حسن روحاني، ريسجمهوري طبق سنوات گذشته، امسال نيز جهت شركت در هفتاد و سومين اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل متحد به نيويورك سفر خواهد كرد.
پرويز اسماعيلي، معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رييسجمهور در مورد برنامههاي روحاني در اين سفر توضيح داده كه او در نيويورك علاوه بر سخنراني در مجمع عمومي، سخنراني ديگري نيز در اجلاس صلح براي بزرگداشت نلسون ماندلا در صحن عمومي سازمان ملل خواهد داشت.
جلسه با مديران ارشد و نخبگان رسانهاي حاضر در نيويورك، نشست با جمعي از نخبگان سياست خارجي و نيز ديدار با تعدادي از رهبران جوامع اسلامي در امريكا هم از ديگر برنامههاي رييسجمهور در اين سفر اعلام شده است.
اسماعيلي همچنين از مصاحبه با برخي رسانههاي بينالمللي و برگزاري كنفرانس خبري عمومي در انتهاي سفر خبر داده و گفته است روحاني طي سفر به مقر سازمان ملل با تعدادي از سران كشورهاي حاضر در مجمع عمومي، دبيركل سازمان ملل و نيز برخي روساي سازمانهاي بينالمللي ديدار و گفتوگو خواهد كرد.
به گفته معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رييسجمهور، بر اساس برنامهريزيهاي صورت گرفته، روحاني يكم مهر راهي نيويورك شده و عصر چهارشنبه، چهارم مهر نيويورك را به سوي ايران ترك خواهد كرد.
از «رفتن يا نرفتن» تا «گفتن يا نگفتن»
بازي رفتن يا نرفتن حسن روحاني به سازمان ملل را «كيهان» آغاز كرد. حسين شريعتمداري، مدير مسوول اين روزنامه اصولگرا در سرمقالهاي از روحاني خواست با نرفتن به نيويورك و تحريم نشست شوراي امنيت در تهران پاسخ كوبندهاي به ترامپ بدهد.
او در اين يادداشت كه تحت عنوان تحقير ترامپ منتشر شد؛ نوشت: «اكنون فرصت مناسبي به دست آمده است كه رييسجمهور كشورمان با اعتراض رسمي و آشكار به رياست ترامپ بر شوراي امنيت سازمان ملل متحد از شركت در مجمع عمومي سالانه اين سازمان خودداري كند تا از اين طريق و با تحقير ترامپ، لااقل به بخشي از اهانتهاي امريكا عليه ايران و مردم ايران پاسخ داده باشد.»
در واقع نگراني از حضور روحاني در مجمع عمومي سازمان ملل كه با سخنراني آيتالله احمد جنتي در اجلاسيه خبرگان رهبري آغاز شد. وي در اين سخنراني گفت كه برخي به دنبال ديدار با ترامپ در حاشيه اين اجلاس هستند، شريعتمداري در سرمقاله كيهان به آن دامن زد و پيشنهاد داد.
البته واكنشها به اين سرمقاله كم نبود. حسامالدين آشنا، مشاور رييسجمهوري كه هر زمان آماده پاسخگويي به مخالفان دولت است، در توييتر خود كيهان را «قديميترين و ارشدترين سخنگوي جريان كوچك ولي قدرتمند «نه به ديپلماسي» در ايران معاصر» معرفي كرده و از جمله نوشته است: «من نميگويم رييسجمهوري ايران در مجمع عمومي شركت بكند يا نه. من نميگويم در جلسه شوراي امنيت شركت كند يا نه. بلكه ميگويم استدلال براي عدم حضور در مجمع از ترس امكان حضور در جلسه شوراي امنيت غلط است.»
با اين حال به نظر ميرسد بازي «رفتن يا نرفتن» با اعلام زمان سفر روحاني به «گفتن يا نگفتن» رسيده است. فعالان سياسي در چند روز گذشته به اين موضوع پرداختهاند كه روحاني در صحن سازمان ملل و در خلال اين سخنراني بايد چه بگويد و چه نگويد.
غلامحسين كرباسچي، دبيركل حزب كارگزاران سازندگي معتقد است كساني كه مخالف حضور روحاني در سازمان ملل هستند با اسراييل و عربستان هم منطق شدهاند كه به دنبال انزواي ايران هستند.
او به ايسنا گفته، با بيان اينكه استدلال منطقي شنونده خود را در دنيا دارد، بيان كرد: اگر ايران در سازمان ملل حضور نيابد و پاسخ اتهامات را ندهد، كشور ديگري از ايران حمايت نميكند. كساني كه مدعي دوستي با ايران هستند، در برابر منافع كشور خود، از ايران طرفداري نميكنند. بنابراين بايد ايران در اين مجامع بينالمللي حضور يابد و استدلال منطقي خود را به گوش ساير كشورها برساند و پاسخ اتهامات را بدهد.
عبدالله ناصري، عضو بنياد باران اما نگاهي ديگر به ماجرا داشته و گفته است اگر رييسجمهور در اين اجلاس شركت نكند، حضور وزير خارجه ميتواند اهداف ما را تامين كند. در صورتي كه رييسجمهور حرف جديدي براي گفتن ندارد با توجه به تسلط ظريف بر ديپلماسي بينالمللي، او ميتواند به جاي روحاني در مجمع عمومي سازمان ملل شركت كند.
سيدرضا اكرمي نيز در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان نيز تاكيد كرد كه رييسجمهور براي صحبت كردن با دنيا به اين سفر ميرود و حرف ما اين است كه بايد با دنيا ارتباط و تعامل سازندهاي داشته باشيم.
اكرمي با بيان اينكه تعامل بين كشورها بايد دو طرفه و در جهت تحقق منافع كشورشان باشد، گفت: ما نگاه مشتركي به مسائل بين المللي داريم و بايد نسبت به ظالم جبههگيري مناسبي صورت گيرد.
مصطفي درايتي، فعال سياسي اصلاحطلب معتقد است كه در شرايط فعلي كشور ما، اين اجلاس يكي از بهترين تريبونها براي بيان كردن مواضع ايران در مجامع بينالمللي است و طبيعتا استفاده از اين موقعيت هم عقلاني و هم به نفع منافع ملي كشور است. او همچنين گفته ظريف هم در نشست سازمان ملل بايد اين تريبون را به محاكمه و افشا كردن روندي كه ترامپ در عرصه بينالمللي نسبت به ايران به وجود آورده است، تبديل كند.
محمدرضا بادامچي، نماينده مردم تهران حضور در سازمان ملل را يك فرصت طلايي خوانده كه روحاني ميتواند مقتدرانه از آن استفاده و از بدعهديها و رفتارهاي ضد حقوق بشري ترامپ پردهبرداري كند.
او معتقد است كه تريبون سازمان ملل چهره واقعي امريكا و مخصوصا ترامپ را به دنيا معرفي ميكند چرا كه قرار نيست امريكا زير سند بينالمللي و معتبري مثل برجام بزند و ما هم ساكت بنشينيم.
بادامچي گفته كه مسوولان ما يكسري تريبونهايي را در جهان دارند كه هرازگاهي ميتوانند از آن براي بيان نظرات و ايراد نطقهاي خود استفاده كنند و معتقدم همه دولتمردان ما بايد قدر اين تريبونها را بدانند زيرا از طريق همين بلندگوها است كه ميتوانيم روحيه صلحجويي و عدالتطلبي خود را به منصه ظهور بگذاريم و اگر فضاي منفي عليه ايران شكلگرفته آن را خنثي كنيم.
علي ابراهيمي، نماينده شازند نيز از ديگر چهرههاي سياسي است كه چرايي سخنراني روحاني در سازمان ملل را تبيين كرده و معتقد است روحاني بايد از اين تريبون استفاده كرده و از حقانيت ملت ايران دفاع كند.
ابراهيمي گفته كه پس از بدعهدي امريكا در برجام و تحريمهاي ترامپ عليه ايران، ما نبايد راه اظهارنظر را بر خود ببنديم بلكه ميشود از اين فرصت براي حقانيت خود استفاده كنيم و چهره واقعي رييسجمهور امريكا را به ديگران نشان دهيم.
كمال دهقاني، نايبرييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هم معتقد است رييسجمهور بايد از اين فرصت براي اتمام حجت در برابر جامعه جهاني درباره برجام و هشدار نسبت به زياديخواهيهاي امريكا استفاده كند.
همچنين چهرههاي سياسي نزديك به جبهه پايداري و از تندروهاي مجلس هم پس از عبور از مساله «رفتن يا نرفتن» براي روحاني پيشنهاداتي دارند. براي نمونه سيدحسين نقويحسيني، عضو كميسيون امنيت ملي گفته است كه رييسجمهور بايد تحريمهاي ظالمانه و خارج از مقررات بينالمللي امريكا عليه ايران را براي ملتها تبيين كند.