نگاهي به فيلم «هندي و هرمز»
مرثيهاي براي يك رويا
فرانك كلانتري
«هندي و هرمز» دومين فيلم داستاني بلند عباس اميني است. عباس اميني پيش از هندي و هرمز، والدراما را ساخت. فيلمي درباره كودكان بيشناسنامه؛ كودكاني كه براي فرار از جنگ از كشورهاي همسايه به ايران مهاجرت كردهاند و بدون هويت بزرگ ميشوند. اين بيهويتي به شناسنامه نداشتن ختم نميشود؛ كودكان بيشناسنامه جايگاه اجتماعي ندارند و در معرض اعتياد، تعرض جنسي، تكديگري و بيخانماني قرار ميگيرند. فيلم اول اين كارگردان موردتوجه جشنوارههاي جهاني قرار گرفت و جوايزي هم به دست آورد. حتي توانست نگاه برخي مسوولان را به اين آسيب جلب كند. اميني در فيلم اخيرش هم دغدغه پيشينش را دنبال كرده است. ازدواج كودكان، سوژه فيلم اخير اين كارگردان مستقل است. اميني علاوه بر فيلمسازي عضو انجمن حمايت از كودكان كار (APCL) است و بيش از 10 سال است كه از نزديك شاهد زندگي و مشكلات اين كودكان است. به نظر ميرسد اين كارگردان تصميم دارد با دوربينش نگاهها را به سمت معضلات جلب كند و جزييات دلخراشش را گوشزد كند. چراكه آغاز بسياري از معضلات اجتماعي در بستر همين آسيبها نهفته است. كودكاني كه روزي بزرگ ميشوند و مسيري جز بزه در انتظارشان نيست. پديده ازدواج كودكان اغلب از سوي مسوولان انكار ميشود و اكثر مردم بر اين باورند كه اين معضل تنها مخصوص قشر خاصي از جامعه است. درحالي كه آمار چيز ديگري ميگويد. طبق يك آمار رسمي سال گذشته 25 هزار ازدواج زير سن قانوني در ايران به ثبت رسيده است. داستان فيلم هندي و هرمز درباره يك دختر 13 ساله (هندي) و يك پسر 16 ساله (هرمز) است. هندي دانشآموز است و هرمز براي به دست آوردن شغلي كه هيچوقت به دستش نميآورد ازدواج ميكند. كارگردان فيلمش را در طبيعت چشمنواز هرمز ساخته است . طبيعتي پر از رنگ و زيبايي كه آبستن قصه تلخي است و تضادي دراماتيك را به رخ ميكشد. زندگي براي هندي و هرمز چيزي شبيه بازي است. بازي خطرناك با سرانجامي شوم كه هيچيك به پايانش آگاهي ندارند. بازيگر هرمز همان والدراماي فيلم پيشين است و حتي ميتواند ادامهاي بر داستان او باشد؛ ادامهاي كه ميتواند دنباله تلخي براي هر يك از ازدواجهايي باشد كه تنها به شكل آمار روي كاغذ ثبت ميشود و عاقبتشان از چشم آدمها دور ميماند. مصوبه افزايش سن ازدواج راهكاري عملي براي جلوگيري از چنين آسيبهايي است كه همين روزها به صحن علني مجلس ميرود. آگاهي از چنين داستانهايي كمك بزرگي براي تصويب ممنوعيت ازدواج كودكان است. هنر، نزديكترين راه براي همراه كردن و آگاهي است و استفاده از اين پتانسيل مسووليت اجتماعي هنرمند.