چرخه تكراري انقلاب و استبداد در خاورميانه-1
در خاورميانه همين مساله باعث شده پس از انقلاب ارتش، دستگاههاي امنيتي و نهادهاي بروكراتيك همچنان در دست گروههاي قدرت باقي بمانند و حكومتهاي جديد در نهايت به همان روشهاي حكمراني پيشين باز گردند.
بنابراين بر اساس تحليل توكويل، انقلابهاي خاورميانه نه به اين دليل كه مردم توانايي ايجاد دموكراسي را ندارند، بلكه به اين دليل كه ساختارهاي قدرت آنچنان عميق و نهادينه هستند كه حتي پس از انقلاب خود را با شرايط جديد تطبيق داده و بازتوليد ميكنند، شكست ميخورند.
كرين برينتون معتقد بود انقلابها از تب به سرما ميروند. او در كتاب كالبدشكافي چهار انقلاب روندي را كه معمولا انقلابها طي ميكنند توصيف ميكند: ابتدا نارضايتي گسترده و بحران؛ سپس اوجگيري انقلابيون و سرنگوني نظام و بعد، دوره راديكاليسم و افراط و در نهايت، بازگشت به ثبات با روي كار آمدن قدرتي مستبدتر از قبل.
طبق نظريه او انقلابها چرخهاي تكرار شونده دارند: ابتدا خيزش مردمي، سپس افراطگرايي و جنگ داخلي و در نهايت بازگشت به استبداد. اين روند نشان ميدهد كه در جوامعي همچون جوامع خاورميانه به دليل نبود نهادهاي قوي، ضعف جامعه مدني و رقابت گروههاي قدرت، انقلاب پايان خوشي نخواهد داشت.
ساموئل هانتينگتون در نظم سياسي در جوامع در حال گذار ميگويد كه نظم سياسي از دموكراسي مهمتر است. اگر در يك جامعه، نهادهاي سياسي به اندازه كافي توسعه نيافته باشند، هرگونه انقلاب يا جنبش مردمي، بهجاي دموكراسي، به هرجومرج و سپس استبدادي تازه منجر ميشود.
او معتقد است جوامعي كه وارد دوره مدرنسازي ميشوند، معمولا دچار ناهماهنگي ميگردند. از يك طرف طبقه متوسط، تحصيلكردگان و گروههاي جديد اجتماعي خواهان مشاركت سياسي بيشتري هستند اما از طرف ديگر نهادهاي سياسي مانند پارلمان، احزاب و نظام قضايي آنقدر قوي نيستند كه بتوانند اين مشاركت را مديريت كنند. بنابراين يا جامعه به هرج و مرج و فروپاشي ميرسد زيرا حكومت نميتواند مطالبات جديد را پاسخ بدهد يا يك رژيم مستبد جديد براي برقراري نظم روي كار ميآيد.
نظريات بيان شده، بيانگر اين مهم هستند كه انقلابها به سادگي نميتوانند به تنهايي ساختار قدرت را دگرگون كنند زيرا ساختارها در بطن جامعه باقي مانده و خود را بازتوليد ميكنند و اگر نهادهاي سياسي و مدني توسعه نيافته باشند انقلابها مسيري تكراري را طي ميكنند كه به بيثباتي و استبدادي جديد ميانجامند.
ادامه دارد