراد ماسك دارند، فقط 30درصد نمازگزاران از ماسك استفاده كرده‌‌اند. مردم در صف ايستادند و قطعا ما دچار بيماري خواهيم شد وكساني كه با اين بي‌‌مبالاتي، اين برنامه‌‌ريزي‌‌‌‌ها را مي‌كنند بدون تعارف مسوول مرگ مردم ما  در پيك بعدي هستند.»
به دنبال اين انتقاد، هجمه شديدي از سوي شوراي سياستگذاري ائمه جمعه، قرارگاه حوزوي انقلاب اسلامي، وابستگان و حاميان برخي افراطيون سياسي عليه عليرضا رييسي آغاز شد و معترضان، با جمع‌آوري امضا و طومارنويسي، خواستار عزل و محاكمه اين مقام مسوول به اتهام «قم‌هراسي» شدند. دو بار عذرخواهي رييسي از مردم قم، علما، امامان جمعه و آيات عظام استان قم، در آن حد كفايت كرد كه هفته‌هاي پس از آن، باز هم به عنوان سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا، به دولت و نظام،گزارش بدهد و از فقدان هماهنگي و همراهي‌ها، انتقاد كند. 
حالا، سامانه‌اي كه زيرنظر عليرضا رييسي؛ معاون بهداشت و سخنگوي ملي مقابله با كرونا فعال است، در دومين روز از ماه مبارك رمضان، نقشه‌اي با نشان‌گذاري هشداري درباره سياه شدن وضعيت 63 شهر كشور منتشر مي‌كند آن هم در حالي كه هفته‌هاي آغازين امسال، برخي مذهبيون و اصولگرايان افراطي، مسوولان وزارت بهداشت را به دليل اعلام ممنوعيت برگزاري مراسم عمومي در ماه رمضان در مناطق و شهرهاي در وضعيت قرمز و نارنجي، به‌شدت مورد انتقاد قرار دادند و دامنه زير سوال بردن نگرش و منطق مجريان و ناظران اين محدوديت‌ها تا آنجا پيش رفت كه وزير بهداشت و قائم‌مقامش، به سوال برانگيز‌ترين شكل قابل تصور، از تاكيدات خود عقب‌نشيني كرده و به جاي همه آنچه پيش از اين مي‌گفتند، فهرستي از «لطفا و بهتر است و توجه كنيد و رعايت كنيد» تهيه و منتشر كردند. 

هك  شد يا  وادار به تكذيب  شديد؟ 
ابتداي هفته گذشته، وزير بهداشت با ابراز نگراني شديد از شدت گردش ويروس در كشور، هشدار داد كه در روزهاي آتي و هفته‌هاي پيش رو، نقشه كروناي كشور از قرمز به سمت سياه  خواهد رفت. 
نقشه «ماسك»، روز پنجشنبه اعلام مي‌كرد كه هشدار وزير بهداشت، حالا و در 63 نقطه كشور، قابل مشاهده است. به دنبال انتشار اين نقشه در سامانه «ماسك» مسوولان دانشگاه‌هاي علوم پزشكي در برخي استان‌هاي داراي مناطق سياه هم، نمايش اين سامانه را تاييد كردند و از جمله فرهاد ابول‌نژاديان، رييس دانشگاه علوم پزشكي اهواز، ضمن اعلام تبديل وضعيت شهرهاي اهواز و آبادان از «قرمز» به «سياه»، گفت كه اعلام رنگ سياه براي يك شهر، شاخص جديد تعيين شده توسط ستاد ملي مقابله با كروناست و معادل بستري روزانه 12 نفر به ازاي 100 هزار نفر جمعيت يك شهر و برابر با «فوق خطر» است. روز پنجشنبه، پيمان نامدار؛ رييس دانشگاه علوم پزشكي قزوين هم با ابراز نگراني از ركورد‌شكني شدت ابتلا به دليل افزايش 50‌ درصدي بستري‌ها، گفت:«شاخص  ريسكي كه رنگ‌بندي استان‌ها براساس آن اعلام مي‌شد عدد 4 بود كه حالا در برخي استان‌ها و از جمله، استان قزوين، به عدد ۲۸ رسيده و وضعيت ما، از قرمز به سياه تبديل شده است.»
ظهر ديروز؛ چند ساعت بعد از همه اين اتفاقات، عليرضا رييسي، سخنگوي ستاد مقابله با كرونا، «سياه شدن وضعيت 63 شهر» را تكذيب و با اعلام تلويحي، از سامانه «ماسك» هم سلب اختيار كرد و گفت:«رنگ سياه و فوق قرمز در رنگ‌بندي كرونايي به اين معنا بوده كه وضعيت قرمز است اما شاخص آمار ابتلا و بستري كرونا بيش از قرمز است؛ مبناي اعلام رنگ، ستاد ملي مقابله با كروناست و رنگ‌بندي جديد اعلام‌شده صحت ندارد. بايد رنگ‌بندي اعلام شده ستاد ملي مقابله كرونا كه از سوي وزارت كشور به استانداري‌ها ابلاغ مي‌شود، ملاك قرار گيرد.»
بعد از اظهارات رييسي، اگر به سامانه «ماسك» مراجعه مي‌كرديد، صفحه‌اي با اين پيام روي مانيتوركامپيوتر مي‌آمد:«سرور اصلي وب‌سايت مورد نظر شما در دسترس نيست.... سرور اصلي سايت mask .ir هم‌اكنون از دسترس خارج شده و نمي‌تواند به درخواست شما پاسخ بدهد.»
بعد از چند ساعت، سامانه «ماسك» در دسترس قرار گرفت در حالي كه آخرين گزارش روزانه هم از وب‌سايت حذف شده بود. 
مجموع اين اتفاقات؛ ماقبل و مابعد انتشار يك نقشه را مي‌توان چنين تحليل كرد كه يا سامانه «ماسك» به دستور برخي افراد خاص، هك شده تا مقاصدي فعلا نامعلوم را به سرانجام و نتيجه برساند كه در اين صورت، حتما رييسي، لابه‌لاي تكذيب موكد سياه شدن وضعيت 63 شهر، حتما به اين اتفاق هم به عنوان يك برگ برنده اشاره مي‌كرد همان‌طوركه اعلام حذف اپليكيشن  از مرورگر GOOGLEPLAY به دليل تاثيرات جهاني تحريم ايران هم، به ‌زعم مسوولان وزارت بهداشت، يك اتفاق ميمون و مبارك و مابه‌ازاي تلاش جوانان ايراني بود. اما اتفاقات دو روزگذشته، فاصله زيادي با هشدارهاي وزير بهداشت ندارد؛ هشدارهايي پرقوت درباره سياه شدن وضعيت برخي مناطق كشور در روزهاي هفته جاري.  اگر به شرايط زماني هم توجه كنيم، فرض هك شدن سامانه از رنگ و لعاب مي‌افتد و فاصله حدسيات با «دستور و تاكيد و اخطار و توبيخ» كمتر و كمتر مي‌شود چون انتشار نقشه‌اي با  63 نقطه سياه ، آن هم در دومين روز از ماه رمضان، در معنا و در عمل ، بايد مجوزي باشد براي اجراي محدوديت‌هاي هرچه بيشتر از سوي ستاد ملي مقابله با كرونا، اما اتفاقات دو روز اخير، حالا اين پيام تلخ را مخابره مي‌كند كه ستاد ملي مقابله با كرونا، مارگزيده‌اي است كه  جرات و اختياري براي هيچ تحرك جسورانه ندارد. تبعات گزشي دردناك از سوي مهاجمي با هويت پنهان، حتي زحمات ده‌ها محقق نخبه اين كشور را هم به فنا داد. امروز، به دنبال نمايشي كذب و اعمال جبراز سوي منبعي نامعلوم ، تاريخ مصرف تنها سامانه‌اي كه صادقانه، مردم را از وضعيت دقيق و بي‌حاشيه شيوع كوويد 19 دركشور آگاه مي‌كرد هم، براي اذهان عمومي تشنه صداقت، به پايان رسيد.

عصر پنجشنبه 26 فروردين، اپليكيشن «ماسك» (سامانه رسمي اعلام وضعيت روزانه رنگ‌بندي شهرها از بابت شيوع كرونا) 63 شهر در 19 استان كشور را با رنگ سياه مشخص كرد. بعدازظهر جمعه 27 فروردين،كمتر از 24 ساعت، هم اين تغيير رنگ و تغيير وضعيت شهرها توسط معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا تكذيب شد، هم سامانه «ماسك» به مدت چند ساعت از دسترس كاربران خارج شد. عصر جمعه، سامانه «ماسك»، نقشه جديدي از وضعيت رنگ  شهرهاي كشور منتشر كرد. در نقشه جديد، هيچ رنگ سياهي وجود نداشت.