روزنامه هيل مدعي شد
چرايي بياعتنايي بايدن به رژيم تحريمها عليه ايران
نشريه هيل در تحليلي به قلم امانوئل اوتولينگي، به بررسي اين پرسش پرداخته است كه چرا بايدن تحريمها عليه ايران را اجرا نميكند؟ به عقيده اين تحليلگر، دولت بايدن بهطور دورهاي تحريمهاي جديدي را عليه ايران و گروههاي متحد آن اعلام ميكند و از نظر مقامات امريكايي، اين امر رويكردي سياسي درست در قبال ايران است. اما اوتولينگي مدعي است دور زدن تحريمها از سوي تهران، به واسطه انفعال واشنگتن، كار آساني است. سهشنبه گذشته، دولت بايدن تحريمهاي جديدي را عليه ايران اير، شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران و ۶۷ هواپيماي اين كشور اعلام كرد.به ادعاي واشنگتن، ايران اير در انتقال موشكهاي دوربرد به روسيه نقش برجستهاي داشته است. همزمان متحدان اروپايي نيز قراردادهاي دوجانبه خدمات هوايي را به حالت تعليق درآوردهاند. بر اساس اين تحريمها، ايران اير اكنون احتمالا تمام هشت مسير فعلي خود به اروپا را از دست خواهد داد. نويسنده نشريه هيل مدعي است اين تحريمها كه در راستاي ادعاي غرب مبني بر ارسال موشكهاي بالستيك ايران به روسيه اعمال شده، گامي مهم براي اعمال فشار بر ايران است، اما تنها در صورتي بر رفتار تهران تاثير ميگذارد كه دولت بايدن اين تحريمها را با توقيف هواپيماهاي ايران در هر فرودگاه بينالمللي اجرايي كند. اوتولينگي در ادامه به طرح اين ادعا ميپردازد كه واشنگتن همچنين بايد ارايهدهندگان خدمات زميني و واسطهها را به دليل حمايت مادي از هواپيماهاي ايران با تحريم مجازات كند. با اين حال، اين تحليلگر معتقد است سابقه كليدي در اجراي تحريمهاي ايالات متحده در اين زمينه نشان داده، واشنگتن چندان نسبت به اجراي چنين تحريمهايي جدي نيست و اين تحريمها بيشتر نمادين است تا واقعي.
اوتولينگي به مورد تحريم ماهان اير اشاره ميكند. او مدعي است در گذشته، ايران علاوه بر ناوگان ايراناير، براي انتقال پرسنل نظامي و مستشاري به سوريه، به هواپيماهاي ماهان متكي بوده است. اين مقوله ادعايي يكي از دلايلي بود كه ماهاناير نتوانست از معافيت تحريمهايي كه دولت اوباما بر اساس توافق هستهاي 2015 به ايران پيشنهاد داده بود، بهرهمند شود. در مقابل، ايراناير بر اساس اين توافق از فهرست خارج شد و ميتوانست قبل از خروج دولت ترامپ از توافق هستهاي در سال 2018، هواپيماهاي ايرباس كاملا جديد و پيشرفتهتري خريداري كند.
طبق ادعاي نويسنده، بر اساس دادهها، دو هواپيما كه ماهاناير تا به امروز با موفقيت از طريق ليتواني در سال 2024 خريداري كرده است، تنها هواپيماهايي نيستند كه از زمان روي كار آمدن بايدن موفق به خريد آن شده است. در سال 2023، دو A340 ديگر كه قبلا متعلق به تركيش ايرلاينز بود، به ناوگان ماهاناير ملحق شد. به عقيده اوتولينگي، اين هواپيماها احتمالا جايگزين سه هواپيماي A340 خريداري شده بودند كه در سال 2021، ماهان اير موافقت كرد كه از طريق يك واسطه مستقر در دوبي، به شركت هواپيمايي ونزوئلا، موسوم به كونوياسا، تحت تحريم ايالات متحده، همراه با يك هواپيماي باري قديمي بوئينگ 747 منتقل شود. نويسنده مدعي است هواپيماها به موقع به كاراكاس رسيدند و در حالي كه وزارت دادگستري ايالات متحده توانست هواپيماي بوئينگ 747 را در آرژانتين توقيف كند، از طرفي ديگر خطوط هواپيماهاي ديگر عملياتي هستند و بهطور منظم به مسكو و تهران پرواز ميكنند.
نشريه هيل مدعي است مقامات ليتواني مانع از راه يافتن يكي از اين هواپيماها به ايران شدند و دولت بايدن هواپيماي ديگري را در آرژانتين توقيف كرد. اما به ادعاي اين نشريه، واسطههايي كه براي ماهان اير براي انتقال و فروش هواپيما واسطهگري ميكردند و ممكن است در تهيه قطعات يدكي حياتي براي بخش هوانوردي ايران نيز كمك كرده باشند، تاكنون با هيچ عواقبي روبهرو نشدهاند.
به باور اوتولينگي، ماهاناير نه تنها موفق شد هواپيماهاي جديد ناوگان خود را از طريق واسطهها تهيه كند، بلكه تعدادي از هواپيماهاي خود را به ونزوئلا منتقل كرد. اين تحليلگر مدعي است اين روزها ماهاناير نيز براي ارسال سلاح به حزبالله در پروازهاي تجاري منظم به لبنان، به اين هواپيماي تازه دست يافته متكي است. اوتولينگي معتقد است ماهاناير براي انجام اين كار مشكلي ندارد، زيرا خسارات محدود ناشي از تحريمهاي امريكا باعث ايجاد اختلال در فعاليتهاي اين خط پرواز نشده است.
تحليلگر نشريه هيل ميافزايد كه اين موضوع نقصي بزرگ در سياست تحريمي دولت بايدن است كه اگر اصلاح نشود، تاثير تحريمهاي جديد عليه هواپيمايي ايران را كاهش خواهد داد. اوتولينگي در ادامه مدعي شد هنگامي كه ايران محموله هواپيماي خود را تحويل ميگيرد، مقامات امريكايي نميتوانند براي مختل كردن پرواز آنها به مسكو يا بيروت كاري انجام دهند. كاري كه ايالات متحده ميتواند انجام دهد و تا سال 2020 كاملا موثر بود، هدف قرار دادن واسطهها و ارايهدهندگان خدمات بود. به هر حال ماهاناير تنها به مقصدهايي پرواز نميكند كه مقامات آنها با امريكا دشمني دارند. طبق ادعاي اوتولينگي، همان هواپيماي ماهاناير كه به بيروت و مسكو پرواز ميكند و احتمالا تجهيزات نظامي را انتقال ميدهند، ممكن است در قالب هواپيماي مسافربري نيز ظاهر شوند و به سمت مقاصد آسيا از جمله هند و تايلند نيز پرواز ميكند. اوتولينگي مدعي است، مطمئنا دولت بايدن بايد واسطههايي را تحت تعقيب قرار دهد كه فروش هواپيما به ماهان اير را انجام دادهاند. اما به نظر واشنگتن در اين باره تصميمي نگرفته است.