سال نو، آرزوهاي كهنه

سفره هفت‌سين چيده شده، عطر سمنو در هوا پيچيده و تقويم ورق‌هاي آخرش را نفس‌زنان ورق مي‌زند. باز هم لحظه تحويل سال نزديك است. باز هم ليستي از آرزوها آماده شده، اما... مگر اين آرزوها چند سال پيش نوشته نشدند؟ روي كاغذ، همان جمله‌ها ديده مي‌شود: «امسال كتاب‌هاي بيشتري مي‌خوانم.»، «زندگي سالم‌تري خواهم داشت.»، «مهربان‌تر مي‌شوم.»، «سفر مي‌روم.»، «كاري كه دوست دارم، پيدا مي‌كنم.».چند سال است كه اين جملات پشت سر هم در دفترچه‌هاي يادداشت تكرار مي‌شوند، بي‌آنكه تحقق يابند؟ آرزوها هرسال لباس نو مي‌پوشند، اما در حقيقت همان آرزوهاي كهنه سال‌هاي قبل‌اند كه با كمي اميد و مقدار زيادي تظاهر، دوباره روي كاغذ مي‌آيند.
سالي ديگر گذشت و بعضي آرزوها همچنان در نوبتِ برآورده شدن باقي مانده‌اند. بعضي آنقدر كهنه شده‌اند كه ديگر يادمان نيست چرا آنها را نوشته‌ايم. شايد زماني باور داشتيم كه مي‌شود، اما بعد، ميان ترافيك روزمرگي، اخبار بي‌پايان و مشغله‌هاي بي‌انتها، آرزوها خاك خوردند و به فهرستي نمادين تبديل شدند؛ چيزي شبيه رسم و رسوم تحويل سال كه انجامش بيشتر از احساسش مهم شده است.
در اين ميان، آرزوهاي اقتصادي سنگين‌تر از هميشه شده‌اند. اگر تا چند سال پيش، كسي در دل آرزو مي‌كرد خانه‌اي بخرد يا سفري برود، حالا همان آرزوها كوچك‌تر شده‌اند. داشتن يك شغل ثابت، حقوقي كه تا پايان ماه دوام بياورد، اجاره‌اي كه ناگهان چند برابر نشود. خريدن چيزهايي كه زماني بديهي به نظر مي‌رسيدند، حالا به رويا تبديل شده‌اند. حتي نوروز، كه هميشه با خريد لباس نو و سفره‌هاي رنگين همراه بود، حالا از بسياري از خانه‌ها ساده‌تر از قبل عبور مي‌كند. شايد براي همين، ديگر خيلي‌ها آرزوهاي بزرگ نمي‌نويسند، چون تحقق كوچك‌ترين‌هايش هم دشوار به نظر مي‌رسد.
از طرفي، جامعه‌اي كه براي سال نو اميد مي‌سازد، اما بلافاصله بعد از تعطيلات درگير همان چالش‌هاي هميشگي مي‌شود، چقدر مي‌تواند به تحقق آرزوها نزديك شود؟ شايد براي تغيير، به چيزي فراتر از يك شروع نمادين نياز داريم. به جاي آنكه هر سال ليستي از آرزوهاي تكراري بنويسيم، شايد بايد ببينيم چه چيزهايي اجازه نمي‌دهند كه اين آرزوها محقق شوند.
لحظه تحويل سال، باز هم كسي در دل آرزو مي‌كند: «امسال متفاوت خواهد بود.» اما آيا؟ شايد سالي كه مي‌آيد، چيزي جز نسخه‌اي ديگر از همان داستان تكراري نباشد. شايد آرزوهاي تازه‌اي كه برايش در نظر گرفته‌ايم، از همان جنس آرزوهاي كهنه سال‌هاي قبل باشند.
اما اگر اين‌بار يكي از آنها را واقعا برآورده كنيم چه؟