از دربي مادريد تا دربي تهران
اشتباهات داوري چگونه تفسير مي‌شوند؟
به گزارش «اعتماد»، فوتبال ورزشي است كه همواره با شور و هيجان همراه بوده و در سال‌هاي اخير با ورود تكنولوژي‌هاي نوين انتظار مي‌رفت تا حد زيادي از سايه جنجال‌هاي داوري فاصله بگيرد.
اما نگاهي به مسابقات اخير، از جمله دربي مادريد و تهران و ديدار استقلال ايران با النصر عربستان، نشان مي‌دهد كه همچنان داوري عنصري تعيين‌كننده و گاهي جنجالي در اين ورزش باقي مانده است. در دربي اخير مادريد، ميان رئال مادريد و اتلتيكو مادريد، صحنه‌هاي مشكوك داوري بار ديگر كانون توجهات قرار گرفت كه مهم‌ترينش بحث بر سر آفسايد بودن يا نبودن گل دوم رئال در نيمه دوم بازي بود. هواداران و كارشناسان هر دو تيم با استناد به تصاوير و بازبيني‌هاي متعدد نظرات متفاوتي را در مورد درستي يا نادرستي تصميمات داور مطرح كردند. اين اختلاف‌نظرها، حتي با وجود تكنولوژي VAR نشان مي‌دهد كه تفسير صحنه‌ها و تصميم‌گيري نهايي همچنان تا حدي به برداشت انساني داور وابسته است و نمي‌تواند به‌طور كامل از ابهام و تفسيرهاي متفاوت رهايي يابد. در بالاترين سطح فوتبال باشگاهي اروپا اشتباهات داوري را خيلي زود مي‌پذيرند و با آن كنار مي‌آيند.
همين وضعيت در بازي استقلال تهران و النصر عربستان نيز تكرار شد، در اين ديدار هم بحث‌هاي داوري به خصوص در مورد يك صحنه مشكوك به پنالتي براي استقلال، بالا گرفت. نكته قابل توجه اين بود كه حتي بعضي كارشناسان داوري عربستاني هم بر عدم اعلام پنالتي به سود استقلال صحه گذاشتند. اين اتفاق، بار ديگر اين سوال را مطرح كرد كه چرا با وجود پيشرفت‌هاي تكنولوژيك و حضور داوران حرفه‌اي در بالاترين سطوح مسابقات، همچنان شاهد چنين جنجال‌هايي هستيم؟
يكي از دلايل اصلي اين امر، ماهيت ذاتي برخي تصميمات داوري است. در بسياري از موارد به خصوص در صحنه‌هاي مربوط به آفسايد‌هاي ميليمتري، خطاها در محوطه جريمه يا تشخيص شدت برخوردها، تصميم‌گيري كاملا قطعي و بي‌ابهام نيست. تكنولوژي VAR مي‌تواند زواياي مختلفي از صحنه را به نمايش بگذارد، اما تفسير نهايي و تشخيص اينكه آيا يك خطا مستحق پنالتي است يا يك آفسايد واقعا تاثيرگذار بوده همچنان نيازمند قضاوت انساني است. اين قضاوت انساني، همواره در معرض خطا و تفسيرهاي متفاوت قرار دارد.
باشگاه استقلال هم با درك اين موضوع ماجراي پنالتي احتمالا سوخته در ديدار آسيايي را كشدار نكرد، اما در رقابت‌هاي داخلي گويا سياست مديران اين باشگاه متفاوت بوده است! به عنوان نمونه، مي‌توان به واكنش‌هاي شديد مديران و بازيكنان استقلال تهران پس از اعلام پنالتي به سود پرسپوليس در دربي گذشته اشاره كرد. در آن زمان، فدراسيون فوتبال حتي نتوانست تصوير واضحي از لحظه آفسايد احتمالي ارايه دهد، اما با اين وجود موجي از انتقادات تند و حملات به داور مسابقه از سوي استقلالي‌ها به راه افتاد و هنوز هم ادامه دارد! نكته قابل تامل اين است كه حتي اگر تصوير دقيق و سالمي از آن صحنه آفسايد ارايه شود به احتمال زياد مشخص مي‌شود كه آفسايد يا آنسايد بودن در حد ميليمتر بوده است. در چنين شرايطي انتظار قضاوت بي‌نقص و بدون جنجال از داوران به خصوص در مسابقات حساس و پرفشار غيرواقع‌بينانه به نظر مي‌رسد و بايد پذيرفت كه اشتباهات داوري بخشي جدايي‌ناپذير از فوتبال هستند.
تكنولوژي‌هاي نوين مي‌توانند به كاهش اشتباهات فاحش كمك كنند، اما نمي‌توانند به‌طور كامل قضاوت انساني را حذف كرده يا تفاسير متفاوت از صحنه‌ها را از بين ببرند. مديران فوتبال ما به جاي انتظار حذف كامل جنجال‌هاي داوري شايد بهتر باشد تمركز خود را روي عملكرد فني و بهبود وضعيت حرفه‌اي باشگاه تحت مديريت خود معطوف كنند و ضروري است كه باشگاه‌ها و هواداران، با رويكردي منطقي‌تر و به دور از هيجانات افراطي به تصميمات داوري واكنش نشان دهند تا دايم به اشتباهات داوري و جنجال‌ها دامن بزنند.
فدراسيون فوتبال هم بهتر است به جاي گل‌وبلبل نشان دادن همه چيز ضعف‌هاي خودش را بپذيرد و به دنبال بهبود و ارتقاي سطح داوري در فوتبال باشد تا هم اشتباهات سهوي كمتر شود و هم جامعه فوتبال بيش از پيش به اقناع برسد.