اسراييل توافق 3.1 ميليارد دلاري خريد تسليحات با امريكا امضا كرد
تهديد ايران در سايه سكوت جامعه جهاني
محمدحسين لطفالهي
در شرايطي كه هر اقدام ايران در راستاي توسعه توان دفاعي متعارف با انتقاد شديد قدرتهاي غربي روبرو ميشود، تلآويو روز پنجشنبه اقدام به امضاي توافق خريد نظامي 3.1 ميليارد دلاري از ايالات متحده كرده و رسانههاي اسراييلي ميگويند هدف از اين خريدها افزايش توان تهاجمي اين رژيم براي مقابله با ايران است. وزارت دفاع اسراييل روز پنجشنبه با صدور بيانيهاي اعلام كرد كه اين رژيم اقدام به امضاي توافق 3.1 ميليارد دلاري خريد ۱۲ بالگرد لاكهيدمارتين و دو هواپيماي بويينگ سوخترسان را با امريكا به امضا رسانده است. خبرگزاري رويترز نوشته است كه اين توافق شامل خريد ۱۲ فروند بالگرد CH-53K ساخت شركت لاكهيدمارتين و دو فروند هواپيماي سوخترسان KC-46 ساخت بويينگ ميشود و اولين فروند از بالگردها در سال 2026 و اولين فروند از هواپيماهاي سوخترسان تا پيش از سال 2025 به اسراييل تحويل داده خواهد شد.
اين ۱۲ فروند بالگرد CH-53K قرار است جايگزين بالگردهاي CH-53 موسوم به «اسبهاي دريايي» شوند كه بيش از نيم قرن است در ارتش اسراييل به كار گرفته ميشوند. براساس اين توافق، تلآويو ميتواند در صورت تمايل 6 فروند ديگر از اين مدل بالگردها را خريداري كند.
تايمز اسراييل نوشته است «اين هواپيماها و بالگردهاي جديد در كنار جنگندههاي اف – 35 جديدي كه اسراييل قصد دارد از ايالات متحده خريداري كند، بهطور خاص براي مقابله با تهديدهاي ايران، به ويژه برنامه هستهاي اين كشور خريداري ميشود.»
چندي پيش روزنامه نيويوركتايمز گزارش داده بود كه اسراييل از امريكا خواسته است در تحويل هواپيماهاي سوخترسان عجله كند. اين روزنامه ميافزايد، اين امر ميتواند براي حمله به تاسيسات هستهاي ايران نقشي تعيينكننده ايفا كند. با اين حال مقامات امريكايي گفتهاند، غيرممكن است بتوان تا پيش از سال ۲۰۲۴ هواپيماهاي سوخترسان را آماده ساخت.
در مارس 2020، وزارت خارجه ايالات متحده مجوز فروش هشت فروند هواپيماي سوخترسان
KC-46 و تجهيزات مرتبط با آن را به اسراييل صادر كرد. هواپيماي سوخترسان KC-46 با برد پروازي11 هزار و 830 كيلومتر و قابليت حمل 207هزار پوند سوخت، ميتواند به 64 مدل پرنده سوخت برساند و به اين جنگندهها امكان ميدهد بيش از 12 ساعت روي هوا بمانند.
براساس اعلام وزارت دفاع رژيم اسراييل، علاوه بر خريد جتهاي جنگنده، بالگردهاي ترابري و هواپيماهاي سوخت رسان توافقهايي نيز براي خريد «مهمات هوايي پيشرفته، سامانههاي پدافند هوايي، سكوهاي جديد دريايي و زميني و سامانههاي سايبري و ديجيتالي» ميان تلآويو و واشنگتن به امضا رسيده است. هزينه لازم براي خريد بالگردها نزديك به 2 ميليارد دلار و بودجه مورد نياز براي خريد هواپيماهاي سوخترسان 1.1 ميليارد دلار است كه قرار است از محل كمك 3.8 ميليارد دلاري سالانه امريكا به اسراييل تامين شود. پيشتر هدر نائورت، سخنگوي سابق وزارت خارجه امريكا درباره توافق اجرايي ميان تلآويو و واشنگتن كه در دوره رياستجمهوري باراك اوباما به امضا رسيده، گفته بود: «اين تفاهمنامه به منظور تامين امنيت اسراييل و تقويت روابط دوجانبه امضا شده و بر اساس آن تلآويو ميتواند سالانه 3.3 ميليارد دلار جنگافزار امريكايي خريداري كند، همچنين 500 ميليون دلار ديگر هم براي همكاريهاي مشترك در زمينه پروژههاي موشكي تخصيص يافته است.» براي اولينبار در سال 2007 در دوران رياستجمهوري جورجبوش بين امريكا و اسراييل تفاهمنامه كمك 10 ساله به امضا رسيد كه براساس آن واشنگتن در بين سالهاي 2009 تا 2018 به تلآويو 30 ميليارد دلار كمك ارايه ميكرد. در دوران رياستجمهوري اوباما نيز توافقنامهاي مشابه براي سالهاي 2019 الي 2028 عقد شد.
براساس اعلام رسانههاي اسراييلي، مذاكره درباره توافقهاي خريد تسليحات از ايالات متحده بر عهده بني گانتز، وزير دفاع اين رژيم بوده و پس از مذاكرات گانتز و مقامهاي امريكايي، توافق مذكور از سوي كنست (پارلمان رژيم اسراييل) تاييد شده است. وزارت دفاع اسراييل ادعا كرده اين خريدها نقش مهمي در آمادگي ارتش اين رژيم در برابر تهديدها «به ويژه در برابر ايران» دارد. در بيانيه اين وزارتخانه آمده است: «ما به قويتر شدن ادامه ميدهيم. به تغيير و سازگار ساختن نيروي هوايي با چالشهاي آينده ادامه ميدهيم؛ چالشهاي نزديك به مرزهاي اسراييل و به خصوص چالشهايي كه دورتر از مرزهاي اسراييل قرار دارند.»
پيشتر در روز چهارشنبه روزنامه هاآرتص در گزارشي نوشته بود كه ارتش رژيم اسراييل «چند سناريو احتمالي» را براي حمله به اهدافي در ايران به تلآويو ارايه كرده است.
يايير لاپيد، وزير خارجه رژيم اسراييل نيز روز گذشته بار ديگر درباره احتمال اقدام نظامي عليه تاسيسات هستهاي ايران سخن گفته و مدعي شده است كه اسراييل ميتواند بدون اطلاع دولت بايدن اين كار را انجام بدهد و تلآويو براي دفاع از امنيت خود «نياز به اجازه كسي ندارد.» او در گفتوگو با كانال ۱۲ اسراييل درباره توانايي نظامي اسراييل براي اين حمله گفت اسراييل در اين زمينه تواناييهايي دارد كه جهان و حتي برخي كارشناسان اين حوزه «تصورش را هم نميكنند.»
پيش از اين برخي مقامهاي سابق اسراييلي به روزنامه نيويوركتايمز گفته بودند كه اسراييل ممكن است بتواند ضرباتي در مقياس كوچك به تاسيسات هستهاي تهران وارد كند اما انجام حملات نهايي عليه تاسيساتي كه در نقاط مختلف ايران پراكنده است، فراتر از توان و منابع ارتش اسراييل است.
تهران براي مقابله به مثل با تهديدهاي اسراييل و ايجاد نوعي بازدارندگي در برابر اقدامات تحريكآميز اين رژيم برنامههايي را اجرا كرده است. هفته گذشته خبرگزاري تسنيم در گزارشي فاش كرد كه در آخرين مرحله از رزمايش پيامبر اعظم، نيروي هوافضاي سپاه با ۱۶ فروند انواع موشكهاي بالستيك سوخت جامد و مايع و همچنين ۱۰ فروند پهپاد انتحاري شاهد ۱۳۶ «هدف شبيهسازيشده مركز توسعه تسليحات كشتار جمعي رژيم صهيونيستي» را هدف قرار داده است. مقامات نظامي حاضر در اين رزمايش از جمله سردار حسين سلامي فرمانده كل سپاه پاسداران، سردار اميرعلي حاجيزاده، فرمانده نيروي هوافضاي سپاه و سردار محمدحسين باقري، رييس ستاد كل نيروهاي مسلح هر يك در سخناني هدف اصلي اين رزمايش را هشدار به رژيم اسراييل عنوان كرده بودند.
تخريب مسير ديپلماسي
اسراييل علاوه بر تهديد مداوم ايران و خريد تسليحات پيشرفته جديد از كشورهاي غربي به ويژه امريكا، نقش فعالي را براي تخريب مسير ديپلماسي و جلوگيري از احياي توافق هستهاي ايران ايفا ميكند.
اوايل دسامبر سال 2021 ميلادي، روزنامه نيويوركتايمز از افزايش اختلاف ميان اسراييل و امريكا بر سر ادامه مذاكره با ايران خبر داد. در اين گزارش كه براساس گفتوگو با بيش از 10 مقام امريكايي و اسراييلي تهيه شده، آمده بود برخلاف آغاز روشن و اميدواركننده رابطه دولت نفتاليبنت و جو بايدن، ادامه مذاكرات با ايران همزمان با پيشرفتهاي هستهاي اين كشور، به نگراني مقامهاي اسراييلي درباره رويكرد بيش از حد نرم امريكا در قبال ايران منجر شده است. براساس اين گزارش وزير دفاع رژيم اسراييل و رييس موساد، هنگام ترك واشنگتن با اين نگراني به اسراييل بازگشتهاند كه «اشتياق امريكا به احياي برجام، به توافقي با ايران منجر شود كه فعاليتهاي هستهاي ايران را سرعت بيشتري ببخشد.»
جو بايدن رييسجمهور ايالات متحده چند ماه قبل در ديدار با نفتاليبنت، نخستوزير رژيم اسراييل گفته بود: «ما ديپلماسي را در اولويت قرار ميدهيم و ميبينيم كه ما را به كجا ميرساند اما اگر ديپلماسي شكست بخورد، آماده هستيم كه به گزينههاي ديگر روي بياوريم.»
به نظر ميرسد پيشرفتهاي اخير در آخرين دور از گفتوگوهاي مستقيم تهران و كشورهاي 1+4 و همچنين گفتوگوهاي غيرمستقيم ايران و ايالات متحده براي احياي توافق هستهاي، نگرانيها در اسراييل را نسبت به احتمال احياي برنامه جامع اقدام مشترك و رفع تحريمها عليه ايران تشديد كرده و اسراييل ميكوشد با اقداماتي خطرناك و تحريكآميز از جمله تهديد ايران به حمله نظامي و استفاده از ديپلماسي فعال براي مانعگذاري بر سر احياي توافق هستهاي، شرايط را تغيير بدهد.
در اين ميان، هرچند كه هر اقدام مشروعي از سوي ايران نظير توسعه صنعت هوافضا و تلاش براي پرتاب ماهواره با واكنش تند و شديداللحن كشورهاي اروپايي و ايالات متحده مواجه ميشود، اين كشورها ترجيح دادهاند در برابر اقدامات مخرب اسراييل سكوت پيشه كنند و اين مساله ميتواند به آينده مذاكرات ضربه بزند.