حمايت‌متحدان‌امريكا از ايران
اميرعلي ابوالفتح
هفتاد و سومين نشست مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك از ديروز آغاز شد. در قياس شرايط ايران با سال‌هاي گذشته و زماني كه توافق هسته‌اي به نتيجه نرسيده بود، شرايط براي ايران تغيير كرده است. جمهوري اسلامي ايران تا پيش از برجام به عنوان كشوري برهم زننده نظم و امنيت جهاني معرفي مي‌شد. چندين قطعنامه شوراي امنيت عليه ايران تصويب شده بود كه ايران را به عنوان تهديدي عليه صلح و امنيت جهاني معرفي مي‌كردند و در نيويورك جوي منفي عليه ايران حكم‌فرما بود. رييس‌جمهور امريكا، ديگر كشورهاي اروپايي و برخي كشورهاي منطقه بر عملكرد ايران نقد داشتند و اتهامات ريز و درشتي را عليه ايران مطرح مي‌كردند؛ اما بعد از برجام، لغو قطعنامه‌هاي پيشين شوراي امنيت و تصويب قطعنامه 2231 اين فضا شكسته شد. قطعنامه‌هاي شوراي امنيت توافق هسته‌اي را تأييد كردند و گزارش‌هاي سه‌ماهه كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي منتشر مي‌كرد نشانگر اين امر است كه در تمام اين مدت جمهوري اسلامي ايران به همه تعهدات خود بر اساس برجام، ان‌پي‌تي و پروتكل الحاقي عمل كرده و فعاليت‌هاي هسته‌اي خود را بر اساس استانداردهاي جهاني پيش مي‌برد. در نتيجه تمام اتهام‌هايي كه براي توصيف دولت جمهوري اسلامي ايران به عنوان تهديدي براي صلح و امنيت جهاني قلمداد به كار برده مي‌شد، برطرف شدند. در ادامه اين تحولات و از پنج ماه پيش كه امريكا با تصميم دونالد ترامپ از برجام خارج شد، فضا به مراتب براي ايران مناسب‌تر شد. اكنون اولين نشست مجمع عمومي سازمان ملل پس از خروج امريكا از برجام تشكيل مي‌شود و طبق سنت رييس‌جمهور امريكا ابتدا و پس از آن رييس‌جمهور ايران صحبت مي‌كنند.
قابل انتظار است كه فضاي مجمع عمومي به نفع ايران باشد زيرا با وجود خروج امريكا از برجام، ايران به تعهدات خود عمل كرده و به آنها پايبند بود.
درحالي كه بخشي از تحريم‌هاي پيشين امريكا عليه ايران و كشورهايي كه با ايران معامله مي‌كنند برگشته و تحريم‌هاي نفتي، بيمه و بانكي تا 5 هفته ديگر اجرايي مي‌شود، همچنان ايران به تعهدات برجامي خود پايبند مانده است. واكنش به اين پايبندي، قطعا رويه مثبتي خواهد بود كه نسبت به ايران نه‌تنها بين كشورهاي درحال‌توسعه و جنبش عدم تعهد، بلكه از سوي عمده‌ترين متحدين امريكا وجود خواهد داشت. به گمان من صحبت‌ها و مواضعي بيان مي‌شود كه كشورهاي مختلف رفتار ايران را منطبق با نرم‌ها و تعهدات بين‌المللي توصيف كنند و در برابر ايالات متحده امريكا را كه از توافق چندجانبه مورد تاييد شوراي امنيت به‌صورت يك‌جانبه خارج شد و از طريق برگرداندن تحريم‌ها قطعنامه شوراي امنيت را ناديده گرفت، محكوم كنند. در اين دور از نشست مجمع عمومي سازمان ملل انتقادات عليه امريكا نه‌تنها در مورد برجام بلكه در مورد رويكرد يك‌جانبه و منفعت‌طلبانه امريكا نسبت به ديگر نهادهاي بين‌المللي است. بي‌شك شاهد ابراز همدلي و حمايت از مواضع ايران از سوي سران و نمايندگان كشورهاي ديگر در سخنراني و ديدارهاي دوجانبه با ايران خواهيم بود. همچنين در حاشيه مجمع عمومي نشست 6 كشور يعني جمهوري اسلامي ايران و پنج كشور باقي‌مانده در برجام با حضور فدريكا موگريني، رييس سياست خارجي اروپا، برگزار خواهد شد. در اين نشست قابل‌انتظار است كه از ايران حمايت شود و تلاش‌هايي صورت گيرد كه خسارت‌هاي خروج امريكا كاهش پيدا كند.