اميد مافي
دور از خانه پدري انگار هزار سال است گلخنده‌اي سراغ لبانش را نگرفته. فرمانده صبور تيم ملي در جام جهاني ۱۹۹۸ فرانسه، اينك در عصرهاي خنك سن‌خوزه وقتي باد مي‌وزد ياد بيرق ميهنش مي‌افتد و دلش براي پس‌كوچه‌هاي تهران قديم تنگ مي‌شود. او جلال طالبي است. مردي كه در ۷۸ سالگي همچنان قلبش در گوشه آسمان خيابان درختي مي‌تپد. سكاندار دنياديده‌اي كه عاشق لو رفته سرزمين گربه‌اي شكل است و گاه دلتنگي فريادي مي‌شود كه او با بوسيدن وطن از هزاران كيلومتر آن سوتر سر مي‌دهد. در غروب سرد سن‌خوزه آقا جلال داشت براي گنجشك‌هاي ايوان خانه‌اش دانه مي‌ريخت كه با او همكلام شديم و گل وجودش را دور گردن خود حلقه كرديم. گپ «اعتماد» با مربي پيشين تيم ملي ايران پيش روي شماست.
از آخر شروع كنيم، برويم اول. يكجورهايي معكوس. شما به غائله اسكوچيچ و طارمي با چه عينكي نگاه مي‌كنيد؟
من معتقدم پس از توييت طارمي اين اتفاق بايد از سوي فدراسيون مديريت مي‌شد تا كار به حذف مهاجم اول ما نكشد. فدراسيون اگر بي‌تدبيري نمي‌كرد و در جلسه‌اي رودررو مشكلات را حل مي‌كرد كار به اما و اگر نمي‌كشيد. اينكه به يكي، دو تماس بسنده كنند و بعد روي نام طارمي ضربدر بكشند اصلا جالب نيست. اين پسر چوب بي‌تدبيري فدراسيون را خورد.
جلال طالبي در اين ماجرا حق را به كدام طرف مي‌دهد؟
معتقدم اسكوچيچ به هيچ عنوان نبايد آن حرف را مي‌زد و تيمش را لق مي‌كرد. در واقع دراگان با مصاحبه‌‌اش بازيكنان و شاگردان خود را زير سوال برد، در حالي كه مي‌توانست در اين مصاحبه حرف‌هايي بزند كه ضريب انگيزه بچه‌هاي تيم ملي بالا رود. يك مربي سرد و گرم چشيده هرگز اين‌گونه خودزني نمي‌كند.
اشتباه بعدي را هم طارمي با پيغام و پيغامش مرتكب شد. قبول داريد؟
همين‌طور است. نقد كردن مربي در اين برهه حساس غيرحرفه‌اي و عجيب بود و طارمي زيادي شلوغش كرد. در واقع توييت طارمي و عدم ورود رييس و مديران فدراسيون كار را به جايي رساند كه كادر فني تيم ملي براي كشتن حاشيه‌ها راهي جز دعوت نكردن طارمي پيش روي خود نداشته باشد.
حالا در اين عرصات بايد چكار كرد تا تراژدي فراخ‌تر نشود!
تيم ملي گريزي ندارد كه در دو بازي با لبنان و سوريه بدون طارمي به ميدان برود و از مهره ديگري استفاده كند. بايد اجازه داد اين دو بازي به سرانجام برسد و بعد از آن فدراسيون‌نشينان وارد شوند و هر طور شده به اختلافات پايان دهند. تاكيد مي‌كنم نقش فدراسيون اين وسط بسيار مهم است.
از نگاه برخي توپچي‌هاي تيم ملي، اسكوچيچ قد و قامت كي روش را ندارد!
مقايسه كي‌روش و اسكوچيچ اصلا كار درستي نيست. به هر حال ما پس از بركناري ويلموتس به چهار برد پياپي در منامه احتياج داشتيم و با هدايت دراگان به اين هدف بزرگ رسيديم. زير سوال بردن و زدن مربي وقتي تيم نتيجه مي‌گيرد با عقل و انصاف و عرف جور درنمي‌آيد. البته من كتمان نمي‌كنم كه در روش بازي و تاكتيك‌هاي تيم ملي بايد تغييراتي صورت بگيرد.
شما راه رسيدن به جام جهاني را هموار مي‌دانيد؟
ما در گروه خوبي قرار گرفته‌ايم و پيش از بازي با كره جنوبي در سئول مي‌توانيم جشن صعود به جام جهاني را بگيريم. اگر لبنان را كه تيم جان سخت و روي اعصابي هست از ميان برداريم و سوريه را هم شكست دهيم تقريبا صعودمان قطعي است. من فكر مي‌كنم كره جنوبي و امارات مهم‌ترين رقيبان ما در راه رسيدن به دوحه هستند. البته كره هم ديگر آن كره باصلابت گذشته نيست. هر چند در آزادي بهتر از ما بازي كرد.
زير چادر شايعات اين خبر به گوش مي‌رسد كه پس از صعود به جام جهاني احتمال تغيير دكوراسيون نيمكت تيم ملي وجود دارد!
اين حرف‌ها حتي اگر شايعه هم باشد سم است. بايد اجازه دهند سرمربي تيم ملي در آرامش كارش را پيش ببرد و دچار نگراني نشود. بعد از صعود فرصت براي دگرديسي هست و مي‌توانند تصميمات محترمانه‌اي بگيرند، شك نكنيد مطرح كردن اين‌گونه شايعات در آستانه بازي با لبنان مي‌تواند تيشه به ريشه فوتبال ايران بزند.
شما به عنوان رهبر تيم ملي در جام جهاني ۹۸ آن تيم را قدرتمند‌تر ارزيابي مي‌كنيد يا تيم موسيو اسكوچيچ را؟ منصفانه جواب دهيد آقا جلال.
الان تعداد لژيونرهاي تيم ملي خيلي بيشتر شده اما شخصا فكر مي‌كنم اگر بخواهيم مقايسه‌اي از درون دروازه تا خط آتش داشته باشيم، تيم ۹۸ بهترين تيم ملي پس از انقلاب خواهد بود. ما با وجود كمبودها و شرايط سخت آن ايام نتايج خوبي گرفتيم و بچه‌ها فراموش نشدني ظاهر شدند.
يادمان هست پس از ناكامي در لبنان ۲۰۰۰ شما از چنددستگي‌ها در تيم ملي به شدت انتقاد كرديد!
بله آن موقع آبي‌ها يك طرف بودند و قرمزها طرف ديگر و هر كدام براي خودشان باند درست كرده بودند. متاسفانه هيچ كدام از بازيكنان همديگر را قبول نداشتند و تلاش من هم براي ايجاد همدلي بي‌ثمر بود. در يك جمله اختلافات رنگي آن تيم را زمين زد.
تصور مي‌كنيد در صورت صعود تيم اسكوچيچ به جام جهاني، ايران بتواند براي اولين‌بار از گروه خودش بالا بيايد؟
جام جهاني زنگ تفريح نيست و همه چيز به اين بستگي دارد كه در چه گروهي قرار بگيريم. در جام جهاني ۹۸ ما با سه امتياز حذف شديم اما برخي تيم‌هاي سه امتيازي صعود كردند. پس شانس هم مهم است. به هر حال هيچ تيمي در جام جهاني براي باختن وارد ميدان نخواهد شد. اين تيم ملي بايد از لحاظ فيزيكي تقويت شود تا در صورت صعود بتواند در بازي‌هاي نزديك به هم كم نياورد.
شما سال‌هاست در ينگه دنيا زندگي مي‌كنيد. فوتبال در امريكا در اين سال‌ها چقدر پيشرفت كرده؟
امريكا تيم ملي خوبي دارد و امروز بازيكن امريكايي به همه كاره چلسي بدل شده است. آنها نسبت به گذشته روان‌تر بازي مي‌كنند و تاكتيك‌پذيرتر شده‌اند اما از نظر جسماني چنگي به دل نمي‌زنند. فوتبال امروز در امريكا هواداران بي‌شماري دارد و براي يك بازي باشگاهي چهل هزار نفر به ورزشگاه مي‌روند.
راستي پنجمين سال پرواز يار ديرينه‌تان منصورخان هم گذشت!
با رفتن منصور نيمي از خاطرات ورزشي من به زير خاك رفت. ما سال‌ها در دارايي و تاج وتيم‌هاي ديگر كنار هم زندگي كرديم. منصور آدم عجيبي بودو شرم حضور داشت. او همه زندگي‌اش را پاي استقلال ريخت و هيچ چيز نخواست. يقين دارم الان جايش خيلي خوب است.
و سوال آخر. جلال طالبي در غروب‌هاي سن‌خوزه دلش براي غروب‌هاي خيابان بهار و امجديه و... تنگ نمي‌شود؟
زندگي من آنجاست، چون قلبم آنجاست. دوري از وطن هميشه برايم سخت بوده و گاهي از فرط دلتنگي اشك مي‌ريزم. به قول شاعر: اين خانه قشنگ است ولي خانه من نيست.