گروه اجتماعي| تبهكاران هميشه باهوشتر و سريعتر از ساير مردم بودهاند. زودتر تغيير شرايط اقتصادي را درك كردهاند و پيش از ساير مردم در سبك زندگي خود تغيير تاكتيك دادهاند. اين روزها نيز تبهكاران خوب فهميدهاند كه ارزش گوشيهاي هوشمند موبايل چقدر شده است. اگر تا ديروز به سبب امكان رديابي سرقت موبايل و به اصطلاح «موبايلقاپي»، هزينهاش بالا رفته بود و از دستور كار سارقان خارج شده بود، امروز آنها ميدانند اگر يك گوشي هوشمند را به سلامت بقاپند ميتوانند قطعاتش را بدون آنكه ردگيري شود با قيمت بالايي بفروشند. افزايش قيمت ارز سبب شده بهاي گوشيهاي هوشمند چندين برابرشود و از اين مهمتر قيمت قطعات آن نيز به همين تناسب سير صعودي طي كند. حالا اگر كسي صفحه نمايش گوشي هوشمندش براثر ضربه آسيب ببيند معادل زماني كه گوشياش را خريده بايد خرج كند. همين ويژگي تغيير شرايط اقتصادي سبب شده تا تبهكاران روي «موبايلقاپي» متمركز شوند و اين روزها بيشتر بشنويم كه گوشي موبايل دوستان و همكارانمان را قاپيدهاند. اين روزها تهرانيهايي كه در مناطق مركزي تهران تردد داشتهاند بيشتر خبر سرقت گوشي تلفن همراه خود يا دوستانشان را نقل كردهاند. مناطق مركزي يعني محدوده چهارراه وليعصر، ميدان وليعصر، ميدان هفتتير تا ميدان آرژانتين. علاوه بر اين محدوده ميدان ونك و خيابان ميرداماد نيز محدودهاي است كه مردم بايد بيشتر در آن مراقب سارقان گوشي تلفن همراه باشند.
از واقعيت تا خبرسازي
واقعيت اين است كه شرايط اقتصادي و تغييرات چندماه اخير سبب شده تا قيمت گوشي تلفن همراه جذابيت بيشتري براي سارقان داشته باشد و اين روزها بيشتر تلفن ۱۱۰ به صدا درآيد. در همين حال پليس تهران نيز در حال شناسايي و دستگيري موبايلقاپاني است كه به صورت گروهي عمل ميكنند. براي نمونه سرهنگ حسيني جانشين پليس پيشگيري تهران بزرگ اعلام كرده است كه به تازگي و در روزهاي اخير ۴ گروه از موبايلقاپان را شناسايي و دستگير كردهاند.
سرهنگ حسيني به كمسن بودن اعضاي اين گروههاي كيفقاپ اشاره كرده است.
در همين حال در نخستين روزهاي مهر در محدوده ابتداي خيابان ستارخان چند مورد موبايلقاپي گزارش شد. به جز اين پليس نسبت به موبايلقاپي هشدارهايي به مردم داد و از آنها خواست به هنگام عبور در خيابان مراقبتهاي بيشتري از خود داشته باشند. هشدار پليس بهويژه متوجه مراكزي از شهر بود كه مردم و شركتهاي پرتردد در آن مستقر هستند. اين در حالي است كه به نظر ميرسد مناطقي نظير چهارراه وليعصر، خيابانهايي كه مابين دو ميدان مركزي شهر ميدان هفتتير و وليعصر واقع شدهاند و محدوده ميدان ونك و خيابان ميرداماد بيشتر مورد توجه موبايلقاپان بوده است. در چنين شرايطي شامگاه روز پنجشنبه و در حالي كه بسياري از علاقهمندان و هواداران دربي پايتخت در حال بحث بر سر نتيجه مساوي و بازي كسلكننده تيم مورد علاقهشان بودند در گروههاي تلگرامي خبري دست به دست شد كه ميگفت در محدوده در شرقي ورزشگاه آزادي از ۸ نفر به صورت مسلحانه سرقت موبايل صورت گرفته است. اما پيگيري پليس حكايت از آن داشت كه در آن محدوده هيچ شكايتي از مردم به پليس اعلام نشده بود. با اين حال خبر به سرعت كپي و در گروههاي بيشتري دست به دست شد تا آنكه سرهنگ كيوان ظهيري نسبت به آن خبر توضيحاتي ارايه كرد. سرهنگ ظهيري، در اين باره تاكيد كرد: حمله به تماشاگران دربي پس از اتمام مسابقه كذب محض است و اين خبركه در برخي رسانهها منتشر شده است صحت ندارد، چرا كه تمامي نيروهاي مستقر در ورزشگاه آزادي به صورت آمادهباش در حال انجام ماموريت بودند و هيچ گزارشي در اين خصوص به ما اعلام نشد.
رييس پليس پيشگيري تهران همچنين توضيح داد: ماموران طي بازرسيها و گشتزني در اطراف ورزشگاه در زمان برگزاري بازي دربي موفق به شناسايي و دستگيري ۹ سارق و جيببر كه در محوطه ورزشگاه در حال پرسهزني بودند، شدند كه ۷ عدد گوشي تلفن همراه در زمان دستگيري جيببرها و بازرسي بدني از آنها كشف و ضبط شد.
اگر خودمان مراقب نباشيم
زماني در كشور فقط ۲ ميليون دستگاه گوشي تلفن هوشمند فعال بود. اما فقط در فاصله سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ تعداد گوشيهاي هوشمند تلفن همراه ۹۸ ميليون افزايش يافت. در همان زمان «محمدجواد آذريجهرمي» معاون وقت وزير ارتباطات بود و در سخناني گفته بود: ۴۰ درصد جوانان و نوجوانان بيشتر ارتباطات و فعاليتهايشان از طريق تلفنهاي همراه هوشمند انجام ميشود. بالغ بر ۸۰ درصد از پزشكان منابع و خدمات خود را از طريق تلفنهاي همراه هوشمند دنبال و تامين ميكنند.
همين وضعيت بستري كه موبايلقاپان امروز در آن سوداگري ميكنند را ملموس ميكند. اينكه كافيست اندكي روي افرادي كه حواسشان به دور و برشان نيست تمركز كنند يا آنهايي را كه غرق در شبكههاي اجتماعي شدهاند. كافيست كنار خيابان راه بروند و در اين زندگي پرگرفتاري با يكي از دوستان يا همكارانشان گفتوگوي تلفنيشان طولاني شود. همين بهترين فرصت است تا در كسري از ثانيه موتورسواري گوشي را بقاپد و ببرد.
دو روشي كه بايد مراقبش باشيم
اين روزها سارقاني كه روي گوشيهاي هوشمند تمركز كردهاند از دو روش استفاده ميكنند. يكي «تنهزني» است و ديگري هم «قاپيدن». همين هفته قبل كه تلفن همراه يكي از همكاران روزنامه اعتماد را سرقت كردند به آرامي كنار خيابان داشت به صفحه نمايش گوشياش نگاه ميكرد تا ببيند خودروي اسنپ چقدر با او فاصله دارد. موتورسوار بيصدا نزديكش شد موبايل را قاپيد و گاز داد و دور شد.
اما روش جديدتر اين روزها «تنهزني» است. براساس گزارشهاي برخاسته از شكايات مردم به پليس در اين شيوه موتورسواران به سمت طعمه خود حركت كرده و تنهاي محكم به او ميزنند. در اين لحظه موبايل از دست طعمه خارج ميشود و يكي از موتورسواران آن را گرفته و از محل دور ميشوند. در اين حالت قرباني تصور ميكند تصادف كرده يا برخوردي صورت گرفته است در حالي كه براثر ضربه موبايلش از دستش رها شده و به سرقت رفته است.
شيشه ماشين را پايين نياوريد
عموم ما به هنگام رانندگي كمتر به ممنوعيت صحبت با تلفن همراه توجه ميكنيم. اگر هم خودمان به اين قانون احترام بگذاريم سرنشين فارغ از اين قانون تلفن همراهش را به دست گرفته و به راحتي صحبت ميكند. معمولا آنها كه راستدست هستند و روي صندلي سرنشين مينشينند بيشتر قرباني سارقانند. آنها با دست راست و در حالي كه شيشه خودرو را پايين دادهاند در حال مكالمهاند. فارغ از اينكه سارقان به سادگي دست داخل ماشين ميآورند و گوشي را سرقت ميكنند. همين چندي قبل اتفاقي كه براي يكي از خبرنگاران در تقاطع خيابان اسفنديار و آفريقا روي داد. او پشت چراغ قرمز توقف كرد ولي بيخبر از آنكه شيشه پايين خودرو و تماس طولانياش سارقي را به كمين آورده است.
تنها موبايلقاپي و پايين بودن شيشه به هم ارتباط ندارند. در بسياري مواقع افراد كيف حاوي مدارك و پول خود را روي صندلي سرنشين ميگذارند درحالي كه شيشه خودرو را پايين آوردهاند. كافيست اندكي بههوش و سرعت عمل سارقان فكر كنيم. آنها كارهايي را در كسري از ثانيه ميكنند كه شوكهكننده است. براي همين اين روزها بهتر است بيشتر از خودمان و اموالمان مراقبت كنيم تا فقط به وضع اقتصادي غر بزنيم. كافيست وقتي سوار خودرو ميشويم اگر نميخواهيم كولر بزنيم شيشه خودرو را فقط به اندازه ۴ انگشت روي هم پايين بياوريم و به سرعت قفل مركزي را فعال كرده تا همه درهاي خودرو قفل شود. در بسياري موارد سارقان كه زاغ كيف راننده را زدهاند در يك لحظه در عقب خودرو را باز كرده و كيف را سرقت كردهاند.
اين روزها بهتر است بيشتر از خودمان و اموالمان مراقبت كنيم تا فقط به وضع اقتصادي غر بزنيم. كافي است وقتي سوار خودرو ميشويم اگر نميخواهيم كولر بزنيم شيشه خودرو را فقط به اندازه ۴ انگشت روي هم پايين بياوريم و به سرعت قفل مركزي را فعال كرده تا همه درهاي خودرو قفل شود. در بسياري موارد سارقان كه زاغ كيف راننده را زدهاند در يك لحظه در عقب خودرو را باز كرده و كيف را سرقت كردهاند.