عتاب لاريجاني
«عدم قطعيت» اين روزها شايد تنها گزارهاي است كه ميتوان با «قطعيت» از آن سخن گفت. از بازار ملتهب ارز و سكه تا مشي كجدار و مريز اين جناح و آن جناح درباره فضاي مجازي و پيامرسان داخلي و خارجي و حالا، در آخرين تحول، عدم قطعيت در برگزاري جلسات مجلس كه تا 8 صبح ديروز، مطابق اعلام مكرر چندروزه اخير از سوي هياترييسه مجلس قرار بود به طور غيرعلني و بهمنظور بررسي التهابات بازار ارز برگزار شود و وقتي عقربههاي ساعت از 8 صبح سهشنبه گذشت، پردهها كنار رفت و غيرعلني، علني شد و مجلس بحث و فحص نخبگان و وكلاي ملت، تبديل شد به محل گردنكشي و قلدري.
قرار بود وليالله سيف، رييس كل بانك مركزي به عنوان بالاترين مقام اجرايي در بحث ساماندهي بازار پولي و مالي كشور در يك نشست غيرعلني به نمايندگان درباره وضعيت بحراني بازار ارز و افزايش افسارگسيخته نرخ دلار طي ماههاي گذشته توضيح دهد اما هنوز مقدمه سخنانش را هم به پايان نبرده بود كه ناگهان فرياد چند نماينده اينسو و آنسوي صحن، موجب توقف مقطعي در اظهارات اين مقام ارشد دولتي شد و چند ثانيه بعد، ناگهان چند نفر از اين معترضان خود را به جايگاه ناطق در صحن رسانده و آنگاه كه ديدند سيف با زبان خوش پايينبيا نيست، آستين بالا زده و يكي، دو نفر از آنها سعي كردند به زور بازو، رييس كل بانك مركزي را پايين بكشند. آن هم در انتقاد به آنچه سياست دستوري دولت در كنترل بازار ارز خوانده و فرياد زده بودند قيمت دلار به زور بازو و دستور و تحكم دولتي پايين نميآيد. البته رييس كل بانك مركزي هم همچون قيمت ارز به اين راحتي تسليم زور نمايندگاني همچون حسين مقصودي و علي وقفچي نمايندگان اصولگراي سبزوار و زنجان نشد و به مدد و پشتيباني علي مطهري، احمد اميرآبادي فراهاني و اسدالله عباسي، نايبرييس، دبير و عضو ناظر هيات رييسه مجلس و چند نماينده ديگر تا پايان تشنج، ايستادگي كرد و به اين واسطه كه برآيند فشار دوطرف بهنسبت يكسان بود، بر همان نقطه اوليه تثبيت شد!
محمدقسيم عثماني، نماينده اصلاحطلبي كه بهشدت با سياست اخير دولت در تكنرخي كردن دولتي دلار با قيمت 4200 تومان مخالف است و ازقضا به عنوان يكي از پنج نمايندهاي كه پس از اتمام سخنان رييس كل بانك مركزي، نمايندگان دو كميسيون اقتصادي و برنامه و بودجه و همچنين مركز پژوهشهاي مجلس در صحن علني اظهارنظر كرد، در رابطه با اين حواشي به «اعتماد» گفت: هنوز آقاي سيف حرفش را شروع نكرده بود كه اين جنجال آغاز شد. عدهاي از نمايندگان تاكيد داشتند كسي كه بايد براي پاسخگويي به مجلس بيايد، رييسجمهور يا نهايتا معاون اول رييسجمهور است، نه رييس كل بانك مركزي. اين نماينده اصلاحطلب مجلس خاطرنشان كرد: نمايندگان ميگفتند پس از سخنان سيف، عملا اتفاق خاصي نميافتد. عثماني با بيان اينكه بعضي نمايندگان حتي شعار استعفا را هم زمزمه ميكردند، تاكيد كرد: معتقدم اين اتفاق خودجوش نبود كه فكر كنيد ناگهان در لحظه شكل گرفته باشد؛ بلكه براساس تصميمي حسابشده از قبل اين تشنج ايجاد شد. حال آنكه معتقدم در اين جريان سيف مقصر نيست و اين حجم سنگين نقدينگي به هر بازاري وارد شود، ويراني به بار ميآورد.
همزمان با اظهارات رسمي اين نماينده عضو فراكسيون اميد، يك عضو هيات رييسه اين فراكسيون كه نخواست نامش فاش شود، فهرستي از نمايندگاني كه اين تشنج را مديريت كردند در اختيار «اعتماد» قرار داد. فهرستي بلندبالا متشكل از محمد دهقاني، محمدعلي پورمختار، جبار كوچكينژاد، علي اديانيراد، احد آزاديخواه، جواد كريمي قدوسي، مجيد ناصرينژاد، علي وقفچي، حسين مقصودي و حتي عبدالحميد خدري كه حضورش به عنوان يك نماينده اصلاحطلب در اين جمع تماما اصولگرا تعجببرانگيز است.
عليرضا رحيمي، ديگر عضو هيات رييسه فراكسيون اميد نيز از ابعاد مثبت ماجرا سخن گفت و با اشاره به پادرمياني چند عضو هيات نظارت بر رفتار نمايندگان همچون محمدجواد جمالي نوبندگاني و محمدمهدي برومندي و همچنين برخي اعضاي هيات رييسه مجلس، به «اعتماد» گفت: بنده صرفا ناظر اين «صحنپيمايي» و داد و قالي بودم كه برخي همكاران با برنامهريزي قبلي ترتيب داده و صحن را متشنج كردند.
اين تقابل اما در چند مقطع نيز بهصورت علني نمود داشت و باوجود آنكه لاريجاني كه پس از پايان كل بحث، مطابق روال معمول نكاتي را مطرح كرد، لابهلاي ديگر بحثها نيز در چند مورد ورود كرد و به دولت هشدار داد. رييس مجلس در واكنش به اظهارات محمدرضا پورابراهيمي، رييس كميسيون اقتصادي كه خواستار تذكر به رييسجمهور براي خروج يك صداي واحد از دولت شده بود، گفت: اين ايراد وارد است، در نظر يكي از مشاوران رييسجمهور موضوعي مطرح ميشود و بعد رييسجمهور و وزرا نرخ تكليفي اعلام ميكنند؛ اين افراد را كنترل كنيد، اين چه وضعي است؟ لاريجاني تاكيد كرد: هيچ توجيه اقتصادي براي اينكه نرخ ارز بينالمللي افزايش يابد و نرخ پول ملي ما كاهش يابد، وجود ندارد. رييس قوه مقننه در حاشيه اظهارات هادي قوامي، نايبرييس كميسيون برنامه و بودجه، به محمدباقر نوبخت، رييس سازمان برنامه و بودجه هشدار داد كه نرخ ارز مبادلهاي را در بودجه اصلاح كند و گفت: يكسري كالاها با نرخ ارز ۴۲۰۰ تومان وارد شده كه بايد اين موضوع نيز بررسي شود كه با افزايش نرخ ارز رانتي به وجود نيايد. لاريجاني در سخنان پايانياش نيز به با اشاره به اظهارات سيف درباره ميزان بيش از مصارف منابع ارزي گفت: اين نشان ميدهد اشكال در مديريت كار است. شاهديم كه شرايط ملتهب و جلساتي تشكيل شد و نهايتا تصميماتي ازسوي دولت اتخاذ شد كه حتما شرايط را تعديل ميكند ولي اين تصميمات بايد زودتر گرفته ميشد. رييس مجلس خطاب به رييس كل بانك مركزي گفت: از اين پس تصميمي كه گرفته شده را با جديت دنبال كنيد.
رييس كل بانك مركزي باتوجه به فشارهاي سياسي چندين ماه اخير كه ابتدا درجريان بحران موسسات مالي و اعتباري و اين اواخر درپي التهاب بازار ارز دامنگيرش شده بود، صبح ديروز با انتظار مواجهه با انتقادات صريح نمايندگان قدم به صحن گذاشت اما آنچه درعمل بر سيف گذاشت،احتمالا وراي تصور او و دولت بود؛ بهويژه آنكه دولتيها اين بار علي لاريجاني مهمترين حاميشان در مجلس را نيزعملا در مقابل خود ميديدند، نه كنارشان.