تضاد منافع تندروها با منافع ملي

محمد تقي فاضل ميبدي: همسويي مواضع تندروهاي داخلي  با مطالبات اسراييل نگران‌كننده است

مهدي بيك‌اوغلي| سرانجام رخدادي كه بسياري از تحليلگران و دلسوزان كشور در خصوص آن هشدار داده بودند از راه رسيد. طيف‌هاي راديكالي كه طي سال‌هاي اخير در بخش‌هاي مختلف رسانه ملي لانه كرده بودند، دست به كار شده و با توهين به اهل سنت منافع ملي را بازيچه منافع جناحي و منافع كاسبان تحريم قرار دادند. واكنش‌ها به پخش محتوايي موهن به عقايد اهل سنت در ميان برنامه «سيماي خانواده» شبكه يك به اندازه‌اي وسيع بود كه مجموعه حاكميت را به واكنش واداشت. اما اين براي نخستين‌بار نيست كه طيف‌هاي افراطي حاضر در صدا و سيما دست به چنين اقداماتي مي‌زنند تا تلاش‌هاي دولت وقت براي تحقق منافع ملي را بي‌اثر سازند. انتشار تصاوير مرتبط با كارناوال عصر عاشورا در آستانه انتخابات سال76، تهيه برنامه‌هاي هويت و چراغ براي تخريب دولت اصلاح‌طلب، پخش برنامه كنفرانس برلين در سال 79، تهيه و پخش سريال گاندو در اوج تلاش‌هاي دولت روحاني براي اجرايي كردن مفاد برجام و...بخش‌هايي از برنامه‌هايي است كه با تهيه‌كنندگي افراطي‌ها در صدا و سيما تدارك ديده شد تا دولت‌هاي اصلاح‌طلب و ميانه‌رو را زمين‌گير كنند. اين‌بار اما‌ آش راديكال‌ها در صدا و سيما به اندازه‌اي شور شد كه جداي از برائت رييس صدا و سيما، پاي دستگاه قضايي هم به ميان آمد و ضمن بركناري 8نفر از عاملان برنامه شبكه 1، 4نفر نيز به دستگاه قضايي معرفي شدند. اين همه ماجرا نبود و رييس صدا و سيما هم برائت كامل خود را از تندروها اعلام كرد. پيمان جبلي در صفحه ويراستي خود نوشت: «‌خطاي جهله افراطي نابخشودني است. تشيع انگليسي رسواتر و حقيرتر از آن است كه بتواند مطامع اربابان مستكبر خود را محقق كند. به هموطنان عزيز سني و شيعه اطمينان مي‌دهم فرزندان ملت در رسانه ملي ريشه فتنه را كور خواهند كرد.» بلافاصله پس از اين رخداد، برخي ارزيابي‌هاي تحليلي درباره پشت پرده اين تحركات افراطي آغاز شد. نخستين تحليل‌ها حاكي از آن بود كه نقشه اصلي و هدف تندروها، مانع‌تراشي در مسير دستاوردهاي دولت است. دولتي كه در كمتر از 8ماه از زعامتش بر راس هرم اجرايي نه تنها در عرصه داخلي توانسته، لايحه حجاب و عفاف را تعليق كند، بخشي از فيلترينگ را پايان دهد، دولت وفاق ملي را با حضور طيف‌هاي مختلف تشكيل دهد و...بلكه در عرصه خارجي نيز در آستانه فتح‌الفتوحي بزرگ براي كاهش يا رفع تحريم‌ها و توسعه مناسبات ارتباطي با همسايگان و ساير قدرت‌هاي جهاني است. طبيعي است كه كاسبان تحريم و تندروهاي داخلي دست به اقدام زده و از هر ابزاري براي به بن‌بست كشاندن تلا‌ش‌هاي دولت استفاده مي‌كنند. اما به نظر مي‌رسد، جريان اقليت تندرو در پس اين هدف كلي، اهداف ديگري را نيز دنبال مي‌كرد؛ زمينه‌سازي براي بركناري جبلي و جايگزيني او با يكي از اعضاي جبهه پايداري، يكي از تئوري‌هاي مطرح شده بود كه به عنوان اهداف حاشيه‌اي اين اقدام از آن نام برده مي‌شد. مطابق اين تحليل، جريانات تندروي نزديك به جبهه پايداري با يك تير مي‌توانستند چند هدف را بزنند. از يك طرف مانند سال‌هاي قبل براي دولت حاشيه ساخته و در مسير تحقق اهدافش مانع‌تراشي كنند و از سوي ديگر با نشاندن جبلي روي صندلي متهم اصلي، او را قرباني اين رخداد ساخته و فرد مورد نظر خود را جايگزين جبلي سازند. واكنش‌هاي تند جبلي در مواجهه با اين نوع اقدامات، در راستاي بي‌اثر ساختن تلاش تندروها تفسير و تحليل شد. گزاره‌اي كه اين‌بار از سوي اقليت تندرو مورد توجه قرار نگرفته بود، اين واقعيت بود كه كليت نظام، پشت برنامه‌هاي دولت ايستاده و ضرورت آن را درك كرده‌اند. بنابراين هر نوع تحركي براي به حاشيه كشاندن اين راهبرد با واكنش كليت حاكميت مواجه مي‌شود. معرفي متخلفان به دستگاه قضايي و اخراج مسببين اين اقدام در راستاي اين رويكرد قابل تحليل است. «اعتماد» اما در گفت‌وگو با محمد هاشمي، رييس صدا و سيما در دهه 60 و دولت اول هاشمي‌رفسنجاني و محمد‌تقي فاضل‌ميبدي چهره‌هايي هستند كه تلاش كرده‌اند نوري به ابعاد اين رخداد بتابانند.

محمد هاشمي:

منافع تندروها و كاسبان تحريم با منافع ملي در تضاد است

محمد هاشمي رييس سازمان صدا و سيما در دهه 60 تا اوايل دهه 70 در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره رفتارهاي مخرب جريانات تندرو در صدا و سيما و ديدگاه حاكميت در اين زمينه مي‌گويد: «برخوردهاي قضايي كه طي روزهاي اخير با رويكردهاي تخريبي صداوسیما انجام شده، نشان مي‌دهد حاكميت با اين نوع رفتارهاي غيرمتعارف، غيرملي و مخرب هيچ موافقتي ندارد. اخراج حدود 8 نفر از عاملان برنامه و معرفي 4 نفر به مسوولان قوه قضاييه نشان مي‌دهد كه اين نوع رفتارهاي افراطي توسط يك جريان اقليت در كشور راهبري و اجرايي مي‌شود. هر عقل سليمي مي‌داند كه اين نوع رفتارها در شرايطي كه دولت از يك طرف در بحث مذاكرات اقدامات قابل توجهي انجام داده و خوشبيني‌هاي بسياري براي رفع تحريم‌ها شكل گرفته و از سوي ديگر مناسبات ارتباطي با كشورهاي منطقه‌اي چون عربستان، امارات و... در مسير توسعه قرار گرفته كاملا برخلاف منافع ملي است. اما وقتي جرياني به اين شكل دست به اقدامات تخريبي مي‌زند نشان‌دهنده در ميان بودن منافع برخي افراد و گروه‌هاي تندرو و افراطي است.» هاشمي ادامه مي‌دهد: «از قبل بسياري از دلسوزان كشور هشدار داده بودند كه پيشرفت مذاكرات و بهبود روابط كشور با جهان پيراموني، كاسبان تحريم و گروه‌هاي سياسي همسوي آنان را به تكاپو واداشته تا دست به تخريب روابط بزنند. نبايد فراموش كرد كه با برداشته شدن تحريم‌ها، عده‌اي در ايران نمي‌توانند منافع سرشار خود را مانند قبل برداشت كنند. اصطلاح «كاسبان تحريم» كه طي سال‌هاي اخير در ادبيات سياسي ايران ظهور پيدا كرده از يك واقعيت روشن حكايت مي‌كند. اينكه منافع كاسبان تحريم با منافع ملي در تعارض و تضاد است. اين كاسبان تحريم دست به هر اقدامي مي‌زنند تا منافع سرشار خود را تامين كنند.» او مي‌گويد: «اين نوع اقدامات بيشتر شبيه خرابكاري‌ها و حاشيه‌سازي‌هايي است كه اين جريانات در گذشته نيز انجام مي‌دادند. از زمان دولت‌هاي سازندگي و اصلاحات تا دولت آقاي روحاني و نهايتا دولت آقاي پزشكيان اين نوع رفتارهاي ضدملي جريان داشته است. معتقدم دستگاه قضايي بايد با جديت در برابر اين رفتارها بايستد و اجازه ندهد منافع كلي كشور بازيچه منافع جناحي و گروهي اقليت قرار بگيرد.» هاشمي در پاسخ به پرسش «اعتماد» كه چگونه مي‌توان رسانه ملي را از گزند اين رفتارهاي سياسي و جناحي عبور داد و شرايطي را ايجاد كرد تا صداي مردم و مطالبات آنها در اين رسانه بازتاب داشته باشد، مي‌گويد: «سياست‌هاي رسانه ملي بايد در چارچوب منافع ملي باشد. ابعاد گوناگون منافع ملي هم از سوي رهبري و هم از سوي رييس‌جمهور، وزير خارجه و ساير مقامات كشور تشريح شده است. امروز منافع ملي و راهكارهاي تحقق آن كاملا روشن شده و هيچ گروه و جناحي نمي‌تواند بگويد از منافع ملي بي‌خبر بوده است. خطوط قرمز حاكميت هم كاملا شرح داده شده است. وظيفه رسانه ملي است كه درخصوص منافع ملي روشنگري و از مسيري كه دولت و ساير مسوولان در حال پيمودن آن هستند، حمايت كند.» او در پايان خاطرنشان مي‌كند: «اينكه دولت تلاش كند روابط راهبردي و اقتصادي كشور را با عربستان و ساير كشورهاي منطقه و قدرت جهاني بهبود ببخشد، بعد در صدا و سيما برنامه‌اي براي تخريب اين برنامه‌ها تهيه شود به هيچ عنوان قابل قبول نيست. اين رفتارهاي مخرب و غيرقانوني عليه منافع ملي بايد از سوي مرجع قضايي مورد پيگرد قرار گرفته و اجازه داده نشود تا منافع ملي كشور اين گونه بازيچه برخي افراد و جريانات قرار بگيرد.»

محمد تقي فاضل ميبدي:

همسويي مواضع تندروهاي داخلي با مطالبات اسراييل نگران‌كننده است

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه و استاد دانشگاه شيخ مفيد قم از زاويه‌اي متفاوت به بحث ورود كرده و معتقد است اين نوع رفتارها به هيچ ‌وجه تصادفي نبوده و در راستاي تخريب منافع ملي انجام مي‌گيرد. محمدتقي فاضل‌ميبدي در گفت‌وگو با «اعتماد» در اين خصوص مي‌گويد: «حادثه‌اي كه در صدا و سيما رخ داد و افراد و گروه‌هايي اقدام به تخريب اقدامات دولت كردند، تصادفي نبوده و به نظرم كاملا حساب شده هست. هر زمان كه دولت ايران براي حل مشكلات مردم برنامه‌ريزي مي‌كند، افراد و جرياناتي در صدا و سيما و ساير نهادهاي تحت اختيار تندروها دست به كار مي‌شوند تا اقدامات دولت را بي‌اثر سازند. مردم هنوز از ياد نبرده‌اند كه در بحبوحه مذاكرات برجامي در زمان دولت روحاني، سريال گاندو در صدا و سيما پخش شده و مذاكره‌كنندگان ايران را جاسوس كشورهاي غربي معرفي مي‌كردند.» فاضل ميبدي ادامه مي‌دهد: «امروز هم كه مذاكرات در مرحله خوبي قرار دارد و كارشاسان نسبت به توافق با امريكا خوشبين هستند، از سوي ديگر وزير دفاع عربستان هم با پيام پادشاه عربستان راهي ايران مي‌شود با ابراز محبتي كه به رهبري دارد و دورنمايي روشن از همكاري‌هاي آينده دو كشور در مسائل منطقه‌اي ارائه مي‌كند، بلافاصله تندروها در صدا و سيما يا برنامه‌هاي كاريكاتوري عليه مذاكرات و مسوولان عربستاني مي‌سازند يا مسائل تفرقه‌افكن عليه اهل تسنن مطرح مي‌كنند. اينها تصادفي و اتفاقي نيستند. به‌ويژه حضور وحيد جليلي به عنوان يكي از افراد نزديك به جريان پايداري نگراني‌هاي بسياري را ايجاد كرده است. اين جريان مامور است كه تلاش‌هاي دولت را بي‌اثر نشان داده و جريان پايداري را تقويت كند. تاسف‌آور اينكه تلاش اين جريان دقيقا همسو با تلاش‌هايي است كه اسراييلي‌ها براي به هم زدن گفت‌وگوها و شكست برنامه‌هاي دولت صورت مي‌دهند.» او ضمن تاكيد بر اينكه دولت و آقاي پزشكيان بايد تكليف خود را با اين جريان روشن كند، مي‌گويد: «اينها هم در مجلس و هم در صدا و سيما و برخي نهادهاي بانفوذ ديگر حضور دارند و اجازه نمي‌دهند دولت برنامه‌هاي خود را اجرايي كند. اقليتي كه 3 الي 4 درصد راي واجدين شرايط را دارند در مجلس و صدا و سيما تلاش مي‌كنند اجازه ندهند كشور به سامان برسد و تحريم‌ها رفع شوند. تفكر جريان پايداري تفكر آقاي مصباح است؛ آقاي مصباح امام‌(ره) را قبول نداشت، جمهوريت و انتخابات را قبول نداشت و راي مردم را هم قبول ندارند. اين تفكر در كشور وجود دارد و برخلاف منافع ملي عمل مي‌كند.» عضو مجمع مدرسين حوزه علميه قم مي‌گويد: «خوشبختانه اين تفكر در حوزه علميه و ساير بخش‌هاي انديشه‌اي نفوذي ندارند و تفكرات آنها محلي از اعراب ندارد. اما همين كه برخي نهادهاي كليدي مانند مجلس، صداوسيما و... را قبضه كرده‌اند، خطرناك است. معتقدم نظام شامل دولت و دستگاه قضايي و اكثريت مجلس بايد تكليف خود را با اين جريان روشن كرده و اجازه ندهند منافع ملي بازيچه اين جريان اقليت قرار بگيرد. اگر جلوي تحركات اين گروه‌ها گرفته نشود، مي‌تواند كشور را با مشكلات عديده‌اي مواجه كند. هر اندازه دولت و نظام به توافق و حل مشكلات و بهبود روابط با كشورهاي همسايه نزديك بشوند، تحريكات تخريبي اين گروه اقليت و... بيشتر مي‌شود. دلسوزان كشور بايد مراقب تحركات اين گروه‌ها باشند و از منافع ملي در برابر منافع اين جريان اقليت دفاع كنند.»