تالاب جوكندان تالش
رو به موت است
پويا ميرمسعودي
تالاب‌ها از حاصلخيزترين و پرمولدترين اكوسيستم‌ها روي كره خاكي محسوب مي‌شوند كه حدود 6 درصد از سطح زمين را دربرگرفته‌اند. تالاب‌ها نقش بسيار مهمي در كنترل سيلاب، توليدات كشاورزي و تفرجگاه ايفا مي‌كنند.
اين زيست‌بوم به دليل تنوع زيست منحصر به‌فرد، حجم زيست توده توليدي بالا نقش‌هاي كنترل در سيستم‌هاي هيدروليكي، تعديل درجه حرارت، جلوگيري از سيل و طوفان، كنترل بيولوژيك، امراض و بيماري‌ها نقش‌هاي ارتباطي حمل و‌نقل، اهميت چندجانبه توريستي و تفريحي، ارزش‌هاي بي‌شمار علمي، پژوهشي و اندوختگاه‌هاي بيوسفري از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است.
با شنيدن اسم تالش، مطمئنا بكر بودن، طبيعت منحصر به فرد، كوه‌هاي سر به فلك كشيده، گونه‌هاي گياهي، گياهان دارويي، دشت‌هاي شقايق و سرزمين رويايي در ذهن تداعي مي‌شود.
منطقه‌اي خوش‌آب و هوا در شمال كشور كه طبيعت و محيط زيست دست نخورده آن در خاطرات تمام ايراني‌هايي كه يك بار هم كه شده به اين منطقه سرسبز سر زده‌اند، ماندگار است.
شايد در ايران كمتر جايي به زيبايي و بكري تالش بتوان پيدا كرد. در اين روزها كه خبرهاي بد زياد به گوش مي‌رسد مطمئنا دوست نداريم ذكر مصيبت كنيم، مخصوصا اين خبر بد و ناگوار از دل اين سرزمين باشد، تالش و طبيعت آن به دليل عدم مديريت صحيح محيط زيست در خطر است و اين خطر بسيار بد است. نمونه آن برداشت‌هاي بي‌رويه بدون برنامه و تامين منافع اقتصادي شهر از سوي افراد شركت‌هاي راهسازي كه سبب بي‌رويه برداشت شن و ماسه رودخانه‌هاي بالادست تالاب بسيار زيباي جوكندان و اين امر باعث تخريب سردهنده‌هاي اين مجموعه زيبا شده است. محيط زيست امانتي از آيندگان در دست ما است كه بايد به فرزندان خود تحويل دهيم؛ همان‌طوركه پدران‌مان به ما تحويل دادند.
تالاب جوكندان با مساحت 17 هكتار، نمونه‌اي از ميراث گذشتگان است كه به همت روح‌اله خان ميرمسعودي حدود هشتاد سال قبل با همت مردم محلي در اراضي شهر خود احداث كرده است كه منشا خير و بركت عظيمي در منطقه شد و اين نگين زيباي تالش كه اكوسيستم طبيعي است محل تجمع پرندگان و خزندگان و حيوانات مختلف و بهترين منبع براي تامين آب كشاورزي منطقه بود، اين روزها حال خوبي ندارد و نفس‌هاي آخر خود را مي‌كشد، ما ميراث‌داران بدي بوديم و امانتداران بدتري براي فرزندان‌مان.
اين تالاب كه حاصل رنج پدران‌مان بود براي آيندگان چيزي نگذاشتيم، اين حاصل بي‌درايتي، بي‌مديريتي مسوولان و بي‌توجهي مضاعف آنها بود و اين در زمان و نسل ما اتفاق مي‌افتد و لكه ننگي است براي ما، بياييد توجه كنيم، اهميت دهيم و قدر بدانيم اگر چيزي نمي‌سازيم و اضافه نمي‌كنيم لااقل داشته‌هاي‌مان را حفظ كنيم. تالابي كه ده‌ها هكتار زمين كشاورزي را سيراب كرده، مامني براي پرندگان و خانه‌اي براي ماهيان بود امروز شاهد آنيم كه ميليون‌ها ماهي را در آغوش خود در اين گرماي سوزان تابستان به كام مرگ كشيد و مزارع ميلياردها تومان خسارت ديده و سرسبزي به سوي خاكستر شدن مي‌رود.
بياييد بار ديگر دل‌ها را سبز كنيم، پنجره عشق سوي افق باز كنيم، كمي تدبير، مديريت، تلاش كنيم تا بتوانيم حداقل داشته‌هاي‌مان را حفظ كنيم.
تالش سرزميني است به افق عشق به گستردگي تلاش و به ابعاد همه جوانمردي‌ها.