واكنش‌هاي داخلي و جهاني به از سرگيري روابط امريكا و كوبا
شادي ملـت‌ها ، خشم رقـبا
كوبايي‌ها در صفحه‌هاي شخصي خود از پيشكش كردن سيگار برگ كوبايي به باراك اوباما رييس‌جمهوري امريكا مي‌نويسند و اين نكته سوژه برخي كارتونيست‌ها شده است؛ يك سيگار برگ براي اوباما و يك مك دونالد در دست رائول كاسترو، رييس دولت كوبا. موضوع اين است كه روساي دو دولت امريكا و كوبا سياستي را در پيش گرفته‌اند كه ملت‌ها خواهان آن هستند. تحريم بيش از اينكه سياستي عليه دولت ديگر باشد، عليه ملت‌ها است. باراك اوباما، رييس‌جمهوري امريكا در نطق تلويزيوني خود درباره كوبا به صراحت گفته است كه پس از شش دهه سياست‌هاي خصومت‌آميز ناموفق در برابر انقلاب اين كشور، وقت آن رسيده كه روش جديدي در پيش گرفته شود. به گزارش رسانه‌هاي كوبايي پس از اعلام خبر ياد شده مردم در هاوانا، پايتخت كوبا، با شادي به خيابان‌ها سرازير شده و به رقص و پايكوبي پرداخته‌اند. اما اين نگاه رييس‌جمهور امريكا رقباي او در واشنگتن را آشفته است. فاكس نيوز گزارش داده است كه جمهوريخواهان مانع عادي‌سازي روابط امريكا با كوبا خواهند شد. تد كروز، يكي از نامزدهاي انتخابات رياست‌جمهوري 2016 امريكا در توييتر خود با انتقاد از باراك اوباما، رييس‌جمهوري امريكا نوشته است: اول روسيه، بعد ايران و حالا كوبا؟ جب بوش برادر كوچك‌تر جورج دوم نيز با ارسال مطالبي عليه سياست اوباما در مقابل كوبا، نوشته است: تلاش رييس‌جمهوري براي رابطه با كوبا اعتبار امريكا را كاهش مي‌دهد. اما در اظهارنظري شگفت‌انگيز رند پال كه از نامزدهاي مطرح جمهوريخواهان براي انتخابات 2016 است يادآور شده است كه رابطه با كوبا بهتر از جنگيدن با كمونيسم است.
با اين حال سناتور ماركو روبيو، كه از پدر و مادري كوبايي به دنيا آمده، به ستون سرسخت در برابر سياست جديد امريكا در قبال كوبا تبديل شده و اعلام كرده است كه نمي‌گذارد كسي براي پست سفارت امريكا در كوبا انتخاب شود. روبيو عضو كميته روابط خارجي سناي امريكاست و تاكيد دارد كه حتي اگر ۹۹ درصد از مردم هم در نظرسنجي‌ها با موضع او مخالف باشند، او از موضع خود كوتاه نمي‌آيد. يورونيوز گزارش مي‌دهد اشاره روبيو به هم‌ايالتي‌هايش در فلوريداست كه حالا نظر متفاوتي نسبت به عادي سازي روابط بين دو كشور دارند. فلوريدا به خاطر نزديكي جغرافيايي به كوبا، ميزبان بيشترين تعداد كوبايي‌هاي مهاجر است. پيش‌تر كوبايي‌تبارهاي امريكا مخالف ايجاد ارتباط با حكومت كمونيستي كوبا بودند، اما از انتخابات رياست‌جمهوري در سال ۲۰۰۸ به اين سو كه منجر به روي كار آمدن باراك اوباما شد، به نظر مي‌رسد كه ديگر كوباييتبارها در اين نظر يكدست نيستند.
به دنبال بازگشايي سفارت امريكا در هاوانا، تعداد گردشگراني كه به كوبا مي‌روند افزايش مي‌يابد و كوباييتبارها مي‌توانند پول بيشتري براي خانواده‌هايشان بفرستند. اما لغو كردن تحريم‌ها عليه كوبا كاري است كه تنها از عهده كنگره بر مي‌آيد و اين نهاد تصميم‌ساز در تصرف جمهوريخواهان يعني مخالفان اوباما قرار دارد. جان بوئنر، رييس‌جمهوريخواه مجلس نمايندگان كنگره تاكيد كرده روابط با حكومت كاسترو «تا زماني كه مردم كوبا از آزادي لذت نبردند» نبايد بازبيني و عادي شود. ليندزي گرهام، سناتور جمهوريخواه كه در كنگره جديد، بر كرسي رياست كميته روابط خارجي سنا خواهد نشست، هم درباره عادي‌سازي روابط دو كشور در توييتر اين طور نظر داده است: « فكر بدي بود كه در زمان بدي هم انجام شد.»
اين مخالفت به حزب رقيب جمهوريخواه منحصر نشده است. سناتور رابرت منندز، كه هم حزبي باراك اوباما است و تا پيش از شروع به كار سناي جديد امريكا در ژانويه ۲۰۱۵ رياست كميته روابط خارجي سنا را به عهده دارد نيز اعلام كرده كه با سياست كاخ سفيد در قبال كوبا مخالف است.
اما سناتور دموكرات پاتريك لي‌هي، از سناتورهاي ارشد كنگره، در بيانيه‌يي به اوباما و كاسترو براي تغيير سياست‌ها تبريك گفته است. رسانه‌هايي چون نيويورك‌تايمز و يواس‌تو‌دي نيز در مطالب گوناگون، تغيير سياست كاخ سفيد در قبال كوبا را شجاعانه توصيف كرده‌اند. رويترز گزارش مي‌دهد در ميان ملت امريكا تا روي كار آمدن باراك اوباما در سال 2008 خيلي‌ها هوادار تحريم هاوانا و فشار بر دولت آن بودند اما اكنون بسياري از آنها به استقبال تغييرات رفته و آن را «بختي براي ارتباط بيشتر با سرزميني كه ترك كرده‌اند، مي‌بينند».
با وجود همه مخالفت‌ها، برخي كار‌شناسان معتقدند كه باراك اوباما حتما پيش از اعلام اين خبرها و با علم به وجود مخالفان سرسخت در كنگره، موقعيت را سبك و سنگين كرده است. از جمله اقداماتي كه كاخ سفيد مي‌تواند انجام دهد تسهيل تبادلات مالي، افزايش ميزان پول مجاز براي ارسال از يك كشور به كشور ديگر و دادن اجازه براي صادرات برخي كالاها مثل مواد ساختماني و توليدات مورد نياز كارگاه‌هاي كوچك و رستوران‌هاست.
به گزارش رسانه‌هاي خبري- تحليلي چون اشپيگل، نزديكي امريكا به كوبا پيامدهاي بزرگي براي اقتصاد دو كشور دارد. كنسرن‌هاي امريكايي در انتظار رسيدن به سودهاي ميلياردي هستند. صنايع كشاورزي، گردشگري، مخابرات و نوشابه‌سازي امريكا به آينده معامله با كوبا خوش‌بين هستند. روزنامه وال استريت ژورنال از شادماني كارخانه‌هاي توليدكننده ماشين‌آلات كشاورزي نسبت به خبر آغاز مناسبات اقتصادي امريكا و كوبا گزارش داده است. گفته مي‌شود با وجود محدوديت‌هايي كه درباره تكنولوژي ارتباطات در كوبا وجود دارد، بر اساس توافقات اخير دولت‌هاي امريكا و كوبا، شركت‌هاي مخابراتي فرصتي بزرگ براي سرمايه‌گذاري در اين زمينه در سراسر كوبا مشاهده مي‌كنند. روزنامه يو‌اس‌اي تودي به نقل از يك كارشناس اقتصادي پيش‌بيني مي‌كند كه روزي صادرات امريكا به كوبا به ۴ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار در سال برسد، يعني حدود يك دهم صادرات امريكا به آلمان در سال ۲۰۱۴.
محور سخنان تاريخي مقامات كوبا و امريكا
باراك اوباما رييس‌جمهوري امريكا در نطقي تاريخي، زماني كه از آغاز مناسبات ديپلماتيك با كوبا خبر داد، به نكات زير اشاره و اعلام كرد:
وزارت خارجه را مسوول ايجاد سريع مذاكرات با سياستمداران كوبايي كرده است.
تغييراتي به زودي براي اصلاح قوانين وزارتخانه‌هاي خزانه‌داري و تجارت براي افزايش تسهيلات براي جامعه مدني كوبا اجرا خواهد شد.
تسهيلات براي وجوه ارسالي به كوبا توسط افراد امريكايي افزايش مي‌يابد. افزايش سطح وجوه انتقالي از 500 دلار به 2000 دلار در هر سه ماه است. همچنين در پي اعمال اين سياست حاملان يا فرستندگان مبالغ، ديگر نيازي به داشتن مجوز ندارند.
امريكايي‌ها اجازه گسترش بازارهاي خود در امريكاي لاتين را دارند.
حضور كوبا در نشست سران قاره امريكا در پاناما در سال 2015 بررسي مي‌شود.
كري به كوبا مي‌رود
جان كري، وزير خارجه ايالات متحده رخدادهاي فعلي بين امريكا و كوبا را با تغييرات موضع امريكا در قبال ويتنام مقايسه و اذعان كرده همان‌گونه كه تغيير سياست در قبال ويتنام، آسان نبود و تا امروز كامل نشده است، اين تغيير هم سخت خواهد بود.وزير خارجه امريكا همچنين ابراز تمايل كرده است: منتظرم تا به عنوان نخستين وزير خارجه امريكا طي 60 سال گذشته به كوبا سفر كنم.
درخواست لغو تحريم‌ها
رائول كاسترو، رييس‌جمهور كوبا كه از سال گذشته خواستار روابط متمدنانه با امريكا شده بود، در نطق تلويزيوني‌اش گفت كه كوبا مايل به بحث درباره اختلافات باقي مانده با امريكا در مورد حاكميت ملي، دموكراسي و سياست‌هاي داخلي است. با اين حال كاسترو تاكيد كرد: ما طي 56 سال گذشته به آناني كه در راه انقلاب فدا شدند، وفادار بوده‌ايم. رييس‌جمهوري كوبا در ادامه از دولت امريكا خواست كه موانع ارتباط ميان مردم و خانواده‌ها به ويژه در زمينه مسافرت، پست و مخابرات را برچيند.
لازم به ذكر است كاخ سفيد از احتمال ديدار رائول كاسترو، رهبر كوبا و باراك اوباما، رييس‌جمهوري امريكا، خبر داده است.