تبعيض‌ها را پايان دهيد
سهيل معيني
23مهر، 15 اكتبر، روز جهاني عصاي سفيد و ايمني است. مناسبت جهاني براي گراميداشت جايگاه نزديك به سيصد ميليون نفر افراد نابينا و كم‌بينا در سراسر جهان فرصتي است براي بازطرح وضعيت زندگي انسان‌هايي كه به علت محدوديت‌هاي پايدار در حس بينايي از فرصت‌هاي رشد و خودشكوفايي حداقل در اكثر كشورهاي در حال توسعه محرومند. اما اين واقعيت به طور مستقيم از محدوديت‌هاي بينايي اين افراد ناشي نمي‌شود، آنچه محدودكننده افراد نابينا و كم‌بينا از بروز توانمندي‌ها و استعدادهاي خود در جامعه مي‌شود، تبعيض‌هاي آشكار و پنهان حقوقي، اجتماعي و فرهنگي است كه از اين افراد عموما شهرونداني درجه دو مي‌سازد. اين واقعيت منحصر به جامعه افراد آسيب‌مند بينايي نيست، بلكه گسترده‌تر از آن شامل همه شهروندان داراي معلوليت و همه كساني است كه ناشي از هر عامل وراثت، حادثه، بيماري، سن و... بخشي از توانمندي جسمي خود را از دست داده‌اند. بررسي زندگي افراد معلول از جمله آسيب‌ديدگان بينايي در كشورهاي مختلف مبين تفاوت زندگي آنان در جوامع گوناگون است يعني تحقق نسبي حقوق برابر اين افراد در مقايسه با ديگران غيرمعلول و برخورداري مطلوب يا قابل قبول آنان از رفاه و فرصت‌هاي رشد اجتماعي همچون ساير شهروندان. اين تفاوت خود مويد آن است كه آنچه سرنوشت و سطح زندگي نابينايان و كم‌بينايان را تعيين مي‌كند، محروميت آنها از بينايي نيست بلكه كميت و كيفيت موانع و تبعيض‌هايي است كه جامعه فراروي آنها ايجاد مي‌كند. چه باك از نابينايي در جامعه‌اي كه محيط‌هاي شهري و روستايي براي تردد نابينايان ايمن‌سازي شده است، منابع اطلاعاتي بدون تحميل هزينه اضافه همچون ساير آحاد در اختيار آنهاست، تبعيض‌هاي حقوقي آنها را از احراز مشاغلي كه توانمندي و صلاحيت انجام‌شان را دارند، محروم نمي‌كند، فناوري‌هاي كمك‌زيستي فقدان بينايي آنها را تا حد زيادي جبران مي‌كند و آنچه از نابينايي براي‌شان باقي مي‌ماند، صرفا خود نديدن است و نه محروميت‌هاي قابل پيشگيري از نديدن. اگر سهميه 3% استخدامي براي افراد معلول و نابينا لحاظ مي‌شود، توسل به انواع ضوابط اختصاصي استخدامي و پزشكي هدف‌شان محروميت از استيفاي اين حق است، محروميت از ورود به مجلس كه قاعدتا حق همه شهروندان داراي صلاحيت‌هاي عمومي و در واقع حق انتخاب مردم است، عدم دسترسي به فناوري‌هاي كمك‌زيستي روز به علت ضعف اعتبارات، عدم تخصيص اعتبار به توليد منابع اطلاعاتي مورد نياز فقط نمونه‌هايي از چالش‌هايي است كه اجازه نمي‌دهند نابينايان اين مرز و بوم مشكل‌شان حل شود.
مديرعامل شبكه تشكل‌هاي نابينايان و كم‌بينايان كشور