احمد حاتمييزد در گفتو گو با «اعتماد»:
دوره تعارفات سياسي به سر رسيده است
آويده علم جميلي| احمد حاتمي يزد، كارشناس پولي و مالي معتقد است كمكهاي اروپاييان و نهادهاي مالي و بينالمللي وعدههايي براي حفظ حيثيت در محافل بينالمللي و برجام است. وي در اين خصوص به «اعتماد» گفت: اين وعدهها (تدوين برنامه براي جلوگيري از ضرر ايران در برابر تحريم ها) تا به امروز به جايي نرسيده و براي نهايي شدنش، وقت لازم دارند. تا كي فرصت ميخواهند؟ 4 ماه از اعلام خروج امريكا از برجام ميگذرد ولي همچنان بستههاي حمايتي به سرانجام نرسيده است. كشور در شرايطي است كه بايد هرچه زودتر راهحل واضح و روشني براي مشكل نقل و انتقال مالياش ارايه شود. دوره تعارفات سياسي و بينالمللي به سر رسيده است.
وي با اشاره به سخنراني رييس كل اسبق بانك مركزي در حاشيه نشست صندوق بين المللي پول گفت: زماني جناب سيف در نشست شوراي روابط خارجي امريكا كه در سال 95 برگزار شد، اشارهاي به تحولات اقتصادي ومالي ايران در پساتحريم كردند. جمله ايشان «تقريبا هيچ چيز از برجام نصيب ما نشد»، بود و به صراحت از عملكرد طرفين برجام در قبال ايران ميگويد. شرايط فعلي نيز به مانند همان جمله دو سال پيش جناب سيف است. بايد به صورت واضح و دقيق برنامههاي حمايتي طرفين متعهد به برجام اعلام شود. اين كارشناس پولي و مالي ادامه داد: برنامه حمايتي يعني به صورت واضح و شفاف عنوان شود كه كشورهاي طرف تجاري ايران به چه صورتي ميتوانند براي بانك مركزي در كشورشان حساب باز كنند. اين كارشناس پولي و مالي در خصوص مشكلات مالي كشور افزود: در حال حاضر مساله اصلي ايران، نقل و انتقال آسان وجوه است نه كمك مالي يا وام. كشور براي خريد برخي كالاها با مشكل تبادل مالي مواجه است . بهطور مثال اگر نفت در چين به فروش برسد، نميتوان از پول آن براي خريد كالا از آلمان استفاده كرد چرا كه بانكها از بيم تنبيههايي كه در صورت همكاري با ايران نصيبشان ميشود، فعاليت مالي نميكنند و به همين خاطر بخشي از داراييهايمان در بانكهاي بينالمللي بلوكه شده است. حاتمي يزد در خصوص تصويب لايحه fatf و تاثيرش بر نقل و انتقال پول گفت: مساله اساسي متعهدين به برجام تصويب يا عدم تصويب fatf نيست. هرچند اين لايحه براي ايجاد رغبت بانكها به تعامل با ايران كمك ميكند، اما مشكل اينجاست كه اگر كشور بخواهد با بانكهاي بينالمللي همكاري كند، بايد در كمال آرامش خاطر و به دور از تنشهاي سياسي باشد.به بيان ديگر همكاري بانكهاي جهاني با كشور بايد به دور از ترس از تنبيههاي سياسي و بينالمللي صورت بگيرد. حاتمي يزد در خصوص زمان حل مساله مالي ايران گفت: تا زماني كه سناريوي مشخصي از جانب طرفين ارايه نشود، نميتوان زماني را براي حل مشكل نقل و انتقال مالي، عنوان كرد. اروپاييان در اين 4 ماه بارها و بارها از تدوين برنامه براي حمايت از ايران و برجام سخن گفتند ولي همچنان برنامهاي در كار نيست.
اين كارشناس پولي و بانكي معتقد است تا زماني كه برنامهاي از طرف اروپاييان ارايه نشده، بايد از طريق آگاهي به مردم احتمال ايجاد هرگونه رفتار هيجاني و التهاب در بازار را كم كرد. وي ادامه داد: وضعيت 2 ماه ديگر به طور قطع متفاوتتر از امروز خواهد بود و اگر مردم همهچيز را از شرايط فعلي اقتصاد بدانند، هيجانات به حداقل ميرسد.تصميمگيران بايد تمام شرايطي كه دير يا زود كشور را درگير ميكند، به مردم اطلاع دهند. اگر اين اتفاق بيفتد، نوسانات عجيب و غريبي را در بازارها نخواهيم ديد.
حاتمي يزد در خصوص رفتارهاي هيجاني چند ماه اخير و افزايش انتظارات تورمي مردم گفت: اين رفتارها ربطي به عدم يا وجود برجام ندارد و به خاطر مشكلات ساختاري اقتصاد كشور است. انتظارات تورمي هر فردي بر اساس وضعيت اقتصادي كشوري كه در آن زندگي ميكند شكل ميگيرد. در 6 -5 سال اخير ،حجم نقدينگي كشور در حدود 1000 هزار ميليارد تومان افزايش يافته كه بدون تاثير نخواهد بود. يكي از آثار سوء افزايش نقدينگي، افزايش سطح عمومي قيمتها و انتظار مردم به افزايش بيشتر قيمتها در آينده خواهد بود. پس ميبينيم كه خروج امريكا از برجام، بر انتظارت تورمي مردم تاثير زيادي نداشته است و حجم نقدينگي سرگردان در كشور، قيمتها را دچار نوسان ميكند.